8254445251

Przepisy, zalecenia, wyjaśnienia 11-12/1995

regionalnymi kultury ogólnonarodowej, co sprzyja także kształtowaniu postaw patriotycznych - ogólnonarodowych.

4.    Wyróżnianie wartości wyraźnie zaadoptowanych z podaniem ich źródeł, w innych regionach czy nawet w kręgach kulturowych powinno sprzyjać wyrabianiu poczucia współzależności i przepływu wartości kulturowych, a w konsekwencji - szacunku wobec wartości innych niż rodzime, regionalne.

5.    Ukazywanie udziału historycznego i teraźniejszego -kultury polskiej w budowaniu kultur innych - w tym również w kulturze globalnej oraz wpływu różnych kultur na kulturę rodzimą, a przez to także kształtowanie tolerancji wobec różnorodności i odmienności kulturowych.

6.    Wszystkie zasygnalizowane wyżej zasady nauczania powinny prowadzić do tworzenia wspólnoty dla przyszłości poprzez skuteczne poszukiwanie własnej tożsamości kulturowej. Jest to niezwykle ważne w okresie funkcjonowania społeczeństwa kultury masowej, nasilonej migracji ludności, gwłtownego naporu sztucznie wprowadzanych, kulturowo obcych elementów w środkach masowego przekazu (np. amerykańskie Valentynki czy Halowin pochodzenia celtyckiego etc.). Nowe elementy zawsze przenikały kulturę rodzimą i zapewne będzie tak się działo nadal ze zwielokrotnioną siłą spowodowaną rozwojem mass mediów, niemniej nie musi to wcale likwidować własnej tożsamości kulturowej. Bronić jej może odpowiednia edukacja, której nie sprostają działania jedynie samej szkoły. Musi temu towarzyszyć zaangażowanie stowarzyszeń, muzeów', w tym skansenów, itp. oraz wykorzystanie literatury, filmoteki narodowej, środków masowego przekazu, a także wychowanie w rodzinie.(...)

IV. Treść.

1. Pojęcia: dotyczące terytorium(...), dotyczące wspólnot (społeczności); (...), dotyczące sfery kultury (...), dotyczące postaw(...). 2.Nazewnictwo w regionie: Pochodzenie i znaczenie słów - „słownictwo jako wyraz dziejów"’ (etymologia) - zastępujące kroniki i uzupełniające archeologię i historię; Nazwa regionu, jego części składowych oraz nazwy miejscowe - miast, osiedli, wsi, przysiółków, pól, łąk, lasów, wód i gór oraz charakterystycznych elementów krajobrazu, a także nazwiska, imiona miejscowe; Wpływ języka literackiego i języków sąsiadów na gwarę autochtonów, okresy rozwojowe gwary bądź dialektu. Słownictwo gwarowe w języku literackim. 3. Charakterystyka geograficzno-historyczna (...). 4. Dziedzictwo kulturowe. Dziedzictwo kulturowe jako spuścizna dorobku kulturowego regionu w sferze materialnej i duchowej, jako stan posiadania i jako wybór - poznanie, ochrona, pomnażanie (...);Wspólnota kulturowa (...)Przejawy dziedzictwa kulturowego w regionie różnych warstw i stanów społecznych (...); Tradycyjna kultura ludowa (kultura chłopska),m.in. folklor, sztuka ludowa, ich rola w kształtowaniu świadomości regionalnej i tożsamości jednostki, znaczenie społeczne, historyczne, współczesne (...); Regionalizm jako szeroko pojęty ruch społeczny na rzecz dziedzictwa kulturowego własnego regionu (...); Troska o region i jego dziedzictwo kulturowe jako obrona własnych

„korzeni”, własnej tożsamości, ubogacająca osobowość ludzką, zaspokajająca potrzebę posiadania własnego miejsca na ziemi oraz jako : - droga poznania własnego dziedzictwa motywem i warunkiem aktywnego działania na rzecz jego pielęgnowania, upowszechniania i pomnażania, osobisty wkład w rozwój regionu (...); - współodpowiedzialność za region i jego dziedzictwo kulturowe, zachowanie środowiska i kultury dla przyszłych pokoleń, a przez to wkład jednostki w teraźniejsze i przyszłe losy regionu, kraju; - wdrożenie do samorządności; - zachowanie różnorodnych wartości i form kultury regionalnej (materialnej i duchowej) dla społecznej identyfikacji niezbędnej w dorosłym życiu, wyborze postaw, zachowań, działalności zawodowej i pozazawodowej (...).

V.    Współpraca ze środowiskiem z uwzględnieniem specyfiki i możliwości wykorzystania form prezentacji dziedzictwa kulturowego.

1. Z instytucjami kultury znajdującymi się w regionie: towarzstwa regionalne i kulturowe, oświatowe, stowarzyszenia społeczne, domy i ośrodki kultur)', muzea, w tym skanseny, parki, rezerwaty, izby pamięci i regionalne, biblioteki, teatry.

2.    Z amatorskim ruchem artystycznym - folklorystycznym, muzycznym, tanecznym, z grupami śpiewaczymi, teatralnymi, udział w wystawach sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego, itd.

3.    Z indywidualnymi osobami, regionalistami, osobami zajmującymi się ochroną i pomnażaniem dziedzictwa kulturowego, twórcami, artystami i reprezentantami folkloru, kultury ludowej (np.: muzycy, gawędziarze, tancerze, hafciarki, malarze, przedstawiciele ginących - tradycyjnych zawodów).

4.    Z rodzicami (wywiady, zbieractwo formą informacji, przekaz wiedzy i umiejętności, drzewa genealogiczne i dorobek rodzin w pomnażaniu dziedzictwa regionalnego.

5.    Z samorządami lokalnymi.

VI.    Uwazi metodyczno - organizacyjne.

1. Umożliwienie dzieciom i młodzieży poznania własnego dziedzictwa kulturowego powinno odbywać się od wczesnego dzieciństwa. Należałoby je realizować na każdym etapie edukacji poprzez formy i metody pracy' dostosowane do rozwoju psychofizycznego i intelektualnego oraz możliwości percepcyjnych i kreatywnych:

-    w wieku przedszkolnym i nauczania początkowego poprzez uczestnictwo i przeżywanie treści w formach bliskich dziecku związanych z jego środowiskiem rodzinnym i specyfiką

%

regionu;

-    w starszych klasach szkoły podstawowej i w szkole średniej we wszystkich przedmiotach humanistycznych, przyrodniczych, artystycznych, społecznych, a także zajęciach kultury fizycznej oraz lekcjach wychowawczych i zajęciach fakultatywnych, różnych formach zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych.