8504862496

Pawłowski Adam (2008), Zadania polskiej polityki językowej w Unii Europejskiej. In: Jacek Warchala, Danuta Krzyżyk (red.), Polska polityka językowa w Unii Europejskiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 113-147.

skich EWG, a następnie UE, wzrosła z sześciu do dwudziestu siedmiu, liczba języków oficjalnych osiągnęła dwadzieścia trzy, pojawiły się też języki częściowo oficjalne i mniejszościowe, wspomniana wyżej zasada wzajemnego respektowania tożsamości kulturowej i językowej uznawana była przez dziesięciolecia jako dorobek prawny wspólnoty i zachowuje moc obowiązującą do dnia dzisiejszego (por. Pawłowski 2004).

Obecna struktura językowa UE wydaje się dość skomplikowana, a wyniki badań ankietowych nie opisują jej w sposób wyczerpujący. Przyczyn tego stanu rzeczy jest kilka. Można na przykład zauważyć, że granice oddzielające pojęcie języka rodzimego i obcego w środowisku wielojęzycznym są nieostre¹. Obserwuje się też przybierający na sile przepływ ludności pomiędzy różnymi regionami UE. Z kolei przy ewaluacji znajomości języków obcych w poszczególnych krajach Europy mogą wystąpić uwarunkowane kulturowo różnice. Nie jest wreszcie jasno określony status języków emigrantów, a także języków państw czy grup etnicznych dominujących do przełomu lat 80. i 90. w nowo przyjętych państwach członkowskich Unii². Poniżej przedstawiono przybliżony rozkład liczby rodzimych użytkowników oficjalnych języków unijnych w 2007 roku (Rys.l oraz Tab.l).

Rys. 1 Rozkład języków rodzimych (LI) w państwach UE po rozszerzeniu w 2007 roku³

Powyższy rozkład języków ująć można także w perspektywie historycznej (Tab.l). Dane zawarte w tabeli 1. oparte są na informacji statystycznej o liczbie mieszkańców poszczegól-

2

1

   Dotyczy to na przykład znajomości języków niemieckiego i francuskiego w Luksemburgu czy pozycji rosyjskiego w Państwach Nadbałtyckich.

2

   Czy język rosyjski może być uważany za obcy dla tej części populacji Państw Bałtyckich, która kształciła się w czasach ZSRR? Czy język seibochorwacki (dziś serbski i chorwacki) ma być uważany za obcy dla obywateli Słowenii wykształconych przed rozpadem Jugosławii? Czy dla Słowaków wykształconych przed podziałem Czechosłowacji czeski jest językiem obcym?

3

   Źródło: Rocznik Statystyczny oraz Eurobarometr (http://europa.eu.int/comm/public_opinion). Por. też Pawłowski 2005. Języki oznaczono zgodnie z nomenklaturą stosowaną przez Eurobarometr: DE - niemiecki, FR - francuski, EN - angielski, IT - włoski, ES - hiszpański, PL - polski, NL - niderlandzki, RO - rumuński, EL - grecki, CS - czeski, HU - węgierski, PT - portugalski, SV - szwedzki, BG- bułgarski, SK - słowacki, DA - duński, FI - fiński, LT - litewski, LV - łotewski, SL - słoweński, ET - estoński, MT - maltański.