1. Zasady prawidłowego żywienia, ocena sposobu żywienia
2. W Polsce zmniejszenie umieralności z powodu choroby niedokrwiennej serca po 1991 r. występowało jednocześnie ze zmniejszeniem spożycia tłuszczów zwierzęcych i wzrostem spożycia tłuszczów roślinnych oraz owoców.
3. Wszyscy pacjenci, niezależnie od stopnia ryzyka sercowo-naczyniowego, powinni być zachęcani do zdrowego żywienia, pacjenci ze zwiększonym ryzykiem powinni natomiast otrzymać indywidualną, specjalistyczną poradę dietetyczną dostosowaną do profilu czynników ryzyka. Poradnictwem powinni zostać objęci również członkowie ich rodzin i partnerzy życiowi.
4. Specjalistyczna porada dietetyczna powinna uwzględniać dostosowanie podaży kalorii do wydatku energetycznego pacjenta, różnorodność stosowanych produktów oraz zachowanie następujących proporcji poszczególnych składników pożywienia:
■ tłuszcze < 30% zapotrzebowania energetycznego, w tym:
- nasycone kwasy tłuszczowe poniżej 10% zapotrzebowania energetycznego (poniżej 7% zapotrzebowania energetycznego u osób ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym),
- izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych poniżej 1% zapotrzebowania energetycznego,
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe 6-10% zapotrzebowania energetycznego, przy stosunku kwasów n-6/n-3 mniejszym niż 4:1,
- jednonienasycone kwasy tłuszczowe do 20% zapotrzebowania energetycznego,
■ węglowodany > 55% zapotrzebowania energetycznego, białka 15% zapotrzebowania energetycznego,
■ sód < 2,4 g dziennie (6 g soli), u osób z nadciśnieniem tętniczym sód < 2 g dziennie (5 g soli),
i witaminy antyoksydacyjne i flawonoidy - odpowiednio duża ilość w diecie przez spożycie co najmniej 400 g dziennie warzyw i owoców (dotyczy ilości produktów rzeczywiście spożytych, po odliczeniu odpadów i resztek talerzowych).
5. Składniki diety - tłuszcze. Zmniejszenie spożycia kwasów tłuszczowych nasyconych oraz kwasów tłuszczowych trans i zastąpienie ich złożonymi węglowodanami, wielo- lub jednonienasyconymi kwasami tłuszczowymi zmniejsza stężenie cholesterolu LDL oraz ogranicza ryzyko chorób sercowo-naczynio-wych.
Zawarte w rybach kwasy tłuszczowe wielonienasycone n-3, takie jak kwas eiko-zapentaenowy - EPA i kwas dokozaheksaenowy - DHA, zmniejszają stężenie triglicerydów, ciśnienie tętnicze, częstość rytmu serca i wywierają korzystny efekt hemostatyczny. Spożywanie ryb 1-3 razy w tygodniu zmniejsza ryzyko zgonu z powodu choroby niedokrwiennej serca o 11%, a udaru mózgu o 13%, przy czym większe spożycie wiąże się z jeszcze większym zmniejszeniem ryzyka, dlatego zaleca się ich spożywanie co najmniej 2 razy w tygodniu. W prewencji wtórnej zaleca się zastosowanie kwasów tłuszczowych n-3 (EPA/DHA) w postaci ryb lub kapsułek w dawce 1 g/d w celu zmniejszenia ryzyka lub w większych dawkach