Wczesne ostrzeganie

i zapobieganie konfliktom

zbrojnym

w strategii NATO

Szczyt Rzymski NATO 1991 r.

– koncepcja strategiczna

• Zostały sprecyzowane zagadnienia reagowania

na sytuacje kryzysowe.

• Koncepcja ogłosiła gotowość NATO do

podejmowania wszelkich działań zmierzających
do ograniczenia ryzyka wystąpienia
współczesnych konfliktów zbrojnych.

• Określono w niej podejście Sojuszu NATO do

problematyki, opartej na dialogu, współpracy i
utrzymaniu zdolności do wspólnej obrony
państw członkowskich.

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Rada Północnoatlantycka (NAC)

• Instytucja powołana przez Traktat Waszyngtoński

posiadająca uprawnienia do powoływania innych struktur,
których zadaniem jest wypełnianie postanowień Traktatu.

 
• Członkami Rady są wszystkie państwa członkowskie NATO;

na jej czele stoi Sekretarz Generalny NATO

• Skład NAC w zależności od formuły spotkania tworzą:

– prezydenci i premierzy (spotkania na szczycie)
– ministrowie spraw zagranicznych lub obrony (spotkania

ministerialne)

– ambasadorowie (stałe spotkania Rady)

Instytucje NATO w ostrzeganiu i zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

KOMITET WOJSKOWY (MC)
Najwyższy organ wojskowy NATO; odpowiada

za:

• przygotowanie planów operacji pokojowych
• monitorowanie rozwoju sytuacji w rejonie

pełnienia misji

• informowanie NAC o bieżącym przebiegu

operacji oraz konieczności wprowadzenia
ewentualnych modyfikacji

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

POLITYCZNO-WOJSKOWY KOMITET PROGRAMU PdP

(PMSC/PfP)

 
– zajmuje się całością problematyki PdP, w tym współdziałaniem w

ramach wspólnych operacji pokojowych NATO z udziałem
państw partnerskich.

GRUPA KOORDYNOWANIA POLITYKI (PCG)
 
– jeden z najważniejszych polityczno-wojskowych organów

konsultacyjnych Sojuszu; odpowiada za przygotowanie dla NAC
dokumentów i ocen polityczno-wojskowych dotyczących EWCP

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

KOMITET RADY DS. ĆWICZEŃ I OPERACJI (COEC)
 
– najważniejsze forum Sojuszu zajmujące się

problematyką reagowania w sytuacjach kryzysowych;
do zadań należy m. in.:

• doradzanie NAC w zakresie możliwości i środków

dostępnych do wykorzystania w sytuacjach
kryzysowych

• zbieranie i przygotowanie wniosków z prowadzonych

przez Sojusz operacji

• prowadzenie ćwiczeń reagowania kryzysowego

Instytucje NATO w ostrzeganiu i zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Zarząd Polityczny

• rozwój stosunków NATO z europejskimi

inicjatywami bezpieczeństwa

• rozwój „Dialogu Śródziemnomorskiego”
• przygotowanie raportów określających ramy

planów politycznych oraz informowanie o
politycznych zamiarach NATO

• ogólny nadzór nad rozwojem stosunków NATO

– Rosja i NATO – Ukraina

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Zarząd Reagowania w Sytuacjach Kryzysowych

i Operacji:

• wspieranie Sekretarza Generalnego, NAC i Komitetu

Planowania Obrony w czasie kryzysów i konfliktów zbrojnych

• rozwijanie pokojowej polityki Sojuszu
• udoskonalanie procedur służących rozwiązywaniu sytuacji

kryzysowych

• utrzymanie kontaktów NATO z innymi strukturami

bezpieczeństwa międzynarodowego w czasie występowania
sytuacji kryzysowej

• pomoc koncepcyjna i techniczna w czasie operacji

pokojowych

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Centrum Sytuacyjne NATO (SITCEN):

• stanowi ośrodek pomocniczy dla NAC, Komitetu

Planowania Obronnego (DPC) i Komitetu
Wojskowego (MC)

• stanowi centrum zbierania, przetwarzania i

wymiany informacji dotyczącej sytuacji w
regionie kryzysu, konfliktu

• pełni funkcje łącznikowe z ośrodkami o

podobnym charakterze funkcjonującymi w
państwach członkowskich i dowództwach Sojuszu

Instytucje NATO w ostrzeganiu i

zapobieganiu konfliktom zbrojnym

Zarząd Planowania Zamierzeń Cywilnych w

Sytuacjach Nadzwyczajnych

• koordynowanie i wydawanie wytycznych do konwersji

gospodarek państw NATO w sytuacji zagrożenia
konfliktem zbrojnym

• przygotowanie zarządzeń określających zasady

użycia środków cywilnych do wspierania wspólnej
obrony

• zapewnienie merytorycznego wsparcia ciałom

przedstawicielskim NATO odpowiedzialnym za
rozwiązanie kryzysu

Bibliografia

• Ciupiński A., Białoskórski R., Wczesne

ostrzeganie i zapobieganie
konfliktom zbrojnym w strategii
Sojuszu Północnoatlantyckiego,
Wydawnictwo Naukowe AON,
Warszawa 2002

• Smutek-Riemer A., Wczesne

wykrywanie kryzysów, kwadratura
koła? Zeszyty Naukowe AON nr 4
(29) 1997