MAKROEKONOMIA

Wykład 1

Podstawowe pojęcia z

zakresu makroekonomii

Miary sprawności

gospodarki narodowej

Prowadzący: dr Małgorzata Rembiasz

• Wydział Informatyki i Zarządzania

– Instytut Inżynierii Zarządzania

• Zakład Nauk Ekonomicznych

• http//www.me.put.poznan.pl

• Kontakt:

– 061 665 33 90 (w godzinach dyżurów)
– Malgorzata.Rembiasz@put.poznan.pl

• Dyżury

(pokój 304A, Strzelecka 11):

poniedziałek 12.00-13.30
wtorek 12.00-13.30

Literatura podstawowa i

uzupełniająca

• Literatura podstawowa –

E. Skawińska, K. Sobiech, K. Nawrot,

Makroekonomia, PWE, Poznań 2008

• Literatura uzupełniająca:

D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch,

Makroekonomia, PWE, Warszawa 2007

Podstawy ekonomii, red. nauk. R. Milewski, E.

Kwiatkowski, PWN, Warszawa 2005

Warunki zaliczenia

przedmiotu

• Pozytywna ocena z ćwiczeń

• Egzamin: 4 pytania otwarte
(wykłady + literatura)

• Obecność na wykładach – punkty

dodatkowe

Mikroekonomia i

makroekonomia

• Mikroekonomia

- zajmuje się

badaniem decyzji alokacyjnych
podmiotów gospodarczych:
indywidualnych konsumentów oraz
przedsiębiorstw.

• Makroekonomia

- zajmuje się

wielkościami agregatowymi
(dotyczącymi całej gospodarki) oraz
badaniem prawidłowości
występujących w gospodarce jako
całości

Ekonomia pozytywna i normatywna

• Ekonomia pozytywna

– naukowe

wyjaśnianie zjawisk ekonomicznych, na

podstawie obiektywnej wiedzy o

rzeczywistości.

– Cel – wyjaśnianie za pomocą narzędzi i

metod analizy ekonomicznej

• Ekonomia normatywna

– subiektywne

wartościowanie faktów opisywanych przez

ekonomię pozytywną.

– Cel - formułowanie tez i przedstawienie

zaleceń dla polityki gospodarczej

Problemy

makroekonomiczne

• Produkcja i wahania jej poziomu
• Finanse publiczne
• Wymiana z zagranicą
• Inflacja
• Bezrobocie

Polityka gospodarcza

to działalność państwa lub innego

organu publicznego, zmierzająca do
osiągnięcia konkretnych celów
społeczno-ekonomicznych w ściśle
określonych warunkach i określonym
horyzoncie czasu.

Rola państwa w gospodarce

Typy gospodarek:
• gospodarka nakazowa
• gospodarka wolnorynkowa
• gospodarka mieszana

Gospodarka nakazowa

(centralnie planowana)

• wszystkie decyzje dotyczące

produkcji i konsumpcji są
dokonywane przez państwo

• państwo decyduje o tym co, jak, ile i

dla kogo się produkuje

Gospodarka wolnorynkowa

• państwo nie ingeruje w żaden sposób

w działalność rynków

• „niewidzialna ręka rynku”

Gospodarka mieszana

• państwo i sektor prywatny

współuczestniczą w rozwiązywaniu
problemów gospodarczych

• państwo zajmuje się redystrybucją

części dochodów

• państwo dostarcza dobra i usługi

publiczne (bezpieczeństwo,
infrastruktura itp.)

• kontrola zakresu w jakim jednostki

mogą się kierować własnym
interesem

Reprodukcja społeczna

• proces odtwarzania produkcji i

stosunków społecznych odbywający się
w każdej gospodarce narodowej

• dotyczy trwałych i obrotowych środków

produkcji w celu zastąpienia zużytych ich
wielkości oraz środków konsumpcyjnych
służących odtworzeniu zużytej siły
roboczej i zapewnieniu konsumpcji
właścicieli czynników produkcji.

Rodzaje reprodukcji

społecznej

•prosta
•rozszerzona
•zwężona

PRODUKCJA GLOBALNA

• wartość wytworzonych dóbr i usług w ciągu

roku w przedsiębiorstwach. Składa się z:

• Wartość przeniesiona (zużycie

pośrednie) – nabyte i zużyte w produkcji
czynniki rzeczowe (materiały, surowce,
energia, paliwa oraz koszty np. reklamy)

• Wartość dodana – nowo wytworzona

wartość w przedsiębiorstwie, przyrost
wartości danego dobra w wyniku
określonego procesu produkcyjnego.

Produkt Krajowy Brutto (PKB)

• suma wartości produktów i usług

finalnych wytworzonych w danej
gospodarce w danym okresie.

• Wartość produkcji finalnej

wytworzonej przez czynniki
wytwórcze zlokalizowane na
terytorium danego kraju bez względu
na to, kto jest ich właścicielem.

Dobra finalne i pośrednie

• dobra finalne – nabywane przez

ostatecznego użytkownika. Są to
dobra konsumpcyjne lub kapitałowe

• dobra pośrednie – częściowo

przetworzone, są wykorzystywane
(przetwarzane) w procesie produkcji

Metody obliczania PKB

• Metoda sumowania produktów
• Metoda sumowania dochodów
• Metoda sumowania wydatków

Metoda sumowania produktów

PKB = Wg – Zp

Wg – wartość globalna
Zp – zużycie pośrednie

PKB można uzyskać również poprzez

sumowanie wartości dodanej

stanowiącej przyrost wartości dóbr,
wytworzonej we wszystkich
podmiotach gospodarczych

Metoda sumowania dochodów

• Polega na

dodawaniu dochodów

pracy i kapitału)

powstających w

procesie wytwarzania produktów i
usług

w danym roku.

• Nie dolicza się

tutaj

wartości tzw.

transferów

(emerytur, rent, stypendiów itp.)

PKB – metoda sumowania wydatków

PKB w cenach rynkowych = C + I + G + NX

(C) wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych
(I) wydatki inwestycyjne przedsiębiorstw
(G) wydatki państwa na dobra i usługi finalne
(NX) eksport netto– różnica między eksportem a

importem

PKB w cenach czynników wytwórczych = C

+ I + G + NX – Te

Podatki pośrednie (Te)