PRODUKCJA I WŁADANIE
•
Neoklasyczna teoria ekonomii: ceny spełniają funkcje alokacyjne.
•
Producenci reagują na bodźce cenowe, ich decyzje są pochodną 
zmian cenowych.
•
Walrasowska koncepcja równowagi, w której siła cen gwarantuje 
stan stacjonarny.
•
Zasoby produkcyjne zostają automatycznie wycenione w 
zależności od ich rzadkości i wartościowania konsumentów.
•
Ceny bez problemów są „imputowane”.
•
Nie istnieje problem właściwej alokacji i właściwego władania 
zasobami.
•
Aspekty instytucjonalne zostają pominięte.
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I KALKULACJA 
CENOWA
•
W rzeczywistości decyzje alokacyjne nie są produkowane przez 
ceny.
•
Kalkulacja przebiega na trzech etapach czasowych.
•
Pierwszym: obserwacja cen przeszłych.
•
Drugim: obserwacja ofert cenowych (ceny teraźniejsze).
•
Trzecim: kalkulacji ex post (wyliczenia wartości po podjętej 
decyzji).
•
Decyzja jest podejmowana zanim zysk i strata zostaną osiągnięte 
(niepewność).
•
Kalkulacja wymusza presję sanacyjną.
ZYSK I PROCENT NA KAPITALE
•
Procent jest zarobkiem, który ledwie utrzymuje „wartość 
pieniądza w czasie”.
•
Pozwala uaktualnić posiadany kapitał o upływ czasu.
•
W Warlasowskiej równowadze stopa zwrotu jest wszędzie taka 
sama (ponieważ nie ma niepewności).
•
W Warlasowskiej równowadze nie istnieją błędy inwestycyjne, w 
związku z czym nie istnieje w ogóle kwestia sanacji.
•
Zyski i straty są odchyleniami od standardowej stopy zwrotu.
KAPITAŁ I FINANSOWANIE
•
Ponieważ stopa zwrotu nie jest gwarantowana na rynku istnieje 
arbitraż kapitałowy.
•
Inwestycje są podejmowane nie tylko ze względu na 
oszczędność, ale także „ryzyko”.
•
Kapitalista może żądać wyższych stóp zwrotu niż ta 
„standardowa”.
•
Firma może być finansowana kapitałem „własnym”, lub kapitałem 
„zewnętrznym”.
CELE PRZEDSIĘBIORCZE PRZY 
RÓŻNYCH METODACH FINANSOWANIA
•
W wypadku finansowania kapitałem własnym celem jest 
osiągnięcie co najmniej zysku księgowego.
•
W wypadku finansowania kapitałem obcym celem jest osiągnięcie 
co najmniej zysku ekonomicznego.
•
Księgowy to czysta pieniężna nadwyżka.
•
Ekonomiczny to na tyle duża księgowa nadwyżka, aby spłacić 
kapitał obcy.
•
Lewar.
•
Finansowanie kapitałem zewnętrznym to 
finansowanie długiem.
•
Celem staje się nie tylko produkcja na 
nadwyżkę, ale produkcją na nadwyżkę 
plus koszty finansowania.
•
Groźba upadłości i konieczności sanacji 
jest większa w wypadku zewnętrznego 
finansowania.
•
Upadłość i sanacja może stać się 
problemem makroekonomicznym (Richard 
Koo balance sheet recession).
•
Czy dług jest ekonomicznie nieefektywny?
•
Nie, jeśli uznamy kapitał za dobro 
produktywne (Frank Knight).
Problem
KSIĘGOWE PODEJŚCIE
•
Aktywa, czyli majątek mają pracować na rzecz zwrotu dla 
kapitału.
•
Pasywa obejmują kapitał własny i obcy.
•
W wypadku dominacji kapitału własnego cała księgowa nadwyżka 
zostaje w firmie.
•
W wypadku braku nadwyżki i bankructwa, procedura sanacji jest 
płynna i prosta (jeden właściciel).
•
W wypadku kapitału obcego część nadwyżki jest odprowadzana 
na zewnątrz.
•
W wypadku niedostatecznej nadwyżki może dojść do bankructwa 
i upadłości.
•
Wierzycieli jest kilku i proces sanacyjny się komplikuje.
WŁADANIE I SANACJA
•
Proces sanacji w wypadku problemów firmy oznacza uskutecznienie 
praw własności i realizacji kontraktów.
•
Kapitał obcy został błędnie wykorzystany (został skonsumowany).
•
W związku z tym jego celem jest powrót do pierwotnego 
dysponującego (nawet w wypadku częściowej jego konsumpcji).
•
Realokacja zasobów nie jest dokonywana przez ceny, lecz przez 
właścicieli.
•
Kwestie prawne (władanie) wyprzedzają kwestie czysto produkcyjne 
(zawieszenie przedsiębiorstwa).
•
W rzeczywistym świecie ograniczenia produkcyjne są nakładane 
przez kontrakty (nie przez neoklasyczne funkcje produkcji).
•
„Rzadkość” jest generowana kontraktem, a nie tylko fizyczną 
rzadkością.
PROCES UPADŁOŚCIOWY I 
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ
•
Między wierzycielami istnieje często różnica poglądów.
•
Syndyk staje przed trudnym zadaniem pogodzenia interesów.
•
Oprócz tego nieznana jest dokładnie przyszłość.
•
Dlatego proces upadłościowy jest również procesem 
przedsiębiorczym.
•
Ponieważ syndyk musi przewidzieć, które rozwiązanie jest 
najbardziej opłacalne dla wierzycieli.
NEGATYWNA I POZYTYWNA STRONA 
BANKRUCTWA
•
Koszty społeczne związane ze wzrostem bezrobocia (zasiłki etc.).
•
Koszty ekonomiczne (mniejszy PKB, większy deficyt budżetowy etc.)
•
Upadek konkretnych firm (które mają być może istnieć ze względu na 
„ważny interes”).
•
Dzięki bankructwu zostaje dokonana realokacja.
•
Firma doświadcza i tak zatorów płatnościowych.
•
Bankructwo może być szybkim sposobem na rozwiązanie tego problemu.
•
Czynniki produkcji zostają uwolnione i przeniesione w miejsca, gdzie ich 
wartość jest adekwatna.
•
Sanacja poprzez bankructwo pozwala na działanie „sił równowagowych” 
w gospodarce.
•
Ceny czynników produkcji mogą odzwierciedlać ich marginalną 
produktywność.
ROLA KALKULACJI W SANACJI
•
Własność prowadzi do wykształcenia się cen, które tworzą 
„ekonomiczną rzadkość”.
•
Oznacza to tworzenie „zakazów” używania zasobów w określony 
sposób.
•
Na przykład zakaz tworzenia „maszyny do gaszenia zapałek”.
•
Do procesu wyceny włączani są wszyscy przedsiębiorcy na rynku.
•
Przedsiębiorca szuka „szans na zysk” (różnica między pewnymi 
kosztami a niepewnymi przyszłymi obrotami).
•
Otoczenie cenowe wykształca „przedsiębiorczy podział pracy” (PPP).
•
PPP generuje efektywny podział zadań i wyznacza granice firm (jak 
duża powinna być firma?).
•
Przekroczenie przedsiębiorczych kompetencji zostaje spenalizowane 
większymi kosztami aniżeli przychodami.
STRATY I REALOKACJA
•
Osiąganie wyższych kosztów aniżeli obrotu jest sygnałem 
przedsiębiorczego błędu.
•
Sygnał ten oznacza konieczność przeprowadzenia odpowiedniej sanacji.
•
W przeciwnym wypadku większe koszty od przychodów będą 
generować konsumpcję kapitału.
•
Konsumpcja w wypadku kapitału własnego oznacza upłynnienie 
majątku i uwolnienie środków produkcyjnych innym przedsiębiorcom.
•
Konsumpcja w wypadku kapitału obcego oznacza konieczność 
rozstrzygnięcia sporów prawnych z interesariuszami (wierzycielami).
•
W obydwu przypadkach proces odbywa się dzięki cenowym rynkowym 
(pomagającym wyliczyć straty).
•
Bez systemu cenowego tak naprawdę nie istniałoby pojęcie sanacji.