15

P R A C A

Z

P A C J E N T E M

1

/ 2 0 1 2

Skaling ultradźwiękowy

dy zmniejszona nawet do 50%. Bardzo
długą trwałość zachowują końcówki
ultradźwiękowe w technologii XP.

Praca skalerami ultradźwiękowymi

o niskim, do 0,5 mm, zużyciu wpły-
wa na czas zabiegu, jego skuteczność,
mniejsze zmęczenie dłoni operatora.
Jeśli końcówki pracujące są zużyte, za-
bieg staje się dla nas i dla pacjenta mę-
czący, dłuższy, a skuteczność usunięcia
złogów pozostawia wiele do życzenia.

Jedną z istotnych zasad, której należy

przestrzegać, jest prawidłowe prowa-
dzenie końcówki pracującej, powinna
być ustawiona pod kątem nie większym
niż 15 stopni w stosunku do osi zęba
(fot. 1). Praca aparatami ultradźwięko-
wymi, ze względu na duże ilości wody,
wymaga użycia ssaka i ślinociągu.

Zanim dokonamy wyboru końcówek

pracujących i zdecydujemy, czy wybrać
końcówkę do skalingu poddziąsłowego
czy naddziąsłowego, musimy zdiagno-
zować obecność złogów kamienia i głę-
bokość kieszonek dziąsłowych. Do tego
posłuży nam zgłębnik periodontolo-
giczny (fot. 2), który stanowi – obok lu-
sterka – podstawowe instrumentarium
higienistki stomatologicznej. Kulkowe
zakończenie zgłębnika periodontolo-
gicznego umożliwia wykrycie kamie-
nia poddziąsłowego. Nieprawidłowe
(pionowe) ustawienie końcówki pra-
cującej powoduje powstawanie głębo-
kich kraterów na powierzchni szkliwa
i wypełnień.

Powodzenie i skuteczność skalingu

mechanicznego zależą od prawidło-
wego doboru końcówek pracujących
oraz wypolerowania oczyszczonych
powierzchni, o tym w następnym
numerze.



Skuteczność profesjonalnego oczysz-
czania zębów jest większa, kiedy uży-
wamy zarówno narzędzi mechanicz-
nych, jak i ręcznych. Musimy również
pamiętać o tym, że nadużywanie ul-
tradźwięków nie jest obojętne dla ope-
ratora.

Zabieg aparatami ultradźwiękowymi

daje znaczną oszczędność czasu, nawet
do 50%. Ponadto aparaty te zapewniają
lepszy dostęp do bi- i trifurkacji. W wy-
niku fenomenu akustycznego wywołu-
ją zmiany w bakteriach, powodując roz-
rywanie ścian komórek bakteryjnych.
Przez działanie utleniające, związane
z kawitacją, powodują szybką detoksy-
fikację powierzchni korzenia.

M

ETODA

ULTRADŹWIĘKOWA

Wykonując skaling metodą ultradźwię-
kową, należy przestrzegać pewnych za-
sad. Po pierwsze, należy dostosować
końcówkę ultradźwiękową, biorąc pod
uwagę jej przeznaczenie. Nie można
skutecznie oczyścić zębów jednym
narzędziem. Przy wyborze końcówki
ultradźwiękowej bierzemy pod uwagę
rodzaj złogów kamienia (naddziąsłowy,
poddziąsłowy), stopień jego zminera-
lizowania oraz umiejscowienie na po-
wierzchniach zębów (powierzchnie
styczne, policzkowe, wargowe, języko-
we, podniebienne).

Końcówki ultradźwiękowe zużywają

się, absolutnie nie należy ich ostrzyć.
Do zestawu piezo dostarczana powin-
na być zawsze karta kontroli stopnia
zużycia. Końcówki należy wymieniać,
kiedy zużycie wynosi 0,5 mm. Często
końcówki są wymieniane, kiedy ich sto-
pień zużycia sięga 2 mm. Pamiętajmy
jednak, że efektywność pracy jest wte-

SŁOWA KLUCZOWE



skaling

ultradźwiękowy, profilaktyka

dypl. hig. stom. Bożena Bloch-Szotowska*

S

kaling metodą
ultradźwiękową

należy do sposobów
profesjonalnej profilaktyki
periodontologicznej

wykonywanej w gabinecie

stomatologicznym. Mecha-
niczne usuwanie kamienia
nad- i poddziąsłowego jest
niewątpliwie najczęstszym
zabiegiem wykonywanym

przez higienistki stoma-
tologiczne. Na rynku
pojawiła się szeroka gama
końcówek do aparatów
ultradźwiękowych. W tym
numerze przybliżymy ich
rodzaje i zastosowanie.

fot. A

. Larisz

A

S Y S T A

D

E N T Y S T Y C Z N A

16

P R A C A

Z

P A C J E N T E M

1

Prawidłowe prowadzenie końcówki pracującej, powinna być ustawiona pod kątem nie większym niż 15 stopni w stosunku do osi zęba

2

Zgłębnik periodontologiczny

1

2

1

/ 2 0 1 2

17

P R A C A

Z

P A C J E N T E M

3

Końcówka do usuwania grubych złogów kamienia naddziąsłowego

4

Końcówka do usuwania złogów nad- i poddziąsłowych do 2 mm, cienka, spłaszczona

3

4

A

S Y S T A

D

E N T Y S T Y C Z N A

18

P R A C A

Z

P A C J E N T E M

5

Końcówka do usuwania złogów nad- i poddziąsłowych do 2 mm o trójkątnym kształcie

6

Końcówka do oczyszczania furkacji i wklęsłości, powierzchni językowych,

policzkowych zakończona kuleczką o średnicy 0,34 mm

5

6

1

/ 2 0 1 2

19

P R A C A

Z

P A C J E N T E M

7

W zależności od tego, w którym kwadrancie jamy ustnej pracujemy, możemy zastosować końcówkę zagiętą w prawo lub lewo

8

Końcówka uniwersalna do skalingu

naddziąsłowego

9

Końcówki o ostrych zakończeniach, trójkątne, nie powinny być przykładane ostrym zakończeniem do powierzchni gładkich i żujących

7

8

9

A

S Y S T A

D

E N T Y S T Y C Z N A

20

P R A C A

Z

P A C J E N T E M

10

11

Końcówki o ostrych zakończeniach, trójkątne, nie powinny być przykładane ostrym zakończeniem do powierzchni gładkich i żujących

10

11