93 Blisko i daleko Near and Far Jay Friedman Nov 15, 2016

background image

Jay Friedman, Near and Far, Nov. 15, 2016

tłum. Łukasz Michalski

93. Blisko i daleko Near and Far

Jay Friedman, listopad 2016

Dla nas, blaszanych dęciaków, jednym z największych problemów jest utrzymanie

zwartego brzmienia w różnych głośnościach. Szczególnie chcę podkreślić tendencję naszych
instrumentów dążenia do „martwicy” w cichej dynamice. Wspominałem już wcześniej, że
fabrycznie nowy instrument chciałby przy forte zabrzmieć ostro jak laser, a przy piano
beczkowato, jak syrena mgłowa. Naszym zadaniem jest odwrócenie tego. Jak? Pewna
koncepcja, jaką już kiedyś wysunąłem, skupia się na sposobie używania ustnika. Ogólnie
mówiąc, przy głośnej dynamice doradzałbym, aby mentalnie wypełniać całe wnętrze kielicha
powietrzem. Przy graniu cichym wyobrażam sobie, że pomijam boki kielicha, kierując
powietrze prosto w gardziel. Oczywiście powietrze, wpływając do ustnika, wypełnia go
równomiernie, jest to naukowo udowodnione, ale sam fakt mentalnego wyobrażenia sobie
w ten sposób strumienia powietrza niesamowicie działa na brzmienie, powodując przy okazji
odpowiednie otwarcie zadęcia. Równie ważną sprawą jest wiedza o tym, w które miejsce
ustnika uderza strumień powietrza; ten temat omawiałem w innych artykułach. U większości
grających tym lepszy jest dźwięk, w im wyższy punkt ustnika uderza powietrze.

Podoba mi się myślenie o dynamice piano, jakby to było forte, tylko słyszane

z odległości 50 metrów. Inaczej mówiąc, że piano ma całą intensywność, wyrazistość
i skondensowanie głośnej dynamiki, tyle, że dochodzi z daleka. Każdy może grać cicho, ale
umiejętność projekcji cichego dźwięku do najdalszych zakątków to sztuka, którą niewiele
osób posiada. I znów pytanie- jak to osiągnąć? Najważniejszym czynnikiem, rozsyłającym
cichą dynamikę na odległość, jest prędkość strumienia powietrza. W piano powietrze musi
płynąć szybciej, niż wynikałoby to z prostego stosunku dynamiki forte i piano. Jeśli
wyobrazisz sobie graficzny wykres dynamiki idący od forte do piano, to linie przedstawiające
prędkość powietrza i głośność nie powinny się pokrywać (ani być równoległe). Przy
malejącej dynamice linia prędkości powietrza powinna opadać wolniej (wykazywać większą
prędkość) niż linia samej głośności. Wielu grających popełnia błąd, zmniejszając prędkość
powietrza równie mocno jak dynamikę. Innymi słowy, podczas zmniejszania dynamiki
pozostawiają otwór zadęcia w tym samym kształcie, zmniejszając tym samym przepływ
powietrza równie mocno, jak dynamikę. Powoduje to, że dźwięk staje się „martwy”. Aby
uzyskać to samo brzmienie w krańcowo różnych głośnościach musimy zrobić rzeczy
całkowicie odmienne. Na przykład, jeśli chciałbyś, by plamka światła z twojej latarki dotarła
aż na Księżyc, to jaki rozmiar powinna mieć wiązka światła, wypuszczana z Ziemi? Im bliżej
do Księżyca, tym mniej zwarta wiązka wystarczy do puszczenia „zajączka”. Lubię, dla
ćwiczenia, wziąć ze średniego rejestru całą nutę i zagrać ją w dynamice forte, a potem
natychmiast zagrać ten sam dźwięk piano, starając się osiągnąć dokładnie tę samą
wyrazistość, skupienie oraz intensywność brzmienia, jak w dynamice forte. Forte,
dochodzące z odległości 50 metrów. Jeśli mózg wydał polecenie: daj mi dokładnie takie
samo brzmienie w piano, jakie było w dynamice forte, to zadęcie automatycznie skurczy się
i spowoduje, że strumień powietrza pobiegnie szybciej w stosunku do głośności, zachowując
relatywne brzmienie takie samo, jak przy forte. Tu uwaga do siebie: wyjąć laser z forte
i włożyć go w piano.


Oryginał:

http://jayfriedman.net/articles/near_and_far


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
87 Diabeł i Pan Johnson The Devil and Mr Jay Friedman Sep 18, 2016
154 Brzmienie i łuki Slurs and Sound Jay Friedman, Oct 13, 2006
62 Nie spiesz się, ODETCHNIJ Take your time and BREATHE Jay Friedman Kirk Lundbeck Mar 22 2015
135 As i przezbrajanie zadęcia A flat and retooling Jay Friedman, Mar 6, 2007
130 Legato, instrumenty i nagrania Legato, instruments, and recordings, Jay Friedman, Aug 8, 2004
102 Śpiewając i nucąc Singers and Hummers Jay Friedman Mar 2 2010
155 Pianissimo Pianissimo, Jay Friedman, Nov 3, 2006
119 Trzaskają i strzelają Living in the Cracks, Jay Friedman, Jul 15, 2018
90 Aforyzmy Aphorisms Jay Friedman, Nov 2, 2011
121 Niemiecki puzon The German Trombone, Jay Friedman, Nov 8, 2003
108 To sprawa zasadnicza It is fundamenta Jay Friedman Nov 9, 2009
133 Prawidłowa zmiana biegów Shifting gears, Jay Friedman, Nov 8, 2004
83 Wyjdź na prowadzenie2 Getting the lead out2 Jay Friedman,Mar 20, 2016
129 Legato i ramię zbrojne Legato and the arms race Jay Friedman, Jul 7, 2004
151 Oraz inne sprawy And another thing, Jay Friedman, Jan 8, 2006
44 Zadęcie i suwak Jay Friedman Embouchure and slide 2013 Jan 10
42 Przesłuchania trębaczy Strategia Jay Friedman Trumpet audition strategies Oct 13
48 Praca organiczna Jay Friedman Organize ! 2013 06 09
79 Gra w przeciwieństwa Games of Opposites Jay Friedman, July 2011

więcej podobnych podstron