biuletyn zdrowia numer 54 październik 2018

NIEZWYKŁY BANAN!

Oto, na co Ci pomoże

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Najzdrowsza „zupa”

jaką możesz jeść!

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

To kupuj, a tego

nie kupuj! Czyli

jak wybierać lepsze,

zdrowsze produkty

Numer 54 • październik 2018

Łukasz D. King

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-2-

Przedstawiane treści mają charakter

informacyjno-edukacyjny

Wszelkie informacje na tematy przedstawiane w niniejszym biu-
letynie odzwierciedlają wiedzę i poglądy autora, a więc NIE sta-
nowią fachowej porady lekarskiej lub innego stosownego
specjalisty.

Mimo dołożenia wszelkich starań, aby informacje były wiary-

godne i sprawdzalne, nie ma gwarancji, że zadziałają tak samo u
każdej osoby. Efekty mogą się różnić.

Autor publikacji nie bierze odpowiedzialności, pośredniej ani

bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania za-
wartych tu informacji.

Za podjęcie jakichkolwiek działań i skutków z tego wynikają-

cych odpowiedzialna jest wyłącznie osoba je podejmująca.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-3-

BIULETYN

ZDROWIA

Lekcje o tym

jak być zdrowym

i wieść lepsze życie

pod redakcją

Łukasza D. Kinga

« lukasz.king@mapazdrowia.pl »

Drogi Czytelniku!

Mi październik od zawsze kojarzy się nie z jesienią, tylko z
„przejściem od lata do zimy”. Dlatego, że po upalnym sierpniu i
dość jeszcze ciepłym wrześniu, zwykle w październiku zaczy-
nają się naprawdę niskie temperatury, które przypominają nam
o nadchodzących mrozach. Ech, ale co ja plotę, przecież nie będę
pisać o pogodzie! Przechodzę zatem do tematów o zdrowiu :-)

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-4-

Niezwykły banan! Oto, na co Ci

pomoże! (WŁOSY, ZDROWIE I…)

Banan to owoc o wielu zastosowaniach. Wykorzystać go

można do produkcji mąk, musów, soków, chipsów i wielu in-
nych produktów. Jednak czy banan jest zdrowy? Czy spożywa-
nie tego egzotycznego owocu wyjdzie nam na zdrowie? I jaki
wpływ na nasz organizm ma spożywanie bananów? Oto pierw-
szy temat, jaki sobie omówimy w tym numerze.

Banan to owoc uprawiany w 130 krajach świata, głównie są

to kraje tropikalne i subtropikalne. Co ciekawe banany są spoży-
wane głównie w krajach, w których są uprawiane, tylko 20% jest
eksportowanych do innych krajów

Owoc bananowca jest bogatym źródłem wielu ważnych

składników odżywczych i witamin. Jest dobrym źródłem takich

FAOSTAT (2014) Statistical Database of the Food and Agriculture Organization of the United Nations.

http://faostat.fao.org/

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-5-

składników minerałów jak fosfor, sód, potas, wapń, magnez, że-
lazo, miedź, cynk czy mangan

Banany są cennym źródłem związków fenolowych, kareto-

noidów, flawonoidów i aminy biogennych. Ze względu na te
bioaktywne związki, banany uważane są za owoce o silniejszym
działaniu przeciwutleniającym niż niektóre owoce jagodowe,
zioła czy warzywa. Co ciekawe zdolność przeciwutleniająca ba-
nanów wzrasta wraz z dojrzewaniem owoców

, a zatem zdecy-

dowanie lepiej jest jeść czy używać do dań bananów słodkich,
dojrzałych.

Głównymi klasami flawonoidów wykrytych w bananach są

flawonole, które obejmują kwercetynę, mirycetynę, kemferol i
cyjanidynę. Wielu badaczy udokumentowało korzyści zdro-
wotne płynące z flawonoidów obecnych w bananach. Główną

Forster, M., Rodríguez, E. R., Martín, J. D., & Romero, C. D. (2003). Distribution of nutrients in edible

banana pulp. Food Technology and Biotechnology, 41, 167-172.

Mattila, P., Hellström, J., Törrönen, R. (2006). Phenolic acids in berries, fruits, and beverages. Journal

of agricultural and food chemistry, 54, 7193-7199.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-6-

funkcją flawonoidów jest silne działanie przeciwwolnorodni-
kowe

Banany są także dobrym źródłem karotenoidów. Mówiąc o

zawartości karotenoidów musze wspomnieć o ich szerokim
wpływie na nasz zdrowie. Karotenoidy poprawiają odporność,
zmniejszają ryzyko wielu chorób takich jak rak, cukrzyca czy
choroby serca. Fitosterole to również bardzo ważny składnik ba-
nanów tylko, co to takiego?

Fitosterole to naturalnie występujące sterole roślinne stoso-

wane jako składniki w żywności funkcjonalnej. Działanie fitoste-
roli obejmuje obniżenie poziomu cholesterolu we krwi i
zmniejszenie jego wchłaniania w jelicie, ponadto działają jako
modulatory układu odpornościowego, a także mają właściwości
przeciwnowotworowe

Mattila, P., Hellström, J., Törrönen, R. (2006). Phenolic acids in berries, fruits, and beverages. Journal

of agricultural and food chemistry, 54, 7193-7199.

Quilez, J., Garcia-Lorda, P., & Salas-Salvado, J. (2003). Potential uses and benefits of phytosterols in

diet: present situation and future directions. Clinical Nutrition, 22, 343-351.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-7-

Związki te występują w niedojrzałych bananach w warto-

ściach od 2, 8 do 12, 4 g / kg wśród różnych odmian.

Banany uważne są za owoce o bardzo silnym działaniu prze-

ciwutleniającym. Te właściwości wynikają w dużej mierze z za-
wartości fenoli, ale także z wielu innych związków, takich jak
witamina C, witamina E i karoten, które są odpowiedzialne za
zwiększanie potencjału antyoksydacyjnego.

A co z tym potasem?

Banany są doskonałym źródłem potasu, pojedynczy banan

zapewnia 23% potasu, którego potrzebujesz na co dzień. Potas
przynosi korzyści mięśniom, ponieważ pomaga utrzymać pra-
widłową pracę i zapobiega skurczom mięśni. Dodatkowo, ostat-
nie badania pokazują, że potas może pomóc w obniżeniu
ciśnienia krwi u osób z niedoborem potasu. Potas zmniejsza rów-
nież ryzyko udaru

P. Sampath Kumar1*, Debjit Bhowmik2, S. Duraivel3, M. Umadevi4 Traditional and Medicinal Uses

of Banana Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-8-

Według FDA: „Diety zawierające żywność, która jest do-

brym źródłem potasu i ma niską zawartość sodu, mogą zmniej-
szyć ryzyko wysokiego ciśnienia krwi i udaru mózgu”.

Badacze donoszą, że ciśnienie krwi spadło o 10% u ludzi,

którzy jedli dwa banany codziennie przez tydzień. Naukowcy
sugerują, że osoby z małą ilością potasu w swojej diecie mogą
mieć zwiększone ryzyko udaru. Badanie przeprowadzone na
5600 osób w wieku powyżej 65 lat wykazało, że u osób o najniż-
szym pobraniu potasu wystąpiło 50% większe ryzyko udaru.

Amerykański Urząd ds. Żywności i Leków właśnie pozwolił

przemysłowi bananowemu na oficjalne oświadczenie o zdolno-
ści owocu do zmniejszenia ryzyka ciśnienia krwi i udaru mózgu.
To jest bardzo istotne i ważne pozwolenie!

Skoro już wiemy, jakie cenne składniki ma w sobie banan,

przejdźmy do wpływu bananów na nasze codzienne zdrowie i
w jakich sytuacja warto sięgnąć po ten egzotyczny owoc.

Banany idealnie sprawdzą w celu ułatwienia wypróżniania.

Ich przydatność wynika z ich bogactwa w pektyny, które absor-
bują wodę, dzięki czemu zwiększają masę kałową i ułatwiają

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-9-

wypróżnienie. Banany przydadzą się zarówno w przypadku za-
parć jak i biegunek.

Banany są wyjątkowo bogatym źródłem fruktooligosacha-

rydu zwanym prebiotykiem, ponieważ odżywia on bakterie pro-
biotyczne (przyjazne) w okrężnicy. Te korzystne bakterie
wytwarzają witaminy i enzymy trawienne, które poprawiają na-
szą zdolność do wchłaniania składników odżywczych oraz
związki, które chronią nas przed nieprzyjaznymi mikroorgani-
zmami

Jeżeli masz problem z wapniem – sięgnij po banana. Fruk-

tooligosacharydy są fermentowane przez przyjazne bakterie,
dzięki czemu nie tylko zwiększa się liczba bakterii probiotycz-
nych, ale także zdolność organizmu do wchłaniania wapnia.

Badania opublikowane w „Chorobach trawiennych i nauce”

podkreślają, jak banan może pomóc we wchłanianiu składników
odżywczych. W tym badaniu 57 dzieci (5-12 miesięcy) z utrzy-
mującą się biegunką trwającą co najmniej 14 dni otrzymywało

Sabater-Molina, M., Larqué, E., Torrella, F., & Zamora, S. (2009). Dietary fructooligosaccharides and

potential benefits on health. Journal of physiology and biochemistry, 65, 315-328.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-10-

tygodniowe leczenie dietą na bazie ryżu zawierającą albo zielo-
nego banana, pektynę jabłkową albo samą dietę ryżową. Lecze-
nie zarówno pektyną z zielonego banana, jak i jabłek
spowodowało 50% zmniejszenie ciężaru stolca, co wskazuje, że
dzieci absorbowały znacznie więcej składników odżywczych.

Cierpisz na zgagę i już wiesz, że leki zobojętniające pH żo-

łądka nie są dobrym rozwiązaniem (bo nie są)?

Mm dla Ciebie radę –BANAN. W badaniu na zwierzętach

prosta mieszanka banana z mlekiem znacząco tłumiła wydziela-
nie kwasu. Ponadto stwierdzono, że flawonoidy zawarte w ba-
nanie znacznie zwiększą grubość warstwy błony śluzowej
żołądka, co chroni przed wrzodami żołądka i uszkodzeniami
wrzodów

Banan dla dzieci? Jak najbardziej TAK. Przetarty dojrzały ba-

nan to niezwykle proste i zdrowe jedzenie zawiera potas,

Lewis, D. A., Fields, W. N., & Shaw, G. P. (1999). A natural flavonoid present in unripe plantain banana

pulp (Musa sapientum L. var. paradisiaca) protects the gastric mucosa from aspirin-induced erosions.
Journal of ethnopharmacology, 65, 283-288.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-11-

włókno pokarmowe, wapń, magnez, fosfor, selen, żelazo, wita-
miny A, B2, B6, C, E, niacyna, kwas foliowy i kwas pantotenowy.
Ponadto banany są bardzo łatwe w trawieniu i rzadko powodują
reakcje alergiczne

Owoc ten to także wzmacniacz odporności, zawiera 25% za-

lecanego dziennego spożycia (RDA) witaminy B6, niezbędnej do
produkcji przeciwciał i czerwonych krwinek, a także wspoma-
gają metabolizm tłuszczu. Z każdym bananem o średnim roz-
miarze spożywasz około 15% RDA dla witaminy C, jednego z
najsilniejszych przeciwutleniaczy.

Banan wspomaga leczenie depresji, według niedawnego ba-

dania przeprowadzonego przez MIND wśród osób cierpiących
na depresję, wielu poczuło się znacznie lepiej po zjedzeniu ba-
nana. Wynika to z tego, że banany zawierają tryptofan, rodzaj
białka, które organizm zamienia w serotoninę, o której wiadomo,
że pozwala się zrelaksować, poprawić nastrój i ogólnie sprawić,
że poczujesz się szczęśliwszy.

P. Sampath Kumar1*, Debjit Bhowmik2, S. Duraivel3, M. Umadevi4 Traditional and Medicinal Uses

of Banana Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-12-

Sprawdzi się także w leczeniu niedokrwistości, gdyż stymu-

luje wytwarzanie hemoglobiny we krwi.

Brain Power: w tym roku 200 uczniów ze szkoły w Twicken-

ham (Middlesex) otrzymało pomoc dzięki zjedzeniu bananów
podczas śniadania, przerwy i lunchu w celu zwiększenia ich siły
mózgowej. Badania wykazały, że potas znajdujący się w owo-
cach może pomóc w uczeniu się, zwiększając czujność uczniów.

A jakie zastosowanie nieżywnościowe może mieć banan?

Banany są skutecznym środkiem do pielęgnacji skóry i wło-

sów. Poprawiają one połysk, jednocześnie nawilżając skórę i po-
magając zapobiegać łupieżowi i kontrolować go. Banan jest
bogaty w: potas, naturalne oleje, węglowodany i witaminy. Po-
magają w zmiękczeniu włosów, chronią naturalną sprężystość i
zapobiegają rozdwajaniu i łamaniu.

Większość produktów bananowych do pielęgnacji włosów

jest dostępna tylko w drogich spa i salonach. Możesz jednak
stworzyć własną odżywkę lub maskę do włosów. Podobnie jak
maska na twarz, która natychmiast poprawia blask twarzy, ma-
ska na włosy poprawia również fryzurę.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-13-

Banany są pełne witamin i są najważniejszym składnikiem

wzmacniającym i zwiększającym objętość włosów. Pomaga w
naprawie włosów suchych i zniszczonych przez słońce. Uszko-
dzenia włosów wywoływane przez włosy narażone na zanie-
czyszczenia i inne toksyny środowiskowe można leczyć maską
bananową.

Co jeszcze warto wiedzieć bananach?

Banan daje natychmiastowy, stały i znaczny zastrzyk ener-

gii. Badania dowiodły, że tylko dwa banany dostarczają wystar-
czającej ilości energii na intensywny 90-minutowy trening. Nic
dziwnego, że banan jest numerem jeden wśród wiodących spor-
towców na świecie.

Kac: Jednym z najszybszych sposobów na wyleczenie się z

kaca jest zrobienie bananowego koktajlu mlecznego, słodzonego
miodem. Banan uspokaja żołądek i przy pomocy miodu zwięk-
sza poziom cukru we krwi.

Ugryzienia komarów: Zanim sięgniesz po krem do gryzienia

owadów, spróbuj położyć na dotknięty ugryzieniem obszar we-
wnętrzną skórkę banana. Pomoże!

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-14-

Palenie tytoniu: banany mogą również pomagać ludziom

próbującym rzucić palenie. Zawarte w nich B6, B12, a także potas
i magnez pomagają ciału odzyskać zdrowie po odstawieniu ni-
kotyny.

Stres: Potas jest ważnym minerałem, który pomaga norma-

lizować bicie serca, wysyła tlen do mózgu i reguluje bilans
wodny twojego ciała. Kiedy jesteśmy zestresowani, wzrasta
tempo przemiany materii, zmniejszając w ten sposób poziom po-
tasu. Można je ponownie zrównoważyć za pomocą wysokopo-
tasowej przekąski bananowej.

Banany są bardzo wartościowym elementem naszej diety.

Największym minusem tych owoców jest to, że nie rosną u nas.
Aby się znalazły w naszym domy muszą przebyć długą drogę.
Jednak to nie zmienia faktu, iż są zdrowe i dostarczają nam
wielu ważnych składników do codziennej diety. Należy jednak
jak ze wszystkim pamiętać o umiarze i racjonalnym podejściu.

Śmiech można przedawkować

Brokuł mówi: „wyglądam jak małe drzewo”.

Grzybek mówi: „wyglądam jak parasol”.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-15-

Orzech mówi: „wyglądam jak mózg”.

Banan mówi: „czy możemy wreszcie zmienić temat?”

Fajnie się czasem pośmiać.

Jednak . . . śmiech to nie zawsze zdrowie.

I najlepiej wiedzą o tym astmatycy. Bo ponad 50% astmaty-

ków doznaje ataku astmy oskrzelowej właśnie podczas śmiania
się. Naukowcy z Centrum Medycznego Uniwersytetu w No-
wym Jorku przeprowadzili badanie wśród 235 astmatyków. Aż
132, ponad połowa, doświadczyło napadu kaszlu, uczucia uci-
sku w klatce i innych objawów astmy w następstwie śmiechu.
Badacze nie potrafili jednoznacznie stwierdzić, dlaczego astma
następuje podczas śmiechu. Podejrzewają kilka opcji, a jedną z
nich jest hiperwentylacja, czyli pogłębiony oddech.

Prawdę mówiąc, to jedyny powód, dlaczego dochodzi do

ataków astmy podczas śmiechu. Kiedy pogłębiamy oddech, już
po 10 sekundach ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla we krwi
spada. Ponieważ dwutlenek węgla jest znany z tego, że rozsze-
rza oskrzela, to jego nadmierna utrata powoduje skurcz oskrzeli.
Bum, atak astmy.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-16-

Zatem rada? Aby uwolnić się od ataku astmy spowodowa-

nym śmiechem, wystarczy na 3 minuty ZREDUKOWAĆ oddech
tak, aby poczuć lekki NIEDOBÓR powietrza. Dzięki temu ilość
CO2 w krwi tętniczej się podniesie, oskrzela się rozszerzą (ustąpi
atak), rozszerzą się również naczynia krwionośne i do mózgu za-
cznie dopływać więcej krwi (nastąpi uspokojenie psychiczne).
Tak działa dwutlenek węgla – rozszerza naczynia krwionośne, a
przy okazji rozluźnia mięśnie.

Jeśli jesteś astmatykiem i dopadnie Cię niekontrolowany

atak śmiechu, pamiętaj o powyższej zasadzie: aby zredukować
oddech. To znaczy tak zredukować, aby przez około 3 minuty
odczuwać niedobór powietrza. Czyli oddychamy płyciej niż nor-
malnie i utrzymujemy lekkie uczucie niedoboru powietrza. Jeśli
nie jesteś astmatykiem, również warto robić tak samo, jak w
przypadku astmatyków, aby po prostu nie tracić nadmiaru dwu-
tlenku węgla z organizmu przez nasilony i wydłużony śmiech.
W obu również przypadkach można wykonywać ćwiczenia me-
tody Butejki, które opisałem w starszych numerach.

Przy okazji: ponieważ ból głowy często jest spowodowany

właśnie słabym dopływem krwi do mózgu, więc te ćwiczenia są
świetnym narzędziem nie tylko w przypadku ataków astmy, ale

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-17-

też bólów głowy. Kto wie, być może dzięki nim już nigdy nie
będziesz musiał sięgać po aspirynę czy inny środek, aby sobie
ulżyć.

Wracając do śmiechu. Warto się śmiać, bo śmiech ma swoje

korzyści. Na przykład masuje węzły chłonne znajdujące się tuż
pod mięśniem przepony. W efekcie następuje oczyszczenie na-
rządów z produktów przemiany materii, czyli tak zwanego
szlamu metabolicznego. Jednak jednocześnie – pogłębiony od-
dech dramatycznie obniża ilość CO2 w krwi tętniczej, a co za tym
idzie, obniża natlenienie całego organizmu, tak kluczowego dla
zachowania zdrowia. Dlatego moja rada, której prawdopodob-
nie nikt Ci nigdy nie powie, brzmi: śmiej się, ale z umiarem. A
najlepiej: z kontrolą oddechu. Staraj się go nadmiernie nie pogłę-
biać. Pamiętaj o tym następnym razem, kiedy będziesz się śmiać.
Na przykład teraz: zwykle, kiedy płaczesz, nikt nie dostrzega
Twoich łez. Zwykle, kiedy się martwisz, nikt nie czuje Twojego
bólu. Zwykle, kiedy jesteś szczęśliwy, nikt nie zauważa Twojego
uśmiechu. Ale kiedy puścisz choć jednego bąka!…

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-18-

Jedna z najzdrowszych zup

jakie można jeść

Pamiętam, że kiedy chodziłem do szkoły, dzień z odwołaną

lekcją był dniem świętym. Cieszyliśmy się na wieść, że mamy
okienko, bo nauczyciel dostał grypy. Mnie, osobiście, szczegól-
nie cieszyła odwołana fizyka. W każdym razie, każdą lekcję
przynajmniej kilka razy odwoływano z powodu chorego nau-
czyciela. Każdą poza jedną: lekcją historii.

Nauczycielka, z którą miałem historię, wybierała się na eme-

ryturę tego samego roku, w którym kończyłem technikum. I
przez 4 lata szkoły ani razu nie brała zwolnienia chorobowego.
Pamiętam, jak w ostatnim miesiącu, ktoś z klasy rzucił pytanie,
czy u pani Walczakowej, bo tak się nazywała, można liczyć cho-
ciaż na jedno okienko w ciągu 4 lat.

– Absolutnie nie można – skomentowała.

Po chwili ktoś inny rzuca kontrpytanie:

– To, co pani robi, że pani nie choruje?

– Uczę 35 lat. Chcecie wiedzieć, dlaczego przez te lata nie

opuściłam żadnej lekcji z powodu grypy? – I zostawiła nas z tym

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-19-

pytaniem, oczekując, że spróbujemy odgadnąć. Padły różne su-
gestie i prawie wszystkie prześmiewcze, jak to bywa u dziecia-
ków, które dopiero wkraczają w dorosłość.

– No to co w końcu pani robi? – ktoś się domagał odpowie-

dzi.

Kiedy słuchałem wymiany zdań między panią Walczakową

a klasą, wyobrażałem sobie, że pije jakąś niedobrą miksturę, albo
zjada jakieś egzotyczne rzeczy. Po czym w końcu pada odpo-
wiedź:

– Przynajmniej trzy razy w tygodniu trzeba zjeść rosół.

A to dobre… rosół! Człowiek jadł rosół prawdopodobnie od

kiedy tylko istnieje drób. W starożytnym Egipcie rosół słynął
jako remedium na grypę i tak zostało przez wiek średni, aż po
dziś dzień. Co ciekawe, w ośrodkach badawczych bierze się już
rosół pod medyczną lupę. Na przykład w Szkole Medycznej w
Los Angeles, na Uniwersytecie Kalifornijskim, dr med. Irwin Zi-
ment znalazł w rosole naturalne związki, które wkłada się do ta-
bletek (leków) na grypę. Ponadto rosół działa lekko
przeciwzapalnie. Zmniejsza nadmiar białych krwinek (nadmiar

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-20-

osłabia odporność), co pomaga uchronić się przed grypą. Więc
jeśli chcesz poczuć się trochę zdrowiej, idź ugotuj rosół.

Ciekawy fragment z PoradnikZdrowie:

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-21-

Kolejny fragment:

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-22-

I kolejny:

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-23-

Zatem smacznego :-)

Jak robić lepsze (zdrowsze)

zakupy w sklepie spożywczym

Jedzenie jedzeniu nierówne. Dlatego gdy robisz zakupy spo-

żywcze, możesz kupić lepszy lub gorszy rodzaj danego pro-
duktu. Czy chciałbyś od dziś już zawsze dokonywać tych
zdrowszych wyborów?

Jeśli tak, to poniższa prosta lista Ci pomoże. Oto krótkie, po-

mocne, przydatne wskazówki. Oszczędzą Ci czasu, pieniędzy,
zdrowia oraz rozwieją wątpliwości…

#1—Kupując czekoladę, kieruj się procentową zawartością

kakao. Im więcej kakao, tym mniej zbędnych dodatków, a więcej
wartości odżywczych.

#2—Kupując chleb, kieruj się kolorem i listą składników –

naraz. Im jest ciemniejszy i jednocześnie składa się z mniejszej
ilości składników, tym lepszy.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-24-

#3—Kupując mleko, kieruj się stopniem przetworzenia. W

sklepie można dostać tylko UHT i pasteryzowane. UHT to naj-
większy stopień przetworzenia, zatem sięgaj po pasteryzowane
– ma więcej wartości odżywczych.

#4—Kupując wędliny typu szynka czy kiełbasa, kieruj się

hydrolizatem białka sojowego. Soja to jedzenie dla świń. Pomysł,
aby „podnosić” nim wartość odżywczą wędlin, jest nietrafiony.
W praktyce to obniżanie wartości. Wędliny bez białka sojowego
są najlepsze.

#5—Kupując nabiał, kieruj się zawartością tłuszczu. Unikaj

produktów o obniżonej zawartości tłuszczu, na przykład do pół
czy nawet zero procent. Naturalne źródła tłuszczu, jeśli nieje-
dzone w nadmiarze, są nie tylko bezpieczne – są niezbędne.

#6—Kupując coś do smarowania, kieruj się zawartością ma-

sła. Aby było prawdziwe, musi mieć minimum 82% tłuszczu i
zero dodatków. Kieruj się też nazwą. Aby producent mógł na-
zwać produkt „masłem”, produkt musi spełnić konkretne wy-
mogi. Ale można je ominąć… nazywają produkt masełkiem!
Masłem smakowym! Dlatego szukaj nazwy: masło lub masło
ekstra, nic poza tym.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-25-

#7—Kupując soki w kartonikach, kieruj się zawartością do-

datku słodzącego. Jeśli na etykiecie nie ma słowa „cukier” albo
„syrop glukozowo-fruktozowy”, bierz. Choć osobiście soki i na-
poje owocowe preferuję robić samemu. Jeśli masz silną wolę, naj-
lepsze, co możesz kupić w sklepie do picia to czysta woda
mineralna. I to bezsmakowa.

#8—Kupując tzw. naturalny jogurt, kieruj się rodzajem

mleka, z jakiego powstał. Unikaj tych, które mają w składzie „od-
tłuszczone mleko w proszku”. Czy krowa produkuje odtłusz-
czone mleko w proszku?

JOD — sprawdź, czy cierpisz

z powodu jego niedoboru

Czy to, że cierpisz, bierze się z niedoboru jodu?

Zmęczenie . . . nieuzasadniony niepokój . . . odczuwanie du-

żego stresu w bezzasadnych sytuacjach . . . częste bóle głowy . . .
pogorszenie samopoczucia . . . obniżenie zdolności umysłowych
. . . niechęć do aktywności ruchowej . . . męcząca senność, nawet
po przespaniu wielu godzin . . .

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-26-

. . . kruche włosy . . . łamliwe paznokcie . . . kołatanie serca .

. . a przy długim niedoborze i niedoczynności lub nadczynności
tarczycy – człowiek może zacząć cierpieć na artretyzm.

Szok, ale te i inne objawy niedoboru jodu opisuje prawie

każdy podręcznik Interny czy Patologii! A to dlatego, że jod jest
KONIECZNY do wytwarzania hormonów tarczycy. Z kolei hor-
mony te regulują czynność prawie WSZYSTKICH tkanek orga-
nizmu. Niesamowite.

Stąd też niedobór jodu w większym lub mniejszym stopniu

przyczynia się do dziesiątek różnych bolączek.

Rzeczywiście, dawniej jod przepisywano jako panaceum

niemal na wszystko. Ba, nawet jak lekarze nie wiedzieli, co pa-
cjentowi dolega i jak to wyleczyć, po prostu podawali mu jod . .
. i delikwentowi nagle się poprawiało. Bo miał po prostu NIE-
DOBÓR JODU. I nie jest to nic dziwnego, bo niedobór taki jest
dość powszechny:

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-27-

Niedobór jodu plasuje się w czołówce niedoborów.

Oceniono, że 90% Polski, z wyjątkiem regionu nadmor-

skiego, to obszary o co najmniej średnim stopniu niedoboru jodu.
(Chodzi o jod w pożywieniu). Nad morzem ziemie uprawne
mają więcej jodu, bo z morza uwalnia się do powietrza i opada
na ziemię. Im bliżej morza, tym więcej jodu. Nie mieszkasz nad
morzem? No to warto sprawdzić, czy nie masz niedoboru! We-
dle dotąd zebranych danych, są duże szanse, że ten niedobór jed-
nak masz.

Jak badać jod, o tym zaraz. Chcę najpierw wyraźnie podkre-

ślić: niedobór jodu w pożywieniu na 90% obszarach Polski bierze
się z powodu zmęczonych ziem. Ziemie, na których dojrzewa
żywność, nie mają w sobie jodu, dlatego nie mogą nim „napeł-
nić” tego, co w tych ziemiach wyrasta.

Informacja ta jest tak pewna, że opisują ją nawet podręczniki

biochemii, na przykład:

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-28-

A czy w Polsce w soli kuchennej jest obecny jod? Byłem kie-

dyś u endokrynologa. Powiedział, że sól jodowana nic nie daje,
bo z chwilą otwarcia torebki, zawarty w tej soli jod zaczyna się
ulatniać. No i ma rację, bo jod – zależnie od postaci (jodan lub
jodek potasu) – wykazuje lotność, czyli może przechodzić z sub-
stancji stałej w gazową.

W jakim tempie to się dzieje – zależy od tego, jak przecho-

wujesz sól. Z materiałów Kół Naukowych Akademii Święto-
krzyskiej w Kielcach wynika, że (cyt.):

I teraz wracając do pytania – czy w soli kuchennej, jaką

można kupić w Polskich sklepach, jest obecny jod? Zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dn. 19 grudnia 2002 pro-
ducenci soli MUSZĄ ją jodować. W przypadku jodku potasu –
ma to być 20-40 mg na 1 kg, a w przypadku jodanu potasu – ma
to być 26-52 mg na 1 kg.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-29-

Z badań Państwowej Inspekcji Sanitarnej z 2007 wnika, że

92% badanych próbek soli kuchennej spełnia te wymogi. Innymi
słowy, w soli kuchennej JEST jod – i zgodnie z programem pro-
filaktyki w walce z niedoborem jodu, ilość ta ma zmniejszyć od-
setek niedoborów u Polaków. Czy tak się dzieje? Czy przypadki
niedoboru jodu maleją?

Otóż tu mam kłopot. Fakt, ten jod w soli jest, bo być MUSI.

Ale raz – ludzie boją się soli, więc jej unikają. Dwa – ludzie nie
wiedzą, jak przechowywać sól, by zawarty tam jod nie zamieniał
się w jod wolny i nie wyparował. Trzy – jodan potasu i jodek
potasu, którymi joduje się sól, nie są przecież substancjami o do-
skonałej wchłanialności. Co najmniej z tych trzech powodów, a
jest ich więcej!, warto się zbadać na jod.

Jak sprawdzić, czy ma się niedobór jodu? Jest kilka sposo-

bów diagnozowania niedoboru jodu.

Jak pisze prof. dr. hab. Andrzej Szczeklik:

…Sposób nr 1 — najlepszym wykładnikiem niedoboru jest

ultrasonograficznie zmierzona objętość tarczycy.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-30-

…Sposób nr 2 — drugim dobrym wskaźnikiem jest ocena

wydalania jodu z moczem. Jeśli z jadłospisem człowiek przyj-
muje dostateczną ilość jodu, wówczas z moczem powinien wy-
dalać 100 µg (mikrogramów) na 1 litr. Jeśli człowiek wydala
mniej, znaczy to, że z pokarmem (włączając w to sól kuchenną)
przyjmuje mniej jodu, niż powinien. A więc ma niedobór.

No dobrze, ktoś poszedł do labo i zrobił sobie badanie. Wy-

szło, że ma niedobór. Co teraz? Teraz trzeba jod uzupełnić :-)
Podpowiem, jak ja to robię – i dlaczego taki sposób jest najlepszy.

Najpierw trzeba wiedzieć, że jod może być atomowy lub mo-

lekularny. Słynny płyn Lugola to jod w postaci molekularnej.
Taki jod dodaje się też do soli kuchennej. Minusem molekularnej
postaci jodu jest niska jego przyswajalność. Bo organizm, by
mógł wchłonąć jod z płynu Lugola lub soli, musi ten jod utlenić
– podzielić go na atomy. Okazuje się, że co najwyżej 10% spoży-
wanego jodu w postaci molekularnej rzeczywiście się wchłania.
Ale . . . jest też jod, który wchłania się DUŻO lepiej: jod w postaci
atomowej, sprzedawany w płynie pod nazwą jod nascent. Jem
mało ryb, dlatego uzupełniam dietę jodem.

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-31-

Numer 54 można zamówić już teraz. W przypadku edycji

drukowanej, numer wyślę na adres domowy w pierwszym tygo-
dniu października 2018. W przypadku edycji elektronicznej (do
czytania na komputerze), numer wyślę także w pierwszym ty-
godniu października, lecz na skrzynkę pocztową e-mail.

Aby zamówić, wykręć poniższy numer. Odbierze któraś z

moich koleżanek z obsługi klienta, która akurat urzęduje w biu-
rze.

Zamawianie przez telefon pod nrem:

(22) 123 99 55

Jeśli wszystkie telefony w biurze będą zajęte, odczekaj

chwilę i zadzwoń ponownie. Dzwoni już tyle osób, że czasem
trzeba wykręcić numer kilka razy. Jeśli nie chcesz dzwonić i wo-
lisz zamówić przez Internet, nie ma sprawy. Po prostu wejdź na
poniższą stronę, wypełnij formularz i gotowe:

www.BiuletynZdrowia.pl • Wszystkie prawa zastrzeżone

____________________________________________________________________________

-32-

Zamawianie przez Internet na:

www.BiuletynZdrowia.pl/nowy

Ze względu na to, że co miesiąc drukuję ograniczoną ilość

numerów, to następny numer zachęcam zamówić jak najprędzej.
Tym sposobem rezerwujesz swoją kopię, którą wyślę Ci w
pierwszym tygodniu następnego miesiąca. Jeśli nie czytasz sys-
tematycznie wszystkich numerów „Biuletynu Zdrowia”, zajrzyj
do archiwum i uzupełnij kolekcję o braki:

www.BiuletynZdrowia.pl/spis

To wszystko na teraz. Jak zawsze, czekam na telefon od Cie-

bie lub na zamówienie złożone przez Internet (patrz powyższy
adres).

Dla Ciebie i Twojej rodziny – dużo ciepła i radości!

– Łukasz D. King