HIPOTERMIA

HIPOTERMIA

Hipotermia

to stan organizmu, w którym

temperatura ciała jest niższa od bezwzględnego

minimum normy fizjologicznej (36 C),

spowodowany zbyt szybkim ochładzaniem

organizmu w stosunku do jego zdolności

wytwarzania ciepła. Przyczyną hipotermii może

być długotrwałe oddziaływanie niskiej

temperatury otoczenia (powietrza, wody) na

organizm lub też zahamowanie procesów

przemiany materii. W stanie hipotermii

wszystkie procesy życiowe ulegają zwolnieniu

(np. zmniejsza się zużycie tlenu w procesach

biochemicznych, a tym samym maleje

zapotrzebowanie na tlen) i następuje obniżenie

efektywności działania, co znacznie zwiększa

ryzyko wypadku. W ekstremalnym przypadku

hipotermii może nastąpić śmierć w następstwie

zbyt niskiej temperatury mózgu i serca.

OBJAWY CHOROBY:

• Podstawowym, najwcześniejszym objawem wychłodzenia są

dreszcze.

Organizm reaguje w ten sposób, gdy nie jest w

stanie utrzymać normalnej temperatury ciała i stara się

wygenerować więcej ciepła przez ruch. Pierwsze skutki

wychłodzenia to stopniowe osłabienie całego ciała. Gdy

dreszcze ustają, to sytuacja jest już poważna. Najpierw traci

się siły w częściach ciała bezpośrednio wystawionych na

działanie niskich temperatur, np. w rękach. Następnie

ogólne osłabienie przechodzi w zdrętwienie, któremu mogą

towarzyszyć skurcze.

Większość fizycznych symptomów zależy od indywidualnej

odporności człowieka i może być niezależna od temperatury

ciała ludzkiego. Ogólnie, gdy temperatura ciała obniża się

to objawy się nasilają. Wyróżnia się cztery stopnie

wychłodzenia

ŁAGODNE OBJAWY:

• Łagodne objawy (34 - 35 stopni

Celsjusza)

[osoba wciąż jest w stanie sobie pomóc]:

• uczucie marznięcia,
• zimne ręce i stopy,
• dreszcze,
• drżenie mięśni,
• osłabienie ramion i nóg
• zawroty głowy,
• dezorientacja i niepokój,

UMIARKOWANE OBJAWY:

• Umiarkowane objawy (30 - 34 stopni

Celsjusza)

[osoba nie jest w stanie sobie pomóc]:

• wzmocnione objawy łagodne, takie jak

powyżej, a ponad to:

• ból z zimna,

• wrażliwości na bodźce,

• skurcze mięśni,

• apatyczne zachowanie i zaburzenia

świadomości,

• utrata poczucia czasu i zachowania energii.

OSTRE OBJAWY:

• Ostre objawy (28-30 stopni Celsjusza)

[ofiara w średnim lub złym stanie]:

• zmniejszenie drżenia lub jego ustanie,
• wzrastająca sztywność mięśni,
• postępująca utrata świadomości,
• poszkodowany przypomina pijanego;

bardzo niezgrabne zachowanie, bełkot,
może nie pozwolić sobie pomóc,

KRYTYCZNE OBJAWY:

• Krytyczne objawy (poniżej 28 stopni

Celsjusza):

• utrata świadomości,
• stan ogólny przypominający śmierć,
• nikłe lub niewyczuwalne oddychanie,
• puls wolny i słaby lub niewyczuwalny,
• brak reakcji źrenic na światło,

spowodowany niedotlenieniem mózgu,

• zimna skóra, przyjmująca sino-zielony kolor.

• Spadek temperatury ciała

poniżej 24 stopni Celsjusza

najczęściej oznacza śmierć

POMOC PRZY HIPOTERMII:

• łagodne objawy - Poszkodowany jest w pełni

przytomny, należy go bez zbędnego poruszania

rozebrać, ułożyć w śpiworze, zawinąć dodatkowo w

płachtę ratunkową, podawać ciepłe, słodkie napoje

(Nie wolno podawać jakiegokolwiek alkoholu!),

ostrożnie wysuszyć (nie nacierając ręcznikiem ani

nie masując, aby nie prowokować przepływu krwi z

głębi ciała do naczyń podskórnych), ułożyć w

pozycji bocznej ustalonej. Oczywiście, jeżeli tylko

istnieje taka możliwość, należy szukać schronienia

w ogrzanych pomieszczeniach i pozostać tam przez

kilka godzin. Ponadto przyłożyć zewnętrzne,

łagodne źródła ciepła do głowy, pleców, szyi i ud -

nie wolno pozwolić temperaturze na opadanie, lecz

trzeba unikać gwałtownego ogrzewania

POMOC!!!

• umiarkowane objawy - U poszkodowanego

pojawia się apatia i sztywność mięśni. Nie należy

go rozbierać. Poza tym trzeba postępować tak, jak

przy pierwszym stadium choroby, tylko ułożyć

ofiarę z podkurczonymi kończynami, co może

zapobiec spadkowi temperatury ciała o kolejne

stopnie. Podczas transportu unikać ułożenia w

pionie, bezpieczna jest tylko pozycja leżąca.

Można podawać ciepły płyn, jedynie gdy

poszkodowany jest przytomny i jest w stanie go

wypić. Jeżeli to możliwe należy zaprowadź ofiarę

do lekarza.

POMOC!!!

• ostre i krytyczne objawy - Poszkodowany traci

przytomność. Należy postępować tak, jak przy

umiarkowanych objawach, ale nie wlewać do ust

żadnych płynów i nie podawać jedzenia. Tylko

pomoc medyczna i kliniczna może zapewnić

przeżycie. Jeżeli ustanie krążenie krwi lub nastąpi

zatrzymanie oddechu, należy niezwłocznie

rozpocząć reanimację. Mocno wychłodzone

komórki potrzebują dużo mniej tlenu i substancji

odżywczych niż normalnie. Powracają do życia

także bardzo powoli. Człowieka w skrajnej

hipotermii często trudno odróżnić od martwego.

Bardzo istotne jest, aby nie rozpoczynać

reanimacji zbyt wcześnie, to znaczy, zanim nie

stwierdzi się zatrzymania oddechu lub krążenia.

OSTRZEŻENIE!!!

• Pierwsza pomoc w umiarkowanych i krytycznych przypadkach

to przede wszystkim ogrzanie by ustabilizować temperaturę.

Gwałtowne ogrzewanie, takie jak gorąca kąpiel lub prysznic

może być fatalne w skutkach. W najlepszym przypadku może

spowodować komplikacje. Pozwól ciału na powolne, samoistne

ogrzanie się.

• Temperatura ciała podczas ogrzewania zmienia się wolniej niż

temperatura skóry. Chroń ofiarę przez dłuższy okres aż do

pełnego odyskania sił lub przyjazdu pomocy medycznej.

Potrzeba wielu godzin by temperatura ciała wróciała do normy.

• Zawsze przyjmuj, że hipotermia jest obecna we wszystkich

sytuacjach człowieka za burtą, gdy ofiara znajduje się w wodzie

więcej niż 10-15 minut.

• Ofiary mogą również być w stanie bliskim utonięciu - mogą

potrzebować tlenu, obserwuj czy ofiara wymiotuje

• W przypadku pomocy z helikoptera, chroń ofiarę - zwłaszcza

głowę - od podmuchu wiatru z wirnika

PRZYCZYNY

• Oczywiste jest zagrożenie hipotermią

w

wyniku długotrwałego przebywania w
zimnej wodzie.

Stała temperatura ciała

utrzymuje się dzięki termoregulacyjnym
zdolnościom organizmu. W wodzie o niskiej
temperaturze, ta samoregulacja zostaje
zakłócona. Woda przewodzi ciepło znacznie
lepiej i ochładza organizm 20 razy szybciej niż
powietrze. Różne źródła podają, że organizm
może zniwelować oziębienie szybsze o 25-
500% od strat ciepła w powietrzu.

PRZYCZYNY

• Ale nie tylko po wpadnięciu do wody jeteśmy

zagrożeni hipotermią. Należy uważać również na

powierzchni.

Niska temperatura powietrza,

szczególnie w połączeniu z siłą wiatru również

przyczynia się do wychłodzenia organizmu.

Zdarza się to zwłaszcza na dużych, wietrznych i

falujących akwenach. Wiatr wpływa na odczuwanie

temperatury powietrza "obniżając" subiektywne

odczucia, np. wiatr o sile 3 stopnie

Beauforta

daje

ten sam efekt, co obniżenie temperatury o 5-10 C,

natomiast wiatr o sile ponad 7 stopni Beauforta

daje ten sam efekt, co temperatura niższa o nawet

20 C przy bezwietrznej pogodzie.

EFEKT „WINDCHILL”

• Ponadto na powierzchni, na wietrze

występuje efekt tzw. "windchill", polegający

na przyspieszonym parowaniu skóry, co

ochładza organizm. Nawet jeśli jesteśmy

ciepło ubrani, a na działanie wiatru

wystawione są tylko dłonie, ręce czy twarz i

tak możemy szybko przemarznąć. W

komfortowych warunkach stała temperatura

utrzymywana jest w obrębie całego

organizmu, w sytuacji krytycznej system

termoregulacji ogranicza się do "ochrony"

korpusu i głowy, ograniczając dopływ krwi

do nadmiernie ochładzanych kończyn.