MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Witold Kapusta
Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń drogowych
833[01].Z2.05
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Dariusz Stępniewski
mgr inż. Małgorzata Karbowiak
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Witold Kapusta
Konsultacja:
mgr inż. Jolanta Skoczylas
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 833[01].Z2.05
 Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń drogowych , zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska podczas robót utrzymaniowych
i naprawczych 11
5.1.1. Ćwiczenia
5.2. Zjawiska niszczenia drogi 13
5.2.1. Ćwiczenia 13
5.3. Rodzaje i zakres robót przy utrzymaniu i naprawie dróg 15
5.3.1. Ćwiczenia 15
5.4. Zadania służby utrzymania i naprawy dróg 17
5.4.1. Ćwiczenia 17
5.5. Wiosenne, letnie i jesienne roboty utrzymaniowe 19
5.5.1. Ćwiczenia 19
5.6. Maszyny i urządzenia do naprawy i usuwania uszkodzeń dróg,
mostów i urządzeń drogowych 21
5.6.1. Ćwiczenia 21
5.7. Zimowe prace drogowe 23
5.7.1 Ćwiczenia 23
5.8. Maszyny i sprzęt do zimowego utrzymania dróg 26
5.8.1. Ćwiczenia 26
5.9. Urządzenia do bieżącego utrzymania czystości dróg i obiektów 28
5.9.1. Ćwiczenia 28
5.10. Wyposażenie dróg 30
5.10.1. Ćwiczenia 30
5.11. Utrzymanie mostów stalowych (naprawa połączeń: obluzowane nity,
pęknięcia połączenia spawanego; malowanie: kontrola pokryć,
renowacja powłoki) 33
5.11.1. Ćwiczenia 33
5.12. Utrzymanie mostów betonowych i żelbetowych oraz podpór
betonowych i kamiennych 37
5.12.1. Ćwiczenia 37
5.13. Utrzymanie dojazdów i urządzeń regulacyjnych przy mostach 39
5.13.1. Ćwiczenia 39
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 41
7. Literatura 58
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń
drogowych.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- ewaluację osiągnięć edukacyjnych,
- wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki,
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami
ze szczególnym uwzględnieniem:
- pokazu z objaśnieniem,
- tekstu przewodniego,
- metody projektów,
- ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktację zadań,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcjÄ™ dla nauczyciela,
- instrukcjÄ™ dla ucznia,
- kartÄ™ odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
833[01].Z2
Technologia robót drogowo-mostowych
833[01].Z2.01
Organizowanie, użytkowanie i likwidowanie
stanowiska pracy
833[01].Z2.02
Wykonywanie podbudowy dróg
833[01].Z2.03 833[01].Z2.04
Wykonywanie i odnawianie nawierzchni Wykonywanie i odnawianie
bitumicznych nawierzchni betonowych
833[01].Z2.05
Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń
drogowych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- organizować, użytkować i likwidować stanowiska pracy,
- wykonywać podbudowy dróg,
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu technologii dróg i mostów,
- klasyfikować maszyny i urządzenia drogowe,
- wykonywać i odnawiać nawierzchnie asfaltowe,
- wykonywać i odnawiać nawierzchnie betonowe,
- stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
- korzystać z różnych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska podczas robót utrzymaniowych i naprawczych,
- posłużyć się dokumentacją techniczną dróg i mostów,
- określić zjawiska niszczenia drogi,
- określić zadania służb utrzymaniowych,
- określić rodzaje robót związanych z utrzymaniem i naprawą dróg oraz urządzeń
drogowych,
- posłużyć się normami i instrukcjami w zakresie wykonawstwa robót drogowych
i mostowych,
- określić zasady przeprowadzania kontroli stanu nawierzchni, ustalania uszkodzeń
i zakresu potrzebnych napraw,
- przeprowadzić wiosenne, letnie i jesienne roboty utrzymaniowe,
- wykorzystać maszyny i urządzenia drogowe do utrzymania dróg i obiektów drogowych,
- scharakteryzować technikę pracy remonterów drogowych,
- wyjaśnić zasady zabezpieczania dróg przed zimą, utrzymania dróg w warunkach
zimowych, walki z zamieciami, śnieżycą i gołoledzią,
- dobrać maszyny i urządzenia do zimowego utrzymania dróg,
- posłużyć się narzędziami, urządzeniami i sprzętem do robót drogowych i mostowych
nie wymagających dodatkowych uprawnień,
- rozróżnić urządzenia drogowe, zasady ich utrzymania i naprawy,
- scharakteryzować rodzaje obiektów mostowych,
- sklasyfikować obiekty mostowe,
- sklasyfikować roboty związane z utrzymaniem mostów,
- przeprowadzić konserwację mostów i podpór,
- określić zasady utrzymania dojazdów i urządzeń regulacyjnych przy mostach.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Mechanik maszyn i urządzeń drogowych 833[01]
Moduł: Technologia robót drogowo-mostowych 833 [01].Z2
Jednostka modułowa: Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń drogowych
833[01].Z2.05
Temat: Zjawiska niszczenia drogi.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności odczytywania zniszczeń nawierzchni drogowych
pod wpływem różnych czynników.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wymienić czynniki wpływające na niszczenie drogi,
- scharakteryzować jak poszczególne czynniki wpływają na drogi,
- rozpoznać czynnik niszczący na podstawie oględzin drogi,
- pracować zespołowo,
- zorganizować stanowisko pracy,
- uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy,
- zaprezentować wykonaną pracę.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna,
- grupowa.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- film dydaktyczny  Zjawiska niszczenia drogi ,
- zestaw fotografii przedstawiających zniszczenia dróg spowodowane różnymi czynnikami,
- zestaw plansz przedstawiających zniszczenia dróg spowodowane różnymi czynnikami,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura dotyczÄ…ca zjawiska niszczenia drogi.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Podział na grupy.
4. Wylosowanie przez lidera grupy tematu pracy.
5. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
6. Realizacja zajęć:
 uczniowie oglÄ…dajÄ… film dydaktyczny  Zjawiska niszczenia drogi ,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
 uczniowie analizują plansze przedstawiające zniszczenia dróg spowodowane różnymi
czynnikami,
 każda grupa otrzymuje zestaw fotografii przedstawiających zniszczenia dróg
spowodowane różnymi czynnikami,
 uczniowie wyszukują w podręczniku szkodliwe działania poszczególnych czynników,
 opracowujÄ… schemat wykonania i prezentacji pracy,
 wybierajÄ… osobÄ™ prezentujÄ…cÄ… temat,
 nauczyciel nadzoruje pracÄ™ grupy i pomaga w poprawnym zredagowaniu tematu.
7. Po napisaniu, grupy próbują dokonać analizy wykonanego zadania.
8. Nauczyciel analizuje prace grupy i stwierdza czy została poprawnie wykonana.
9. Uczniowie prezentują pracę w kolejności wykonywania.
10. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac i zaangażowania w nią
poszczególnych członków grupy.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Zaobserwuj zniszczenia fragmentu drogi położonej w pobliżu miejsca zamieszkania.
Wskaż czynniki, które spowodowały te zniszczenia. Wykonaj pisemną notatkę z wykonanego
zadania.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Mechanik maszyn i urządzeń drogowych 833[01]
Moduł: Technologia robót drogowo-mostowych 833 [01].Z2
Jednostka modułowa: Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń drogowych
833[01].Z2.05
Temat: Wymiana obluzowanych nitów w konstrukcji mostu stalowego.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wymiany obluzowanych nitów w konstrukcji mostu
stalowego.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- rozpoznać obluzowane nity,
- określić ilość nitów, które można jednorazowo wymienić,
- usunąć obluzowane nity,
- wymienić stare nity na nowe,
- zastąpić nity śrubami pasowanymi,
- uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy,
- zaprezentować wykonaną pracę.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna,
- grupowa.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Uczestnicy: uczniowie kształcący się w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych.
Åšrodki dydaktyczne:
- młotek kontrolny,
- nity,
- śruby lub trzpienie,
- śruby pasowane,
- dłuto,
- ścinak,
- makiety  fragmenty konstrukcji mostu.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Podział na grupy.
4. Wylosowanie przez lidera grupy tematu pracy.
5. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
6. Realizacja zajęć:
 przypomnienie wiadomości z poprzednich zajęć dotyczących wymiany obluzowanych
nitów,
 uczniowie przygotowują stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy,
 uczniowie analizujÄ… fragmenty konstrukcji mostu (makiety) sprawdzajÄ…c, czy znajdujÄ…
siÄ™ w nich obluzowane nity,
 uczniowie wymieniają obluzowane nity (w miejscach trudnodostępnych zastępują nity
śrubami pasowanymi),
 opracowujÄ… schemat prezentacji pracy,
 uczniowie uprzÄ…tajÄ… i likwidujÄ… stanowisko pracy,
 wybierajÄ… osobÄ™ prezentujÄ…cÄ… temat.
 nauczyciel nadzoruje pracÄ™ grupy i pomaga w poprawnym zredagowaniu tematu.
7. Po realizacji, grupy próbują dokonać analizy wykonanego zadania.
8. Nauczyciel analizuje prace grupy i stwierdza czy została poprawnie wykonana.
9. Uczniowie prezentują pracę w kolejności wykonywania.
10. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac i zaangażowania w nią
poszczególnych członków grupy.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: innych robót dotyczących utrzymania
mostów stalowych. Sporządz
pisemnÄ… notatkÄ™.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania zadania i zdobytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas robót
utrzymaniowych i naprawczych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wez
udział w wycieczce zorganizowanej przez nauczyciela w celu zaobserwowania
zabezpieczenia remontowanego odcinka drogi. SporzÄ…dz
pisemną notatkę, w której opiszesz
wszystkie zaobserwowane zabezpieczenia remontowanego odcinka drogi. W pracowni
szkolnej zapoznaj się z wytycznymi bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi
zabezpieczania robót naprawczych. Wyciągnij wnioski, zanotuj spostrzeżenia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uczestniczyć w wycieczce,
2) zaobserwować na wycieczce zabezpieczenia remontowanego odcinka drogi,
3) wynotować wszystkie zaobserwowane zabezpieczenia remontowanego odcinka drogi,
4) przeanalizować wytyczne bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące zabezpieczania robót
naprawczych,
5) wyciągnąć wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) wynotować spostrzeżenia,
7) zaprezentować efekty pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- wytyczne bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące zabezpieczenia odcinka remontowanej
drogi,
- notatnik,
- przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Obejrzyj film dydaktyczny  Wykonywanie robót naprawczych i utrzymaniowych .
Wynotuj zasady ochrony środowiska podczas wykonywania robót naprawczych
i utrzymaniowych, które zaobserwowałeś na przedstawionym filmie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Wykonywanie robót naprawczych
i utrzymaniowych ,
2) wynotować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania robót naprawczych
i utrzymaniowych, które zaobserwowałeś na przedstawionym filmie,
3) przeanalizować zniszczenia fragmentu drogi wskazanego przez nauczyciela,
4) zaprezentować efekty pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- film dydaktyczny  Wykonywanie robót naprawczych i utrzymaniowych ,
- zestaw do wyświetlania filmów,
- notatnik,
- przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Zjawiska niszczenia drogi
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na samoprzylepnych kartkach zapisane zostały zagrożenia dróg wynikające z wpływu
czynników klimatyczno-atmosferycznych. Wybierz z nich kolejno zagrożenia odpowiadające
szkodliwemu działaniu wody opadowej i gruntowej, działaniu temperatury a następnie
działaniu wiatru. Przyklej wybrane zagrożenia na przygotowane i podpisane arkusze szarego
papieru.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować zapisane na samoprzylepnych karteczkach zagrożenia dróg wynikające
z wpływu czynników klimatyczno-atmosferycznych,
2) wybrać karteczki z zagrożeniami, które wynikają z działania na drogi wody opadowej
i gruntowej i przykleić na pierwszy arkusz szarego papieru,
3) wybrać karteczki z zagrożeniami, które wynikają z działania na drogi zmian temperatury i
przykleić na drugi arkusz szarego papieru,
4) wybrać karteczki z zagrożeniami, które wynikają z działania na drogi wiatru i przykleić na
trzeci arkusz szarego papieru,
5) wpisać do notatnika, w jaki sposób czynniki klimatyczno-atmosferyczne wpływają
na niszczenie drogi,
6) zaprezentować efekty pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- samoprzylepne kartki, na których zapisane zostały zagrożenia dróg wynikające z wpływu
czynników klimatyczno-atmosferycznych,
- 3 arkusze szarego papieru,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca zjawisk niszczenia drogi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 2
Wez
udział w wycieczce zorganizowanej przez nauczyciela, na której zaobserwujesz
zniszczenia drogi. Zanotuj je, a następnie scharakteryzuj w jaki sposób powstało każde z nich.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uczestniczyć w wycieczce,
2) przeanalizować zniszczenia fragmentu drogi wskazanego przez nauczyciela,
3) zanotować zaobserwowane zniszczenia drogi,
4) scharakteryzować pisemnie każde z uszkodzeń uwzględniając czynniki, które mogły je
spowodować,
5) zapisać w notatniku spostrzeżenia z wycieczki,
6) zaprezentować efekty pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- karki papieru,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca zjawisk niszczenia drogi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.3. Rodzaje i zakres robót przy utrzymaniu i naprawie dróg
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na planszy przedstawiono roboty związane z utrzymaniem i naprawą dróg (utrzymanie
bieżące, naprawy bieżące, remonty kapitalne). Na kartkach zapisano, w jakim celu się
wykonuje i co obejmują poszczególne rodzaje robót. Przyporządkuj kartki do odpowiednich
pól na planszy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować roboty związane z utrzymaniem i naprawą dróg przedstawiono na planszy,
2) przeanalizować treść kartek, na których zapisano, w jakim celu się wykonuje
i co obejmują poszczególne rodzaje robót,
3) przyporządkować kartki do odpowiednich pól na planszy,
4) sporządzić pisemną notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- plansza,
- kartki z opisem robót,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca rodzaju i zakresu robót przy utrzymaniu i naprawie
dróg.
Ćwiczenie 2
Po uzgodnieniu z Zarządem Miejskim Dróg wez
udział w wycieczce pod opieką
nauczyciela. Zaobserwuj i przeanalizuj roboty remontowe przeprowadzane na danym odcinku
drogi. SporzÄ…dz
pisemną notatkę, w której opiszesz jakie roboty zostały przeprowadzone
na danym odcinku drogi, do jakiej grupy robót należą i jakie elementy drogi objęły?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uczestniczyć w wycieczce,
2) zaobserwować i przeanalizować roboty remontowe przeprowadzane na wskazanym
odcinku drogi,
3) sporządzić pisemną notatkę, zawierającą opis robót przeprowadzonych na danym odcinku
drogi z uwzględnieniem do jakiej grupy robót należą i jakie elementy drogi objęły,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- kartki papieru,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca rodzaju i zakresu robót przy utrzymaniu i naprawie
dróg.
Ćwiczenie 3
Na podstawie wiadomości zawartych w literaturze z rozdziału 7 dotyczących rodzaju
i zakresu robót przy utrzymaniu i naprawie dróg, przygotuj pisemną wypowiedz
na temat
zakresu robót przy bieżącym utrzymaniu dróg.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać i przeanalizować te wiadomości z literatury z rozdziału 7, które dotyczą zakresu
robót przy bieżącym utrzymaniu dróg,
2) sporządzić pisemną wypowiedz
dotyczącą zakresu robót przy bieżącym utrzymaniu dróg,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca rodzaju i zakresu robót przy utrzymaniu i naprawie
dróg.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.4. Zadania służby utrzymania i naprawy dróg
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Odszukaj w RozporzÄ…dzeniu wydanym przez Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej,
co należy do zadań Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych. Wynotuj odszukane informacje
w notatniku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej,
2) przeanalizować fragment rozporządzenia dotyczący zadań Generalnej Dyrekcji Dróg
Publicznych,
3) wynotować zadania Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 RozporzÄ…dzenie Ministra transportu i gospodarki morskiej,
 notatnik,
 długopis lub ołówek.
Ćwiczenie 2
Wez
udział w wycieczce do Zarządu Dróg Miejskich zorganizowanej przez nauczyciela.
Przeprowadz
z pracownikami rozmowÄ™ na temat zakresu i organizacji ich pracy oraz
podległych im dróg.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać się z nauczycielem na wycieczkę do Zarządu Dróg Miejskich,
2) przeprowadzić z pracownikami zarządu rozmowę na temat zakresu i organizacji ich pracy
oraz podległych im dróg,
3) sporzÄ…dz
pisemna notatkÄ™ w formie referatu,
4) zaprezentować efekt swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 przybory do pisania.
Ćwiczenie 3
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Zadania służby utrzymania i naprawy dróg określ
sposoby zabezpieczenia odcinka drogi w czasie naprawy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść fragmentu filmu dydaktycznego  Zadania służby utrzymania
i naprawy dróg dotyczącego zabezpieczania dróg w czasie naprawy,
2) wypisać w notatniku zabezpieczenia odcinka drogi w czasie naprawy,
3) zaprezentować efekt swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Zadania służby utrzymania i naprawy dróg ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
 przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.5. Wiosenne, letnie i jesienne roboty utrzymaniowe
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Biorąc pod uwagę położenie geograficzne oraz klasę wybranego odcinka drogi, opisz
w notatniku roboty utrzymaniowe jakie należy na nim wykonać w okresie wiosennym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wskazany na mapie odcinek drogi biorąc pod uwagę jej położenie
geograficzne oraz klasÄ™,
2) opisać w notatniku roboty utrzymaniowe tej drogi w okresie wiosennym,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 mapa z zaznaczonym fragmentem drogi,
 przybory do pisania,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca wiosennych prac utrzymaniowych dróg.
Ćwiczenie 2
Odszukaj w planie organizacji letnich robót utrzymaniowych, te punkty, które dotyczą
pielęgnowania nawierzchni.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować plan organizacji letnich robót utrzymaniowych,
2) wybrać z planu organizacji letnich robót utrzymaniowych, te punkty, które dotyczą
pielęgnowania nawierzchni,
3) zaprezentować wyniki swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 długopis lub ołówek,
 plan organizacji letnich robót utrzymaniowych,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca letnich robót utrzymaniowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.6. Maszyny i urządzenia do naprawy i usuwania uszkodzeń
dróg, mostów i urządzeń drogowych
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie obejrzanego filmu dydaktycznego pt. ,,Maszyny i urzÄ…dzenia do naprawy
i usuwania uszkodzeń dróg, mostów i urządzeń drogowych , scharakteryzuj sposób pracy
remonterów drogowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego pt. ,,Maszyny i urządzenia do naprawy
i usuwania uszkodzeń dróg, mostów i urządzeń drogowych ,
2) scharakteryzować sposób pracy remonterów drogowych,
3) zaprezentować efekt swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- film dydaktyczny pt. ,,Maszyny i urządzenia do naprawy i usuwania uszkodzeń dróg,
mostów i urządzeń drogowych ,
- zestaw do wyświetlania filmów,
- przybory do pisania,
- notatnik.
Ćwiczenie 2
Wydajność rozkładarki wynosi 300 t/h. Oblicz ile ton mieszanki bitumicznej rozłoży
rozkładarka w ciągu dwóch zmian roboczych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wykonać obliczenia zgodnie z poleceniem zawartym w treści ćwiczenia,
2) zapisać obliczenia w notatniku,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- kalkulator,
- przybory do pisania,
- notatnik,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca pracy rozkładarek.
Ćwiczenie 3
Na rysunku przedstawiony jest schemat rozsypywarki samojezdnej grysów. Przyporządkuj
samoprzylepne karteczki z nazwami elementów rozsypywarki do jej schematu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować schemat rozsypywarki samojezdnej grysów,
2) przeanalizować zapisane na samoprzylepnych karteczkach nazwy elementów maszyny,
3) przyporządkować nazwy elementów do schematu maszyny,
4) zaprezentować efekt swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- schemat rozsypywarki samojezdnej grysów,
- samoprzylepne karteczki z nazwami elementów rozsypywarki samojezdnej grysów,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca maszyn i urządzeń do naprawy i usuwania uszkodzeń
dróg, mostów i urządzeń drogowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
5.7. Zimowe prace drogowe
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Biorąc pod uwagę położenie geograficzne oraz klasę wybranego odcinka drogi, określ
zabezpieczenie jakie należy na nim wykonać w okresie zimowym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wskazany na mapie odcinek drogi biorąc pod uwagę jej położenie
geograficzne oraz klasÄ™,
2) określić zabezpieczenie drogi w okresie zimowym,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 mapa z zaznaczonym fragmentem drogi,
 przybory do pisania,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca zimowych prac utrzymaniowych dróg.
Ćwiczenie 2
Odszukaj w planie organizacji zimowych robót utrzymaniowych, te punkty, które dotyczą
zastosowania, składowania i rozstawiania płotków przeciwśnieżnych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować plan organizacji zimowych robót utrzymaniowych,
2) wybrać z planu organizacji zimowych robót utrzymaniowych, te punkty, które dotyczą
zastosowania, składowania i rozstawiania płotków przeciwśnieżnych,
3) przepisać do notatnika te punkty, z planu organizacji zimowych robót utrzymaniowych,
które dotyczą zastosowania, składowania i rozstawiania płotków przeciwśnieżnych,
4) zaprezentować wyniki swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 długopis lub ołówek,
 plan organizacji zimowych robót utrzymaniowych,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca organizacji zimowych robót utrzymaniowych.
Ćwiczenie 3
Na kilku planszach zaznaczono różne ustawienia płotków przeciwśnieżnych. Na planszach
znajdują się również informacje o ukształtowaniu terenu, kierunku wiejących wiatrów oraz
wysokości i sposobie rozstawienia płotków. Wybierz te plansze, na których zostały
rozmieszczone prawidłowo płotki przeciwśnieżne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rozmieszczenie ustawionych na planszach płotków przeciwśnieżnych,
2) wybrać te plansze, na których zostały rozmieszczone prawidłowo płotki przeciwśnieżne,
3) uzasadnić pisemnie swój wybór,
4) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 długopis lub ołówek,
 plansze, na których zaznaczono różne ustawienia płotków przeciwśnieżnych.
Ćwiczenie 4
Określ metody zwalczania śliskości dróg w zależności od jej klasy. Uzasadnij pisemnie
swój wybór.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać odpowiednie metody zwalczania śliskości dróg w zależności od jej klasy,
2) uzasadnić pisemnie swój wybór,
3) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 długopis lub ołówek,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca zwalczania śliskości dróg.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
5.8. Maszyny i sprzęt do zimowego utrzymania dróg
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie przedstawionej dokumentacji technicznej terenu dobierz właściwą maszynę
lub sprzęt do odśnieżenia wskazanego przez nauczyciela fragmentu terenu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować teren wskazany przez nauczyciela,
2) dobrać maszynę lub sprzęt do odśnieżenia wskazanego przez nauczyciela fragmentu
terenu,
3) uzasadnić pisemnie swój wybór,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- dokumentacja terenu,
- dokumentacja techniczna maszyn i sprzętu do odśnieżania,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca maszyn i sprzętu do zimowego utrzymania dróg.
Ćwiczenie 2
Z zaprezentowanych zdjęć różnych maszyn i urządzeń drogowych wybierz te, na których
przedstawione są maszyny i urządzenia do zimowego utrzymania dróg. Nazwij je, a wybór
uzasadnij.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować zaprezentowane zdjęcia różnych maszyn i urządzeń drogowych,
2) wybrać zdjęcia przedstawiające maszyny i urządzenia do zimowego utrzymania dróg,
3) uzasadnić swój wybór,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- fotografie przedstawiające różne maszyny i urządzenia drogowe,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca maszyn i sprzętu do zimowego utrzymania dróg.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
5.9. Urządzenia do bieżącego utrzymania czystości dróg
i obiektów
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Obejrzyj film dydaktyczny pt. ,,Urządzenia do bieżącego utrzymania czystości dróg
i obiektów i na jego podstawie wypisz kolejne etapy mycia przepustu drogowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować fragment filmu dydaktycznego pt. ,,Urządzenia do bieżącego utrzymania
czystości dróg i obiektów , dotyczący mycia przepustów,
2) wypisać w notatniku kolejne etapy mycia przepustu drogowego,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- film dydaktyczny pt. ,, Urządzenia do bieżącego utrzymania czystości dróg i obiektów ,
- zestaw do wyświetlania filmów,
- notatnik,
- przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Z przygotowanych przez
roczy przedstawiających różne maszyny i urządzenia drogowe
wybierz te, które przedstawiają maszyny do bieżącego utrzymania czystości dróg i obiektów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przez
rocza przedstawiające różne maszyny i urządzenia drogowe,
2) wybrać te, które przedstawiają maszyny i urządzenia do bieżącego utrzymania czystości
dróg i obiektów,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
 Åšrodki dydaktyczne:
- przez
rocza przedstawiające różne maszyny i urządzenia drogowe,
- zestaw do wyświetlania przez
roczy,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca urządzeń do bieżącego utrzymania czystości dróg
i obiektów.
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj kartki z nazwami maszyn i urządzeń służących do bieżącego utrzymania
czystości dróg i obiektów do przedstawionych na planszy ich schematów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować kartki z nazwami maszyn i urządzeń służących do bieżącego utrzymania
czystości dróg i obiektów,
2) przeanalizować przedstawione na planszy schematy maszyn i urządzeń służących do
bieżącego utrzymania czystości dróg i obiektów,
3) przyporządkować kartki z nazwami maszyn i urządzeń służących do bieżącego utrzymania
czystości dróg i obiektów do przedstawionych na planszy ich schematów i uzasadnić swój
wybór,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- kartki z nazwami maszyn i urządzeń służących do bieżącego utrzymania czystości dróg
i obiektów,
- plansza ze schematami maszyn i urządzeń służących do bieżącego utrzymania czystości
dróg i obiektów,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca urządzeń do bieżącego utrzymania czystości dróg
i obiektów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
5.10. Wyposażenie dróg
5.10.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przy wybranym odcinku drogi zaprezentowanym na modelu umieść modele znaków
drogowych i sygnalizacji świetlnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować sytuację przedstawioną na wybranym odcinku drogi zaprezentowanym na
modelu,
2) przeanalizować zestaw modeli znaków drogowych i sygnalizacji świetlnej,
3) wybrać z zestawu te znaki drogowe, które odpowiadają przedstawionej na modelu
sytuacji na drodze,
4) umocować znaki drogowe w modelu,
5) uzasadnić swój wybór,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- model odcinka drogi,
- zestaw modeli znaków drogowych i sygnalizacji świetlnej,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca wyposażenia dróg.
Ćwiczenie 2
Na przez
roczach przedstawione są różne oznaczenia drogowe odcinków dróg. Sporządz

pisemną notatkę, w której opiszesz, jakie oznaczenia drogowe znajdują się na poszczególnych
przez
roczach.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować obrazy przedstawione na przez
roczach,
2) opisać każde z przez
roczy, a odpowiedz
uzasadnić,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- trzy przez
rocza przedstawiające różne oznaczenia drogowe odcinków dróg,
- zestaw do wyświetlania przez
roczy,
- przybory do pisania,
- notatnik,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca wyposażenia dróg.
Ćwiczenie 3
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Infrastruktura dróg , sporządz
pisemnÄ… notatkÄ™,
w której uwzględnisz te elementy infrastruktury, które nie wpływają na bezpieczeństwo
użytkowników dróg.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Infrastruktura dróg ,
2) wybrać z treści filmu te elementy, które nie wpływają na bezpieczeństwo użytkowników
dróg,
3) sporządzić pisemną notatkę z wykonanego ćwiczenia,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Infrastruktura dróg ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
 przybory do pisania.
Ćwiczenie 4
Na przygotowanej makiecie odcinka drogi umieść w odpowiednich miejscach modele
zadrzewienia, tak aby wywierały korzystny wpływ na warunki ruchu drogowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
 Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przygotowaną makietę odcinka drogi,
2) umieścić w odpowiednich miejscach na makiecie modele zadrzewienia,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- makieta odcinka drogi,
- modele zadrzewienia,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca zadrzewienia przydrożnego.
Ćwiczenie 5
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Infrastruktura dróg , sporządz
pisemnÄ… notatkÄ™,
dotyczącą utrzymania stanu technicznego urządzeń obcych na drogach.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Infrastruktura dróg ,
2) sporządzić pisemną notatkę dotyczącą utrzymania stanu technicznego urządzeń obcych
na drogach,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Infrastruktura dróg ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
 przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
5.11. Utrzymanie mostów stalowych (naprawa połączeń:
obluzowane nity, pęknięcia połączenia spawanego;
malowanie: kontrola pokryć, renowacja powłoki)
5.11.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Po obejrzeniu fragmentu filmu dydaktycznego  Utrzymanie mostów stalowych
dotyczącego wymiany nitów, scharakteryzuj sprawdzanie obluzowanych nitów
w konstrukcjach mostowych oraz sposób wymiany nitów w węzłach, stykach oraz dużych
węzłach.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować fragment treści filmu dydaktycznego  Utrzymanie mostów stalowych
dotyczący ćwiczenia,
2) wynotować, w jaki sposób przeprowadza się sprawdzanie, czy w konstrukcji mostowej
sÄ… obluzowane nity,
3) scharakteryzować sposób wymiany nitów w węzłach i stykach,
4) scharakteryzować sposób wymiany nitów w dużych węzłach,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Utrzymanie mostów stalowych ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
 przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Przeprowadz
na modelu wymianę obluzowanych nitów fragmentu konstrukcji.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeprowadzić oględziny przedstawionego fragmentu konstrukcji,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) pobrać materiały i narzędzia do wykonania ćwiczenia,
4) sprawdzić, które nity należy wymienić,
5) wymienić obluzowane nity,
6) zlikwidować i uporządkować stanowisko pracy,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 nity,
 dłuto,
 ścinak,
 młotek kontrolny,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca obluzowanych nitów.
Ćwiczenie 3
Po obejrzeniu fragmentu filmu dydaktycznego  Utrzymanie mostów stalowych
dotyczącego naprawy pękniętego połączenia spawanego w konstrukcji mostowej, sporządz

pisemna notatkę, w której opiszesz sposób jego naprawy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować fragment treści filmu dydaktycznego  Utrzymanie mostów stalowych
dotyczący ćwiczenia,
2) opisać naprawę pękniętego połączenia spawanego w konstrukcji mostowej,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Utrzymanie mostów stalowych ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
 przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
Ćwiczenie 4
Na zdjęciach przedstawione zostały różne stopnie zniszczenia powłoki malarskiej
na metalowych konstrukcjach mostowych. Na podstawie normy określ stopień zniszczenia
powłoki malarskiej na każdym z przedstawionych zdjęć. Na podstawie literatury oraz normy
dobierz, dla każdego zniszczenia powłoki pokazanego na zdjęciu, sposób oczyszczenia
oraz odnowienia powłoki malarskiej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować zdjęcia przedstawiające różne stopnie zniszczenia powłoki malarskiej?
2) przeanalizować treść normy dotyczącej renowacji powłok malarskich na metalowych
konstrukcjach mostowych,
3) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący utrzymania mostów stalowych,
4) określić stopień zniszczenia powłoki malarskiej na każdym z przedstawionych zdjęć,
5) dobrać do każdego zdjęcia sposób oczyszczenia oraz odnowienia zaprezentowanej tam
powłoki malarskiej,
6) sporzÄ…dz
pisemną notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 zdjęcia przedstawiające różne stopnie zniszczenia powłoki malarskiej na metalowych
konstrukcjach mostowych,
 norma,
 notatnik,
 przybory do pisania.
 literatura z rozdziału 7 dotycząca utrzymania mostów stalowych.
Ćwiczenie 5
Przeprowadz
renowację powłoki malarskiej na metalowych częściach mostu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeprowadzić oględziny przedstawionego fragmentu konstrukcji,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
3) pobrać materiały i narzędzia do wykonania ćwiczenia,
4) oczyścić konstrukcję z rdzy,
5) pomalować konstrukcję farbą podkładową,
6) pomalować konstrukcję farbą nawierzchniową,
7) zlikwidować i uporządkować stanowisko pracy,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 farba podkładowa,
 farba nawierzchniowa,
 pędzel.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
5.12. Utrzymanie mostów betonowych i żelbetowych oraz
podpór betonowych i kamiennych
5.12.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ kolejne czynności, jakie należy wykonać podczas naprawy zwietrzałej licówki
podpory betonowej w konstrukcjach mostowych oraz jakie materiały należy zastosować.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować literaturę dotyczącą naprawy zwietrzałej licówki podpory betonowej
w konstrukcjach mostowych,
2) zapisać kolejne czynności, jakie należy wykonać podczas naprawy zwietrzałej licówki
podpory betonowej w konstrukcjach mostowych,
3) wypisać rodzaje materiałów zastosowane do naprawy,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca konstrukcji mostowych.
Ćwiczenie 2
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Utrzymanie mostów betonowych i żelbetowych ułóż
w logiczną całość kartki, na których zapisane są czynności związane z uszczelnieniem spoiny
podpory licowanej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Utrzymanie mostów betonowych
i żelbetowych ,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
2) przeanalizować zapisane na kartkach czynności związane z uszczelnieniem spoiny podpory
licowanej,
3) ułożyć w logiczną całość kartki, tak aby stanowiły technologię wykonania uszczelnienia
spoiny podpory licowanej,
4) zapisać czynności technologiczne w notatniku,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- film dydaktyczny  Utrzymanie mostów betonowych i żelbetowych ,
- zestaw do wyświetlania filmów,
- przybory do pisania,
- notatnik.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
5.13. Utrzymanie dojazdów i urządzeń regulacyjnych
przy mostach
5.13.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Utrzymanie dojazdów i urządzeń regulacyjnych przy
mostach sporzÄ…dz
pisemną notatkę, w której odpowiesz na pytania:
a) w jaki sposób należy postąpić w przypadku stwierdzenia osiadania nawierzchni
przed przyczółkami mostów?
b) w jaki sposób należy postąpić w przypadku powtarzających się uszkodzeń na dojazdach
z powodu zbyt dużego pochylenia skarpy?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Utrzymanie dojazdów i urządzeń
regulacyjnych przy mostach ,
2) udzielić pisemnej odpowiedzi na zawarte w treści ćwiczenia pytania,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Utrzymanie dojazdów i urządzeń regulacyjnych przy mostach ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
 przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Utrzymanie dojazdów i urządzeń regulacyjnych przy
mostach sporzÄ…dz
pisemną notatkę, w której odpowiesz na pytania:
a) na czym polega utrzymanie urządzeń regulacyjnych?
b) w jaki sposób należy postępować w przypadku stwierdzenia rozmycia dna rzeki przy
podporach?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
 Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Utrzymanie dojazdów i urządzeń
regulacyjnych przy mostach ,
2) udzielić pisemnej odpowiedzi na zawarte w treści ćwiczenia pytania,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) dokonać samooceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny  Utrzymanie dojazdów i urządzeń regulacyjnych przy mostach ,
 zestaw do wyświetlania filmów,
 notatnik,
- przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Utrzymywanie dróg, mostów
oraz urządzeń drogowych
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
 zadania 1÷19 sÄ… z poziomu podstawowego,
 zadania 20÷25 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
 dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,
 dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
 bardzo dobry  za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi : 1. d, 2. a, 3. d, 4. b, 5. c, 6. c, 7. d, 8. d, 9. c, 10. a, 11. a,
12. d, 13. d, 14. d, 15. c, 16. b, 17. c, 18. d, 19. a, 20. a, 21. d, 22. d, 23. d, 24. b,
25. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Określić kolor ubrań roboczych dla robotników
1 A P d
zatrudnionych przy budowie drogi
2 Wskazać materiał do gaszenia palącego się lepiszcza B P a
Określić, których napraw dróg nie zaliczmy do
3 B P d
napraw bieżących
4 Określić częstotliwość koszenia trawy na skarpach A P b
Określić termin rozpoczęcia przygotowań do
5 A P c
zimowych robót utrzymaniowych
Wskazać maszyny używane do wbudowywania
6 B P c
mieszanek mineralno - bitumicznych
7 Rozpoznać maszynę wskazaną na rysunku B P d
Określić temperaturę mieszanki asfaltowej w kotle
8 B P d
produkcyjnym asfaltu lanego
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Określić minimalną odległość zasłon
9 przeciwśnieżnych od zewnętrznej krawędzi wykopu B P c
lub nasypu
Wybrać materiał do wykonania stałych zasłon
10 B P a
przeciwśnieżnych
Wskazać, na jakich drogach wykonuje się
11 B P a
odśnieżanie patrolowe
Wybrać sposób zapobiegania powstawaniu śliskości
12 B P d
zimowej na drogach
13 Rozpoznać rodzaj maszyny na podstawie opisu B P d
14 Rozpoznać maszynę przedstawioną na rysunku B P d
15 Wskazać zastosowanie malowarek B P c
Określić szerokość pasa koszenia kosiarki
16 A P b
wysięgnikowej
Określić, gdzie umieszcza się znaki pionowe przy
17 A P c
drogach
Wyjaśnić, jak rozpoznać obluzowane nity w
18 B P d
mostach stalowych
Określić termin przeprowadzenia kontroli pokryć
19 A P a
malarskich na konstrukcjach mostowych
Przeanalizować, jakich zmian nie powodują
20 D PP a
w nawierzchniach drogowych zmiany temperatury
Wyeliminować roboty nie związane z utrzymaniem
21 C PP d
i naprawą dróg
Dostrzec destrukcyjne działanie wiatru na
22 C PP d
nawierzchnie drogowe
Zaplanować sposób odnowienia pokrycia
23 malarskiego elementów mostów stalowych C PP d
o zniszczeniu stopnia drugiego
Obliczyć powierzchnię, którą można poddać
24 D PP b
miałowaniu mając ustaloną ilość materiału
Obliczyć ilość materiału, aby uszorstnić lód
25 D PP b
na określonej powierzchni
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na
udzielanie odpowiedzi.
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedz
możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedz
jest poprawna, zaznacz
jÄ… znakiem X.
7. Staraj siÄ™ wyraz
nie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedz
, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedz
, którą uważasz za poprawną.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
10. Po rozwiÄ…zaniu testu sprawdz
czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
11. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Robotnicy zatrudnieni na drodze, po której odbywa się ruch obowiązani są nakładać
widoczne z dużej odległości kamizelki i czapki koloru
a) żółtego.
b) zielonego.
c) czerwonego.
d) pomarańczowego.
2. Palącego się lepiszcza nie należy gasić
a) wodÄ….
b) ziemiÄ….
c) piaskiem.
d) gaśnicami.
3. Do napraw bieżących dróg nie zaliczamy
a) napraw bieżących nawierzchni.
b) usuwania nierówności poboczy.
c) napraw drobnych uszkodzeń skarp.
d) przywrócenia stanu technicznego drogi.
4. Trawę na skarpach powinno się kosić minimum w roku
a) 1 raz.
a) 2 razy.
a) 4 razy.
a) 8 razy.
5. Przygotowania do zimowych robót utrzymaniowych rozpoczyna się od
a) 1 września.
b) 1 paz
dziernika.
c) poczÄ…tku jesieni.
d) pierwszego dnia kalendarzowej zimy.
6. Do wbudowania mieszanek mineralno-bitumicznych używane są maszyny zwane
a) walcami.
b) remonterami.
c) rozkładarkami.
d) rozsypywarkami.
7. Rysunek przedstawia
a) spycharkÄ™.
b) równiarkę.
c) zgarniarkÄ™.
d) rozkładarkę.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
8. Kotły produkcyjne asfaltu lanego wytwarzają mieszankę asfaltową o temperaturze
a) 80÷1200C.
b) 120÷1400C.
c) 140÷1600C.
d) 160÷1800C.
9. Odległość zasłon, uniemożliwiających lub utrudniających powstawanie zasp na koronie
drogi, od zewnÄ™trznej krawÄ™dzi wykopu lub nasypu powinna wynosić 8÷12 h
(h  wysokość zasłony), ale nie mniej niż
a) 1 metr.
b) 5 metrów.
c) 10 metrów.
d) 20 metrów.
10. Zasłony przeciwśnieżne stałe wykonywane są z
a) żywopłotów.
b) siatki stalowej.
c) płotków drewnianych.
d) zasłon z tworzyw sztucznych.
11. Odśnieżanie patrolowe stosuje się na drogach zimowego odśnieżania
a) I kolejności.
b) II kolejności.
c) III kolejności.
d) wszystkich kolejności.
12. Zapobieganie powstawaniu śliskości zimowej na drogach polega na
a) usuwaniu śniegu podczas jego opadu.
b) posypaniu śniegu środkami chemicznymi.
c) usuwaniu śniegu bezpośrednio po jego opadach.
d) pokryciu jezdni środkami chemicznymi obniżającymi temperaturę zamarzania wody.
13. Pojazdy wyposażone w skośnie ustawiony, w stosunku do kierunku jazdy lemiesz, który
zgarnia śnieg z nawierzchni i usuwa go poza krawędz
jezdni nazywamy
a) spycharkami.
b) odśnieżarkami.
c) pługami śnieżnymi.
d) pługami odśnieżnymi.
14. Poniższy rysunek przestawia
a) wywrotkÄ™.
b) polewaczkÄ™.
c) malowarkÄ™ samochodowÄ….
d) rozsypywarkę środków chemicznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
15. Malowarki stosuje siÄ™ do malowania
a) znaków pionowych dróg.
b) urządzeń obcych na drogach.
c) znaków poziomych na jezdni.
d) elementów wyposażenia jezdni.
16. PrÄ™dkość robocza pracy kosiarki wysiÄ™gnikowej wynosi 3÷5 km/h, a szerokość pasa
koszenia wynosi
a) 110 cm.
b) 120 cm.
c) 130 cm.
d) 140 cm.
17. Znaki pionowe będące wyposażeniem dróg umieszcza się
a) nad jezdniÄ…
b) po lewej stronie jezdni.
c) po prawej stronie jezdni.
d) środkiem miedzy dwoma pasami ruchu.
18. Obluzowane nity w mostach stalowych można rozpoznać po
a) rdzawych wyciekach spod główek.
b) wypadaniu obluzowanych nitów z konstrukcji.
c) pęknięciach i odpadaniu położonych na nich powłok malarskich.
d) pęknięciach położonych na nich powłok malarskich lub po rdzawych wyciekach spod
główki.
19. Kontrolę pokryć malarskich na konstrukcjach mostowych należy przeprowadzić nie
rzadziej niż co
a) 0,5 roku.
b) 1 rok.
c) 1,5 roku.
d) 2 lata.
20. Zmiany temperatury nie powodujÄ… w nawierzchni
a) zwiększenia nośności całego korpusu drogowego.
b) powstawania wysadzin mrozowych (w połączeniu z wodą).
c) wietrzenia materiałów kamiennych (w połączeniu z wodą).
d) powstawania naprężeń w nawierzchniach sztywnych, mogących doprowadzić do ich
uszkodzenia.
21. Wśród robót związanych z utrzymaniem i naprawą dróg nie wyróżniamy
a) napraw bieżących.
b) remontów kapitalnych.
c) robót utrzymaniowych.
d) remontów kwartalnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
22. Destrukcyjne działanie wiatru powoduje
a) zwiększenie siły ssania opon.
b) wietrzenie materiałów kamiennych.
c) emulgowanie lepiszczy bitumicznych na skutek połączenia z pyłem pochodzacym
ze zwietrzałego kruszywa.
d) wywiewanie ze spoin miedzy ziarnami nawierzchni nieulepszonych drobnych czÄ…stek
piaszczysto-gliniasto-ilastych.
23. Odnawiając pokrycia malarskie elementów stalowych mostów o zniszczeniu stopnia
drugiego należy je
a) oczyścić i zagruntować.
b) oczyścić i pokryć całkowicie zestawem malarskim.
c) pokryć jedną warstwą farby nawierzchniowej lub emalii w powłoce pierwotnej.
d) zagruntować materiałem podkładowym, a po wyschnięciu nanieść farbę
nawierzchniowÄ….
24. Miałowanie polega na pokryciu nawierzchni cienka warstwą świeżego materiału
o grubości około 5 mm i jego wałowaniu. Zużycie materiału podczas jednorazowego
miałowania wynosi 5 m3/1000 m2 nawierzchni. Zużywając 17,5 m3 materiału wykonamy
miałowanie na powierzchni
a) 350 m2.
b) 3500 m2.
c) 35000m2.
d) 350000 m2.
25. W razie uszorstnienia lodu lub zlodowaciałego śniegu jednorazowo rozsypuje się
równomiernie materiaÅ‚ uszorstniajÄ…cy w iloÅ›ci 60÷100g/m2. Na uszorstnienie lodu
na powierzchni 4500 m2 potrzeba
a) 27÷45 kg.
b) 270÷450 kg.
c) 2700÷4500 kg.
d) 27000÷45000 kg.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń drogowych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
24 a b c d
25 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
48
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Utrzymywanie dróg, mostów
oraz urządzeń drogowych
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
 zadania 1 ÷ 19 sÄ… z poziomu podstawowego,
 zadania 20 ÷ 25 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
 dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,
 dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
 bardzo dobry  za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi : 1. b, 2. b, 3. c, 4. c, 5. d, 6. a, 7. b, 8. b, 9. c, 10. d, 11. a,
12. b, 13. a, 14. b, 15. c, 16. d, 17. c, 18. b, 19. c, 20. d, 21. b, 22. d, 23. a, 24. c,
25. d.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Wskazać substancję, której nie wolno używać
1 A P b
do mycia rÄ…k pobrudzonych lepiszczem
Wskazać roboty utrzymaniowe, których
2 B P b
nie wykonujemy wiosnÄ…
Wskazać maszynę do wykonywania napraw
3 B P c
cząstkowych dróg
4 Rozpoznać maszynę przedstawiona na rysunku B P c
5 Określić wysokość zasłon przeciwśnieżnych A P d
Wyeliminować rodzaj odśnieżania nie
6 B P a
wykonywanego na drogach
Określić zużycie soli kamiennej do zapobiegania
7 A P b
i likwidacji śliskości na drogach
Wskazać rodzaj maszyny na podstawie opisu jej
8 B P b
pracy
Określić zasięg działania rozsypywarek środków
9 A P c
chemicznych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
49
10 Rozpoznać maszynę przedstawioną na rysunku B P d
Określić, jakiej funkcji nie spełniają pionowe znaki
11 B P a
drogowe
Określić kształt drogowych znaków
12 A P b
ostrzegawczych
13 Określić kolor poziomych znaków drogowych A P a
Rozpoznać rodzaj znaku drogowego na podstawie
14 B P b
opisu
Określić długość przejazdu pod wiaduktami, które
15 B P c
wymagają oświetlenia
Określić minimalną powierzchnię przypadającą
16 A P d
na jeden samochód w parkingach garażowych
Określić szerokość naturalnych osłon
17 A P c
przeciwhałasowych
Wskazać ilość nitów, które można jednocześnie
18 A P b
wymienić w dużych węzłach mostów stalowych
Wskazać materiał do wypełniania uszkodzeń
19 B P c
licówki podpór betonowych mostów
Wyeliminować rodzaj szkód na drogach, których
20 C PP d
nie powoduje woda gruntowa i opadowa
Ocenić, ile należy użyć wskazanego w zadaniu
21 C PP b
materiału do pielęgnowania nawierzchni
Scharakteryzować, na czym polega bierna
22 C PP d
ochrona dróg przed zaśnieżaniem
Dobrać rodzaj zniszczenia powłoki malarskiej
23 C PP a
konstrukcji mostu do stopnia zniszczenia
Obliczyć, ile materiału uszorstniającego potrzeba
24 do dwukrotnego posypania odcinka drogi o D PP c
ustalonej powierzchni
25 Rozpoznać elementy maszyny D PP d
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
50
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na
udzielanie odpowiedzi.
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedz
możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedz
jest poprawna, zaznacz
jÄ… znakiem X.
7. Staraj siÄ™ wyraz
nie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedz
, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedz
, którą uważasz za poprawną.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
10. Po rozwiÄ…zaniu testu sprawdz
czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
11. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
51
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Do mycia rak z lepiszcza nie wolno używać
a) nafty.
b) ropy naftowej.
c) benzyny naturalnej.
d) oczyszczonego oleju jadalnego.
2. Wiosenne roboty utrzymaniowe nie dotyczÄ…
a) pielęgnowania jezdni.
b) usuwania zanieczyszczeń i kurzu z jezdni.
c) zapewnienia należytego i szybkiego odprowadzenia wody.
d) przeglądu i przygotowania obiektów drogowych do normalnej eksploatacji.
3. Do napraw cząstkowych dróg używa się
a) równiarek.
b) zgarniarek.
c) remonterów.
d) rozsypywarek.
4. Poniższy rysunek przedstawia
a) równiarkę.
b) zgarniarkÄ™.
c) rozsypywarkÄ™.
d) remonter drogowy.
5. Wysokość zasłon przeciwśnieżnych wynosi
a) 1,0÷1,2 m.
b) 1,2÷1,4 m.
c) 1,4÷1,6 m.
d) 1,6÷1,8 m.
6. W zależności od znaczenia komunikacyjnego nie stosuje się odśnieżania
a) awaryjnego.
b) patrolowego.
c) interwencyjnego.
d) patrolowo-interwencyjnego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
52
7. Zaleca się, aby orientacyjne zużycie soli kamiennej do zapobiegania i likwidacji śliskości
na drogach wynosiło jednorazowo od
a) 10 g/m2 (w temperaturze  10C) do 20 g/m2 (w temperaturze  60C).
b) 10 g/m2 (w temperaturze  10C) do 30 g/m2 (w temperaturze  60C).
c) 10 g/m2 (w temperaturze  10C) do 40 g/m2 (w temperaturze  60C).
d) 10 g/m2 (w temperaturze  10C) do 50 g/m2 (w temperaturze  60C).
8. Maszyny do odspajania i odrzucania grubych warstw śniegu zarówno puszystego jak
i twardego zleżałego na odległość większą niż 15 metrów to
a) spycharki.
b) odśnieżarki.
c) pługi śnieżne.
d) pługi odśnieżne.
9. Zasięg działania rozsypywarek środków chemicznych wynosi
a) 1÷2 m.
b) 3÷5 m.
c) 4÷10 m.
d) 8÷15 m.
10. Poniższy rysunek przedstawia
a) skrapiarkÄ™.
b) malowarkÄ™ samochodowÄ….
c) rozsypywarkę środków chemicznych.
d) samochód do ciśnieniowego mycia przepustów.
11. Pionowe znaki drogowe nie spełniają następujących funkcji
a) oświetleniowej.
b) uprzedzającej o niebezpieczeństwie.
c) przekazujÄ…cej polecenia o zmianach organizacji ruchu.
d) przekazującej informacje, np. dotyczące obiektów znajdujących się na drogach.
12. Znaki ostrzegawcze umieszczane na drogach mają kształt
a) okrągły.
b) trójkątny.
c) prostokÄ…tny.
d) ośmiokątny.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
53
13. W Polsce znaki poziome na drogach maluje siÄ™ w kolorze
a) białym.
b) żółtym.
c) niebieskim.
d) czerwonym.
14. Dwustronne tabliczki metalowe osadzone na pachołkach lub rurach metalowych, to znaki
a) graniczniki.
b) kilometrowe.
c) drogowskazy.
d) hektometrowe.
15. Na obszarach nie zabudowanych oświetla się miedzy innymi przejazdy tunelowe dłuższe
niż 20 m oraz przejazdy pod wiaduktami dłuższe niż
a) 10 m.
b) 20 m.
c) 40 m.
d) 50 m.
16. W parkingach garażowych powierzchnia przypadająca na 1 samochód nie może być
mniejsza niż
a) 5 m2.
c) 7 m2.
d) 9 m2.
e) 12 m2.
17. Naturalne osłony przeciwhałasowe tworzone z roślin o dużych liściach, sztywnych
gałęziach, cechujące się zwartą budową korony powinny mieć szerokość
a) 1÷5 m.
b) 5÷10 m.
c) 10÷15 m.
d) 15÷20 m.
18. W dużych węzłach mostów stalowych można jednocześnie wymienić nitów
a) 1,0%.
b) 10%.
c) 20%.
d) 50%.
19. Niewielkie uszkodzenia licówki mostowych podpór betonowych wypełnia się zaprawą
a) gipsowÄ….
b) wapiennÄ….
c) cementowÄ….
d) szamotowÄ….
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
54
20. Szkodliwe działanie wody gruntowej i opadowej na drogi nie polega na
a) powstawaniu wysadzin mrozowych.
b) zmniejszeniu nośności podłoża gruntowego.
c) rozsadzaniu nasiąkniętych oraz zamarzniętych ziaren kruszywa.
d) polepszaniu właściwości technicznych nasiąkniętych kamiennych elementów
nawierzchni.
21. W okresie lata istotnym zabiegiem jest pielęgnowanie nawierzchni. Sposobem, który
przeciwdziała rozluz
nianiu elementów szkieletu nawierzchni, tworzeniu się wybojów
na nawierzchniach nieulepszonych jest uzupełnienie spoin nawierzchni brukowcowych
piaskiem gruboziarnistym lub pospółką o zawartości części pylasto-ilastych
a) 0÷5%.
b) 5÷10%.
c) 10÷15%.
d) 15÷20%.
22. Bierna ochrona dróg przed zaśnieżaniem polega na
a) zwalczaniu śliskości zimowej na drodze.
b) zapobieganiu śliskości zimowej na drodze.
c) usuwaniu śniegu z korony drogi bądz
podczas opadu, bÄ…dz
po jego ustÄ…pieniu.
d) zastosowaniu zasłon uniemożliwiających lub utrudniających powstawanie zasp
na koronie drogi.
23. Jeżeli powłoka malarska na stalowej konstrukcji mostu przejawia utratę połysku, zmianę
barwy i można ją łatwo usunąć za pomocą szczotek nylonowych lub ryżowych
oraz wilgotnych ścierek lub gąbek to oznacza, że zaliczana jest do stopnia zniszczenia
a) pierwszego.
b) drugiego.
c) trzeciego.
d) drugiego lub trzeciego.
24. Uszorstnienie ubitego śniegu polega na jedno lub dwukrotnym posypaniu w ciągu dnia
drogi materiaÅ‚em uszorstniajÄ…cym, każdorazowo w iloÅ›ci 100÷150 g/m2. Na dwukrotne
posypanie drogi o powierzchni 3500 m2 potrzeba materiału uszorstniającego
a) 7,0 kg÷10,5 kg.
b) 70,0 kg÷105 kg.
c) 700 kg÷1050 kg.
d) 7000 kg÷10500 kg.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
55
25. Na rysunku poszczególne jego elementy oznaczają
a) 1  frez ślimakowy, 2  ubijak, 3  podnośnik, 4  szczotka mechaniczna.
b) 1  walec, 2  przenośnik ślimakowy, 3  przenośnik taśmowy, 4  frez ślimakowy.
c) 1  przenośnik taśmowy, 2  frez ślimakowy, 3  przenośnik śrubowy, 4  szczotka
mechaniczna.
d) 1  frez ślimakowy, 2  przenośnik ślimakowy, 3  przenośnik taśmowy,
4  szczotka mechaniczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
56
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Utrzymywanie dróg, mostów oraz urządzeń drogowych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
24 a b c d
25 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
57
7. LITERATURA
1. Pajchel W.: Budowa mostów. cz. 2. WSiP, Warszawa 1984
2. Rolla S.: Technologia robót w budownictwie drogowym. cz. 3. WSiP, Warszawa 1997
3. Rolla S., Rolla M., Żarnoch W.: Budowa dróg. cz. 2. WSiP, Warszawa 1993
4. Sawicki E.: Technologia robót w budownictwie drogowym cz. 1, WSiP, Warszawa 1996
5. Stypułkowski B. (red.): Zagadnienia utrzymania i modernizacji dróg i ulic. Wydawnictwo
Komunikacji i A
ączności, Warszawa 2000
Literatura metodyczna:
1. Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
58