Tekst ze str. 69/70
DEUS HOMINEM DONAT
Deus homini corpus et animam tribuit, Deus quoque naturae leges constituit.
Bóg człowiekowi ciało i duszę daje, Bóg także natury prawa ustanawia.
Organa sensuum sunt: visus, auditus, tactus, gustus, olfactus.
Narządami zmysłów są: wzrok, słuch, dotyk, smak, powonienie.
Sed sensus hominem saepe fallunt:
Lecz zmysły człowieka często zwodzą.
visus enim senis non est ut visus iuvenis, auditus non ut adulescentis auditus:
wzrok bowiem starca nie jest jak wzrok młodzieńca, słuch nie jak młodzieńca słuch:
aetas enim vigorem sensuum minuit.
wiek bowiem siłę zmysłów zmniejsza.
Etiam ei, qui variis morbis laborant, nonnumquam gustum et olfactum amittunt.
Także ci, którzy na różne choroby chorują, niekiedy smak i powonienie tracą.
Saepe dicimus quod oculus non videt, cor non cupit.
Często mówimy (że) czego oko nie widzi, serce nie pragnie.
Multa videre et audire studemus, sed ea consuetudo nobis nonnumquam nocet.
Wiele widzieć i słyszeć staramy się, lecz ten zwyczaj nam niekiedy szkodzi.
homo, hominis, m. – człowiek
corpus, corporis, n. – ciało
anima, animae – dusza
tribuo, tribuere – przydzielić, przyznać, dać
natura, naturae – natura, przyroda, organizm
lex, legis, f. – prawo, ustawa
constituo, constituere – ustanawiać
quoque – także, również
organum, organi – narząd, organ
sensus, sensus – zmysł
visus, visus – wzrok
auditus, auditus – słuch
tactus, tactus – dotyk
gustus, gustus – smak
olfactus, olfactus – powonienie
fallo, fallere – oszukiwać, zwodzić
enim – bowiem
senex, senis – starzec
ut – wyraz ma wiele znaczeń: aby, że,
choć (inne)
adulescens, adulescentis, m. i f. – młodzieniec, panna
aetas, aetatis, f. – wiek
vigor, vigoris, m. – siła, moc
minuo, minuere – zmniejszać
morbus, morbi – choroba
laboro, laborare – pracować, trudzić się, chorować
nonnumquam – niekiedy
amitto, amittere – utracić
dico, dicere – mówić
oculus, oculi – oko
cupio, cupere – pragnąć, pożądać
studeo, studere – dążyć do czegoś (z dat.), starać się
consuetudo, consuetudinis, f. – zwyczaj, obyczaj
noceo, nocere – szkodzić