Kazus 135
Stan faktyczny: Cassius i Marcus – Cassius umawia się z Marcusem, że ten wykształci mu niewolnika. Zapłatą ma być udział w zyskach. Po wykształceniu cena niewolnika wzrasta z 200 do 2000 denarów. Cassius sprzedaje go i zabiera zysk (niewolnik jest mój, jestem właścicielem!).
Societas – Marcus wnosi swoją pracę, Casius – rzecz. Actio pro socio broni interesu Marcusa.
Locatio-conductio operarum – Marcus wnosi actio conducti. Wątpliwość: czy udział w zyskach jest ceną wyrażoną w pieniądzu?
Kazus 136
Stan faktyczny: Gaius pożycza Luciusowi 10 000, na 3 lata. Po 3 latach przedłuża mu termin na kolejne trzy, ale rok od tego przedłużenia występuje o zwrot. Jeśli Luciusowi zostanie wytoczony proces o zwrot pieniędzy, ten może się bronić exceptio pactii
Kazus 137
Seius Luciusowi 20 auerusów tytułem pożyczki. Zażądał zwrotu 22 po roku, Lucius kiwa głową na potwierdzenie. Porada dla Seiusa: wystąpić o 20, nie 22 aureusów. Kiwanie głową nie jest oświadczeniem woli, ale że pożyczka jest kontraktem realnym, kontrakt się zawiązał wraz z przekazaniem kasy. Skarga condictio credita pecuniae najlepsza.
Kazus 138
Brutus dał Casiusowi w depozyt amforę. Casius umieścił w niej wino. Była stara i nieszczelna, wyciekło wino. Casius nie powinien występować o naprawę, bo popełnił furtum usus
Kazus 139
Aurelius dał w użyczenie Flaviusowi amforę. Flavius trzyma w niej oliwę, amfora nieszczelna wyciekła. Może wystąpić do właściciela o zwrot kosztów za naprawę amfory, skarga actio commodati contraria.
Kazus 140
Cassius wziął od Semproniusza w użyczenie muła. Ruszył z nim do Rzymu. Popędzał obciążone zwierzę aż padło. Jako że nie przestrzegał custodia, popełnił culpa lata. Semproniusz ma skargę actio commodati directa.
Kazus 141
Publius użyczył niewolnika Luciusowi na 2 miesiące. Po upływie terminu zwrotu zgodził pozostawić niewolnika w commodatum na kolejne 2 miesiące. Po tygodniu występuje z żądaniem zwrotu niewolnika. Lucius może się bronić z pactum (vide 136)
Kazus 142
Jestem prokulianinem. Titus mówi, że zawarł z Marcusem kontrakt emptio-venditio o konia. Zobowiązał się oddać mu za niego rydwan. Marcus nie chce mu wydać konia, mimo że rydwan przekazano. Jako prokulianin śmieję mu się w twarz, bo ci uznawali tylko określone sumy pieniężne.
Kazus 143
Jestem sabinianinem. To samo. Jako sabinianin mogę to zaakceptować, wytoczyć skargę actio empti.
Kazus 144
Lucius sprzedał ziemię Sextudsowi za cenę, którą miała podać żona Luciusa. Dopuszczone było ustalenie jej przez osobę trzecią przez prokulianów, zdanie to przeważyło, nawet Gaius się zgodził.
Kazus 145
Marcus przekaże Titusowi to, co wydobędzie z kopalni srebra, a ten da mu tyle, ile uzna za stosowne. Kontraktu nie zawarto, choć jest emptio spei, to musi być za określoną w pieniądzu kwotę przy zawarciu kontraktu.
Kazus 150
Titus kupił od Marcusa przyszłoroczne zbiory z winnicy (więc rei sperate). Marcus po zawarciu umowy, a przed zbiorami, wyciął winorośl i zasadził oliwę. Titus ma prawo do skargi solutio in debiti.
Kazus 151
III w. n.e. Titus kupił od Marcusa niewolnika na uczcie u senatora Semproniusa. Po 24 godzinach zauważono u niewolnika objawy ospy. Edykt edylów kurulnych (przed) mógł zawierać ospę, potem się upowszechniło o wszelkie choroby, wtedy actio redhibitoria