FOLKLOR JAKO SWOISTA FORMA TWÓRCZOŚCI

Wytworem naiwnego realizmu było teza młodogramtyków głosząca, że jedynym rzeczywistym językiem jest JĘZYK INDYWIDUALNY – rzeczywisty jest tylko język określonej osoby w określonym czasie, reszta jest tylko teoretyczo-naukową abstrakcją

Według językoznawstwa, ta teza jest BŁEDNA!

F. de Saussure :

Poszczególny akt mowy – parole

Zespół konwencji, przyjętych przez określoną wspólnotę dla zrozumienia „parole” – Langue

Jeśli ktoś wprowadza do tego systemu zmiany, to są to jednostkowe odchylenia od langue i to zawsze w stosunku do langue. Jeśli wspólnota zaakceptuje te zmiany, usankcjonuje i uzna za obowiązujące to mówi się że zaszły ZMIANY JĘZYKOWE.

LAMPUSY – indywidualne błędy językowe. – to wytwory indywidualnego kaprysu, silnego afektu, popędów estetycznych jednostki mówiącej

Akceptacja określonej innowacji językowej zachodzi na skutek upowszechnienia jakiegoś indywidualnego błędu językowego, deformacji mowy. Ale o Narodzinach innowacji można mówić dopiero wtedy kiedy staje się ona FAKTEM SPOŁECZNYM, czyli gdy przyswoi ja sobie wspólnota językowa

Przejście od językoznawstwa do folkloru -> napotykamy tu podobne zjawiska.

Utwór ludowy- zaczyna istnieć dopiero kiedy zostanie przyjęty przez określoną wspólnotę, a co więcej istnieją tylko te jego elementy, które wspólnota sobie przyswaja.

• -gdyby jakiś jegomość ułożył wiersz i wiersz ten z różnych przyczyn nie byłby do zaakceptowania dla społeczności i pozostali jej członkowie nie przyswajają go sobie, jest on skazany na zagładę. ( jeśli jakiś przypadkowy zbieracz go zapisze, wtedy wiersz ma szanse zaistnieć w literaturze pisanej, tak to przepada.)

Hrabia de Lautreamont – to poeta odrzucony ( poete maudit). Wydał książeczkę, która w ogole nie cieszyła się powodzeniem . I dopiero w surrealizmie został wygrzebany i przypomniano sobie o nim. Gdyby był jednak jedynie poeta ustnym, to utwory jego znikłyby bez śladu z chwilą jego śmierci.

-można odrzucić cała twórczość, albo zignorować poszczególny rysy, osobliwości formalne. Środowisko kształtuje utwór według swoich potrzeb. I to co zostało przez nie odrzucone przestaje istnieć, jako fakt folklorystyczny wychodzi z użycia i obumiera.

• -Tak samo jak czytając książkę czytelnik pomija opisy przyrody, ponieważ są nudne i stanowią balast, tak samo jest w tym przypadku. Jeśli społeczność nie lubi opisów przyrody wykreśla je z repertuaru folklorystycznego

• - W folklorze utrzymują się tylko te formy, które są aprobowane przez dana społeczność. Czasem zmieniają się funkcje danej formy, a czasem forma traci swoją funkcjonalność i obumiera w folklorze…a w literaturze pisanej zachowuje potencjalne istnienie.

• „stali przewodnicy” – pisarze których z każdym nowym nurtem, kierunkiem interpretuje się od nowa. Pewne cechy tych pisarzy, które były obce, niezrozumiałe, niepotrzebne dla współczesnych uzyskują w późniejszych czasach dużą wartość. Nagle się aktualizują tzn. stają się produktywnymi czynnikami literatury. Ale jest to możliwe tylko w literaturze Pisanej.

W folklorze ustnym reaktualizacja pewnych faktów poetyckich jest mniejsza, jeśli nosiciele tradycji poetyckiej wymrą to nie można jej już ożywić.

Utwór ludowy może więc istnieć jeśli istnieje też grupa przyswajająca go i sankcjonująca

PREWENCYJNA CENZURA SPOŁECZNOŚCI

Za narodziny utworu ustnego uznaje się moment w którym zostaje on po raz pierwszy zobiektywizowany, czyli wygłoszony przez autora. W rzeczywistości utwór staje się FAKTEM FOLKLORY, dopiero z chwila przyswojenia go przez społeczność.

Wyznawcy tezy o indywidualnym charakterze twórczości folklorystycznej starają się zastąpić pojęcie zbiorowości – anonimowością. (z rosyjskiego podręcznika poezji ustnej. W przypadku pieśni obrzędowej. Nie wiemy kto wymyślił obrzęd i kto ułożył pieśń, nie świadczy to że pieśń ta nie jest indywidualna a jedynie tak stara że nie da się ustalić autora i okoliczności powstania. Nie ma tu więc według nich koncepcja twórczości ludowej nie jest tutaj przydatna.))

Podręcznik jednak nie zauważa, że obrzęd nie może istnieć bez sankcji społecznej. Że nawet jeśli jakieś indywiduum doprowadziło do zrodzenia się tego obrzędu to droga do niego prowadzi przez akceptacji ze strony społeczeństwa.