ETYKA ROZDZ 

I. Powinności etyczno-zawodowe psychologa sądowego w sprawach karnych.

Art. 197 § 1. Kodeksu postępowania karnego: biegły sądowy składa przyrzeczenie następującej treści:

Świadomy znaczenia moich słów i odpowiedzialności przed prawem, przyrzekam uroczyście, że powierzone mi obowiązki wykonam z całą sumiennością i bezstronnością”.

- Zaplanowane, wykonane i niewykonane badania.

- Końcowe wnioski zawarte w opiniach sądowo-psychologicznych (odpowiedzialność za słowa wypowiedziane i napisane, jak również słowa celowo pominięte)

- samym sobą

- drugim człowiekiem (badany)

- określonymi instytucjami czy organizacjami (sąd)

- w swoich opiniach wypowiada się o stopniu społecznej szkodliwości postępowania podsądnego

- przewiduje, czy w przyszłości podsądny będzie stanowił zagrożenie naruszenia porządku prawnego

- opiniuje, czy w chwili popełnianego przestępstwa podsądny maiła zachowaną zdolność rozumienia i kierowania swoim postępowaniem.

- być komunikatywna

- jasno i konkretnie odpowiadać na pytania sądu

- opierać się wyłącznie na zebranych faktach diagnostycznych

- unikać stosowania pojęć stygmatyzujących osobę badaną

- skrupulatnie i rzetelne stosowanie procedur i narzędzi badawczych

- staranne wywiązywanie się z podjętych obowiązków

- wykonywanie obowiązków zgodnie z posiadana wiedzą, umiejętnościami i sumieniem

- Wskazania Narodów ZjednoczonychWskazania Rijadzkie – dotyczące zapobiegania przestępczości nieletnich

- Wzorcowe reguły minimum – Reguły Beijińskie – dotyczące zasad funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości wobec nieletnich.

Zwracają one uwagę na fakt, iż naganne zachowanie nieletnich może być spowodowane zmianami rozwojowymi i dojrzewaniem i może spontanicznie zanikać wraz z dorastaniem człowieka.

Ważne jest także, aby umieszczenie młodego człowieka w takich instytucjach, jak domy dziecka czy ośrodki poprawcze traktować jako ostateczność.

II. Dylematy etyczne psychologa sądowego dotyczące problemów cywilnych i rodzinno-opiekuńczych.

„…Ryzyko związane z zawodami, których treścią jest świadczenie pomocy, jak nauczanie, psychiatria, psychologia i praca społeczna, polega na tym, że z zasady przyciągają one ludzi, którzy chcą być bogiem. Zapewne większość z nich chce być bogiem łagodnym i życzliwym; inni być może nieświadomie, chcą być bogiem surowym i okrutnym, by odpłacić swoim ofiarom za krzywdy doznane od jakiegoś wcześniejszego boga. W obu wypadkach rezultat jest podobny. Bogiem można być, bowiem tylko wówczas, jeśli uczyni się z innych ludzi swoich poddanych…”

John Holt 1981

III. Obowiązki etyczne psychologa sądowego wynikające z Konwencji o Prawach Dziecka.

Psycholog sądowy powinien być rzecznikiem międzynarodowych standardów praw dziecka, zawartych w: Konwencji o Prawach Dziecka, które mówią, iż dziecko ma prawo do:

IV. Etyczne uwikłania psychologa penitencjarnego.

  1. Zasada ochrony społeczeństwa i bezpieczeństwa skazanych w zakładach karnych – należy ograniczyć do minimum groźbę popełnienia kolejnego przestępstwa zarówno na wolności, jak i podczas odbywania kary.

  2. Zasada udziału społeczeństwa w wykonywaniu orzeczeń oraz świadczeniu pomocy społecznej w readaptacji skazanych – uczestniczenie pewnych instytucji i organizacji społecznych np. kościoły, stowarzyszenia, grupy wsparcia, Monar… w procesie wykonywania kary.

  3. Zasada indywidualizacji w wykonywaniu kary – tryb i sposób wykonywania kary powinien być dostosowany do cech osobowości skazanych, do ich sytuacji i stopnia nieprzystosowania społecznego.

  4. Zasada wolnej progresji – lepsze lub gorsze warunki odbywania kary zależą w znacznym stopniu od postawy i zachowania się skazanego podczas odbywania kary.

    • Art. 83 Kodeksu Karnego Wykonawczego mówi, iż: „…skazanego poddaje się w miarę potrzeby, za jego zgodą, badaniom psychologicznym…”, jednakże sędzia penitencjarny może zarządzić przeprowadzenie tych badań bez zgody skazanego, który musi się im poddać.

    • Psycholog ma obowiązek respektować prawa skazanego określone w Kodeksie Karnym Wykonawczym odnoszące się do podstawowych dziedzin życia skazanego warunków dotyczące:

- warunków bytowych

- łączności ze światem zewnętrznym

- aktywności skazanego (twórczej, samokształcenia)

- wolności religii

- prawa do zapoznania się z opiniami na swój temat

V. Etyka mediacji sądowej.

VI. Dziesięć zasad etycznych psychologii sądowej.

Zasady etyczne psychologa sądowego utworzone na podstawie analizy Kodeksu etyczno-zawodowego psychologa przez Jana Stanika:

  1. Zasada poszanowania godności ludzkiej – każdy człowiek jest wartością najwyższą i tak winien go traktować psycholog.

  2. Zasada przestrzegania tajemnicy zawodowej i selektywności informacji – w opinii sądowej powinny znaleźć się tylko niezbędne informacji gdyż każdy ma prawo do autonomii i dyskrecji.

  3. Zasada korzystania z wiadomości specjalnych – opinia psychologa powinna opierać się na paradygmatach, pojęciach i teoriach psychologicznych a nie na wiedzy potocznej.

  4. Zasada rzetelności metodologicznej i metodycznej – miarą styczności postępowania psychologa jest metodologia jego badań.

  5. Zasada dostatecznej racji – psycholog powinien zachować należyty dystans poznawczy i unikać zdroworozsądkowego osądzania.

  6. Zasada ostrożnego interpretowania wyników badań – wszelkie niejednoznaczności w wynikach badań powinny być interpretowane na korzyść badanego.

  7. Zasada przydatności rozstrzygnięć eksperymentalnych – należy dostarczać rzetelnych informacji.

  8. Zasada komunikatywności języka opinii sądowo-psychologicznej – należy posługiwać się zwięzłym i zrozumiałym językiem, należy także pisać na temat.

  9. Zasada prawidłowej wiedzy o samym sobie – psycholog musi mieć trafną wiedzę na temat swoich umiejętności zawodowych i predyspozycjach osobowościowych.

  10. Zasada słusznej inicjatywy – w uzasadnionych przypadkach psycholog powinien wykraczać poza zadania ściśle mu powierzone, wykazywać się własną inicjatywą, np.: powoływać innych biegłych takich jak psychiatrzy, seksuologowie, neurologowie czy pediatrzy.

Opracowanie Marta Strączek.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Etyka- rozdz. 5
ETYKA ROZDZ  (2)
ETYKA ROZDZ 1
ETYKA ROZDZ 10
ETYKA ROZDZ 10(1)
ETYKA ROZDZ 3
ETYKA ROZDZ 5
ETYKA ROZDZ 14
ETYKA ROZDZ 16
ETYKA ROZDZ 15
etyka rozdz 4
ETYKA ROZDZ 1 (2)
ETYKA ROZDZ 12
Holowka rozdz.+II, etyka(1)
Hołówka+rozdz+1, etyka(1)
Nozick+-+anrchia+państwo+utopia+rozdz-3, etyka(1)
Hołówka Etyka w działaniu rozdz 1 (str 33 52)
Prez etyka materiały1
Prez etyka materialy7

więcej podobnych podstron