WADY SERÓW I ZASADY OCENY SERÓW
1. WADY SERÓW
Sery charakteryzujące się właściwościami odbiegającymi od cech typowych noszą nazwę serów wadliwych, a odchylenia od typowych cech są określane wadami sera.
Wady sera mogą być wywołane nieprzestrzeganiem instrukcji technologicznej w czasie wyrobu, użyciem surowca niskiej jakości lub brakiem higieny produkcji. Niektóre wady wiążą się tylko z jednym typem sera, inne mogą występować w różnych typach serów.
Wady smaku i zapachu sera, oczkowatości, konsystencji, barwy oraz skórki i wyglądu. Często jednej wadzie towarzyszy inna, np. ser o wadliwym smaku i zapachu może mieć jednocześnie wadliwą oczkowatość i konsystencję.
WADY SMAKU I ZAPACHU
Smak i zapach jałowy ma miejsce wtedy, gdy charakterystyczny dla danego typu sera smak jest słabo wyczuwalny. Przyczyną powstawania tej wady jest niedostateczna dojrzałość sera, zbyt niska temperatura dojrzewania, nadmierne płukanie ziarna wodą oraz nadmierne jego osuszanie. W celu unikinięcia tej wady należy wprowadzić do mleka większą ilość zakwasu serowar-skiego, pozostawić w ziarnie większą ilość serwatki, krajać masę serową na większe ziarno oraz zapewnić właściwą temperaturę dojrzewania.
Kwaśny smak i zapach. Zbyt silnie występujący smak kwaśny pojawia się na skutek wysokiej kwasowości mleka użytego do produkcji sera, powolnej obróbki masy serowej, .zbyt niskiej temperatury dojrzewania i niedostatecznej dojrzałości sera. Aby uniknąć tej wady, należy przyjmować do przerobu mleko o kwasowości nie wyższej od 8°SH, nie dopuszczać do nadmiernego przyrostu kwasowości w masie serowej, a także prowadzić dojrzewanie we właściwych temperaturach.
Smak gorzki. Nieprzyjemny smak goryczy występuje w serach wyprodukowanych z mleka od krów chorych, a także karmionych paszami o smaku gorzkim. Wadę tę może również powodować użycie do solenia serów soli zawierającej sole magnezowe i glinowe, a także nieprawidłowy rozkład białek (przez bakterie gnilne), niezamierzony (sery twarde) rozkład tłuszczu przez enzymy bakteryjne, niska temperatura dojrzewania serów oraz zbyt duża dawka podpuszczki. Młode sery o przewadze peptonów mają smak gorzkawy, ustępujący w miarę dojrzewania (dzięki rozkładowi peptonów na substancje prostsze).
Wady tej można uniknąć przez usunięcie z żywienia krów pasz gorzkich, klasyfikowanie mleka pod względem smaku, zapachu i czystości, skuteczne pasteryzowanie mleka, stosowanie do solenia serów czystej soli warzonki i zapewnienie odpowiedniej temperatury dojrzewania serów.
Smak mydła. Zapach i posmak mydła (amoniakalny) na powierzchni serów miękkich może wystąpić na skutek nadmiernego rozwoju bakterii maziowych wytwarzających amoniak, a w serach twardych — na skutek rozwoju bakterii gnilnych. Wadzie tej przeciwdziała skuteczna pasteryzacja mleka, usunięcie nadmiaru serwatki z ziarna przeznaczonego na sery miękkie, a w przypadku serów twardych właściwe prasowanie i pielęgnacja skórki w czasie dojrzewania sera.
Smak zbyt słony występujący intensywnie zagłusza inne cechy smakowe sera. Wadę tę powoduje zbyt długie solenie sera, wyższa temperatura solanki, przesolenie w czasie obróbki ziarna (solenie w masie). Zapobiegać tej wadzie można przez kontrolę stężenia i temperatury solanki oraz przestrzeganie instrukcji technologicznej dotyczącej czasu solenia serów.
Nietypowy smak i zapach, czyli nie odpowiadający typowemu
156
157