Definicja ZZSK
ZZSK, czyli zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, jest to przewlekły proces zapalny, który obejmuje stawy krzyżowo-biodrowe, drobne stawy kręgosłupa, pierścienie i wiązadła kręgosłupa. Prowadzi on do stopniowego ich usztywnienia. Przebieg choroby występuje z remisjami (okresami złagodzenia lub całkowitego zaniku objawów) i okresami zaostrzeń.
Choroba najczęściej rozpoczyna się między 15 a 35 rokiem życia, występuje średnio u 1 na 1000 osób. U mężczyzn zachorowalność wypada 3 razy częściej niż u kobiet. Objawy choroby są u kobiet często łagodniejsze.
Poza zapaleniem stawów kręgosłupa (tzw. postać osiowa) występuje tzw. obwodowa odmiana ZZSK (nazywana również skandynawską). Polega ona na tym, że zapaleniem zajęte są również asymetrycznie inne duże stawy, jak np. skokowy, kolanowy.
ZZSK jest jedną z kilkuset chorób reumatycznych oraz jest chorobą autoimmunologiczną (związaną z funkcjonowaniem układu odpornościowego). Zalicza się ją również do grupy chorób tzw. seronegatywnych spondyloartopatii. W zasadzie ZZSK jest często traktowana nie jako osobna choroba a właśnie jako podtyp seronegatywnej spondyloartopatii. Poza ZZSK należą do tej grupy:
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)
Zespół Reitera (reaktywne zapalenie stawów)
Zapalenia stawów towarzyszące przewlekłym, zapalnym chorobą jelit
Seroujemne choroby stawów i kręgosłupa związane z innymi infekcjami
ZZSK występuje często pod starszą nazwą: choroba Bechterewa. Poza tym przydatne mogą być nazwy tej choroby po angielsku: ankylosing spondylitis oraz po łacinie: spondyloarthritis ankylopoetica
Objawy
Początek często bezobjawowy
Wczesnym objawem jest nocna i poranna sztywność z towarzyszącym bólem w okolicy krzyżowej, promieniującym do kończyn dolnych; ból jest obustronny, nasila się w spoczynku
Występujące we wczesnym okresie objawy ogólne: stany podgorączkowe, osłabienie, spadek masy ciała
W miarę postępu choroby dochodzi do zajmowania kolejnych stawów kręgosłupa co objawia się pojawieniem bólu i ograniczenia ruchomości kręgosłupa i klatki piersiowej;
zmiany postępują aż do zesztywnienia kręgosłupa, zniesienia fizjologicznej lordozy w odcinku lędźwiowym, wyrównania (wyprostowania) lub pogłębienia fizjologicznej kifozy odcinka piersiowego oraz usztywnienia klatki piersiowej ze zmniejszeniem pojemności życiowej płuc; (kifoza to wygięcie kręgosłupa ku tyłowi, w normalnych warunkach u człowieka istnieje w odcinku piersiowym i krzyżowym kręgosłupa; lordoza to wygięcie kręgosłupa ku przodowi, występujące w odcinku szyjnym i lędźwiowym kręgosłupa)
Może dojść do zapalenia stawów obwodowych - najczęściej biodrowego, kolanowego, skokowego, a także do zajęcia m.in. ścięgna Achillesa w wyniku czego dochodzi do bólu pięt i trudność w chodzeniu
Ewentualnie występują objawy narządowe - zapalenie tęczówki oka (25%), rzadko zwłóknienie płuc, zaburzenia przewodnictwa w sercu, zapalenie aorty.
Przyczyny
Przyczyny występowania choroby nie są do końca poznane. Obecnie uważa się, że na rozwój choroby mają wpływ następujące czynniki:
Predyspozycja genetyczna (antygen HLA-B27)
Czynniki środowiskowe (bakterie)
Wzrost przepuszczalności jelit
Za czynnik predyspozycji genetycznej uważa się występowanie antygenu HLA-B27. Wystepuje on u ponad 90% chorych. Jednak aż 80% osób posiadających ten gen nigdy nie zachorowuje na ZZSK. U osób pozytywnych, ryzyko zachorowania wzrasta w przypadku, gdy choruje ktoś z bliskiej rodziny. Wtedy ryzyko rozwoju ZZSK wynosi 12% i jest 6 razy większe niż w przypadku gdy nikt z rodziny nie choruje. Tak więc obecność tego antygenu nie predysponuje automatycznie do zachorowania.
Obecnie uważa się, że za rozpoczęcie rozwoju choroby odpowiada nieznana infekcja bakteryjna. Pełni ona rolę jedynie "wyzwalacza". Za podejrzane uważa się bakterie takie jak shigella, salmonella, chlamydia, yersinia.
Również alergie pokarmowe lub nieprawidłowe funkcjonowanie jelita może być połączone z lub powodować zwiększoną obieg antygentów wywodzących się z jelita do innych obszarów ciała. Organizm produkuje wtedy przeciwciała, które mają je zwalczyć, ale jednocześnie atakują one tkanki własne organizmu. Dzieje się tak ze względu na obecność antygenu HLA-B27 i nieprawidłowe rozpoznanie zgodności tkankowej. Przeciwciała nie rozpoznają, nie rozróżniają wtedy prawidłowo własnej tkanki od atakowanego ciała obcego.
Rady
Bardzo pomaga na ból i sztywnienie kręgosłupa gorący (lub ciepły - jak kto woli) prysznic masujący cały kręgosłup. Polecam rano i wieczorem. Działa rewelacyjnie. Może też być kąpiel.
Na rozluźnienie całego kręgosłupa lędźwiowego i obręczy biodrowej genialnie działa też zwykłe leżenie na brzuchu przez powiedzmy 15 minut. Polecam wieczorem ale szczególnie rano, przed wyjściem z domu. Można również spróbować podładajšc sobie np. poduszkę pod brzuch.
Polecam brać tran. W sprzedaży jest w kapsułkach tak więc nie ma obawy, że nie będzie nam smakował. Ponoć działa przeciwzapalnie a do tego kapitalnie reguluje przemianę materii.
Pamiętaj o dobrym odżywianiu się.
Proponuje sprawdzać jak wpływają na nasze samopoczucie potrawy które jemy. Niektóre mogą polepszać nasze samopoczucie (jak np. rosół). Inne wręcz przeciwnie ( tutaj nie jestem niczego pewien - ale raczej na pewno słodycze ). Zresztą może to być sprawa bardzo indywidualna i proponuje eksperymentować samemu.
Ponoć dobre efekty dają ćwiczenia jogi lub tai-chi. Przede wszystkim pozwala rozładować napięcie mięśni i tym samym zmniejszyć ból. Pomaga nie tylko w sferze ciała ale i ducha. Kiedyś natknąłem się w sieci na informację o człowieku (z Polski), który twierdzi że był chory na zzsk i po trzech miesiącach od momentu gdy zaczął ćwiczyć jogę objawy całkowicie i bezpowrotnie znikneły. Cuda?? Nie wiem. W każdym bądź razie dziś jest on nauczycielem jogi.
Jak najlepiej spać, tzn. w jakiej pozycji? Lekarze zalecają spanie na brzuchu ale wiem, że nie jest to łatwe i mało kto tak (z nas) śpi. W związku z tym dobrym rozwiązaniem wydaje się spanie na boku z podkurczonymi nieco nogami i z małą poduszką (lub fragmentem zwiniętej kołdry) pomiędzy nogami.
Pod głową natomiast poduszka powinna być idealnie dobrana tak, aby nasza głowa (i szyja) nie była wygięta ani za bardzo w górę ani w dół - czyli, żeby kręgosłup szyjny był prosty. Do tego należy pamiętać aby cały kręgosłup też był prosty, czyli nie zwijać się do tzw. Pozycji embrionalnej :-)
Łóżko powinno być równe i raczej twardsze niż miększe.
Nie należy spać na plecach!! To ponoć jest najgorsze.
Należy unikać stresu. Znanym jest fakt, że osłabia on układ odpornościowy. Wiem, że w naszym przypadku jest to trudne ale głowa do góry. Spróbujcie znaleźć w trudnych chwilach wsparcie w kimś bliskim, przyjaciołach. To daje efekty :) Nigdy się nie izolujcie i odcinajcie od świata.
Bóle stawów mogą łagodzić okłady z gorczycy.
Regularne ćwiczenia są najważniejsze w walce z tą chorobą. Pozwalają powstrzymywać jej rozwój i utrzymywać sprawność fizyczną. Problemem z jakim najczęściej się spotykamy to ból, który utrudnia wykonywanie nawet najprostszych ruchów.
Jeśli masz problemy z wykonywaniem ćwiczeń nie rezygnuj. Wykonuj je tak dobrze jak tylko potrafisz. Nie śpiesz się, rób przerwy. Pamiętaj o systematycznych codziennych ćwiczeniach a już po kilku dniach zobaczysz, że jest coraz lepiej. Na większe efekty musisz zaczekać kilka tygodni. Z codziennych ćwiczeń nie rezygnuj nawet jeśli któregoś dnia poczujesz się wyjątkowo zmęczony i obolały. Wbrew pozorom ćwiczenie przyniesie ci ulgę. Dobrym pomysłem jest ćwiczenie przy ulubionej muzyce.
W przypadku dużego zaawansowania choroby, może się zdarzyć, że nie jesteś w stanie ćwiczyć z powodu ogromnego bólu i zesztywnienia. Musisz wtedy wesprzeć się lekami przeciwzapalnymi. Złagodzą one ból i zmniejszą sztywność - będziesz mógł ćwiczyć.
Pamiętaj jednak! Nie śpiesz się i zaraz nie poddawaj. Na efekty ćwiczeń trzeba zaczekać. Stopniowo, powolutku będzie coraz lepiej :) Jak powiedział mi kiedyś pewien masażysta: "Rehabilitacja jest dla ludzi cierpliwych". I jest w tym wiele racji.
Oto niektóre ćwiczenia jakie powinieneś wykonywać codziennie. Kliknij na zdjęciu a dostaniesz dokładny opis ćwiczenia.
Ćwiczenia na podłodze |
![]() |
![]() |
![]() |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
|
Ćwiczenia na krześle |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
||
Ćwiczenia postawy |
![]() |
||
Ćwiczenie 1 |
następne >>> |
![]() |
Leżenie na plecach. Oba kolana zgięte. Stopy leżą na podłodze. |
---|---|
![]() |
Podnieś biodra tak wysoko jak to tylko możliwe. Trzymaj tak przez 5 sekund i opuszczaj powoli. Ćwiczenie powtarzaj kilkakrotnie. |
Naturalne metody leczenia
tekst zaczerpnięty z www.medicover.pl
Aby pomóc Państwu w rozpoczęciu poszukiwań odpowiednich ziół, podajemy tutaj kilka podstawowych informacji o tych, które są uważane za skuteczne w leczeniu reumatyzmu. Nie oznacza to jednak, że zachęcamy Państwa do samodzielnej kuracji bez konsultacji z lekarzem. W niektórych przypadkach przeprowadzone badania nie są jeszcze wystarczająco potwierdzone by mogły być podstawą do zaordynowania danego preparatu w leczeniu schorzenia. Jeszcze raz ponawiamy apel, aby przed rozpoczęciem terapii ziołowej skonsultować się z lekarzem.
Olejek z wieczornego pierwiosnka (Evening primrose oil, EPO). Olejek ten otrzymuje się z oleju nasion Oenothera biennis. EPO jest jednym z najbogatszych źródeł kwasu gamma-linolenowego (GLA), który naturalnie w organizmie pełni rolę przeciwzapalną. Organizm wytwarza GLA z kwasów omega-6, które występują głównie w olejach jadalnych, takich jak kukurydziany, sojowy, czy słonecznikowy. Powstały GLA jest następnie przetwarzany w cząsteczkę przekaźnika odpowiedzi przeciwzapalnej (PGE-1). Jest to bardzo ważna reakcja, która może zostać zablokowana nadmierną podażą kwasów nasyconych, lub niedoborem witaminy C, magnezu, cynku, witamin B. Również jej efektywność zmniejsza się z wiekiem.
EPA i tran. EPA, czyli kwas eikozapentatenowy, jest ważnym niezbędnym kwasem tłuszczowym 3-omega, który występuje przede wszystkim w rybach morskich. EPA jest czynnikiem zapewniającym zdrowe serce. Ma również działanie przeciwzapalne, łagodzi ból w zapaleniu stawów. organizm potrzebuje niezbędnych kwasów tłuszczowych do produkcji prostaglandyn. Prostaglandyny są to substancje podobne do hormonów, które wykazują szerokie działanie w organizmie, między innymi mają one wpływ na podatność na rozwój zapalenia w przebiegu alergii, astmy, czy chorób reumatycznych.
Cayenne (Capsicum frutescens). Cayenne jest ziołem oraz przyprawą, która jest otrzymywana z różnego rodzajów suszonej czerwonej papryki, występującej w Ameryce Południowej. Kapsaicyna odwraca działanie substancji wytwarzanej przez organizm (substancji P), która jest odpowiedzialna za przekazanie sygnału bólu do mózgu. Dzięki zatrzymaniu jej, dochodzi do zmniejszenia się bólu oraz zapalenia. Na przykład: jeśli zastosujemy kapsaicynę na powierzchnię skóry, najpierw spowoduje one jej zaczerwienie, ból i pieczenie. Po jakimś czasie, początkowa reakcja ulegnie osłabieniu, a ból i odczyn zapalny znacznie się zmniejszą.
Pazur Diabła (Devil's Claw). Pazur Diabła był od dawna stosowany w medycynie ludowej do leczenia dny, reumatycznego zapalenia stawów, zapalenia ścięgien, ze względu na swoje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Pazur Diabła oprócz zmniejszania bólu w chorych stawach, również obniża cholesterol oraz kwas moczowy we krwi, czego dowiodły badania kliniczne.
Uwaga: Pazur Diabła powoduje również wzrost wydzielania kwasu żołądkowego, w związku z tym nie powinien być podawany osobom z chorobą wrzodową.
Imbir. Wygląda na to, że imbir zmniejsza ból zapalny w takim samym stopniu, jak aspiryna, ibuprofen, czy inny niesteroidowy lek przeciwzapalny (NSAIDs), przy tym nie mając ich działań ubocznych. Imbir działa w ten sposób, ponieważ blokuje częściowo enzymy COX-2, które są niezbędne do powstania procesu zapalnego w organizmie. W przeciwieństwie do NSAIDs nie blokuje on enzymu COX-1, dlatego też nie dochodzi do krwawienia z żołądka, które jest stosunkowo częstym powikłaniem podawania przy leczeniu przeciwzapalnym.
Boswellia Serratta. Boswellia Serratta jest to drzewo, które można spotkać w suchych lasach w niektórych częściach Indii. Jego oleisto-gumiaste rodzynkowate owoce są delikatne, w kolorze brązowawo-żółtym, i mają one niezwykle silne działanie przeciwzapalne, które zostało potwierdzone przez badania kliniczne. Komitet do Badań Naukowych I Przemysłowych przeprowadził serię badań w celu znalezienia substancji roślinnej, której działanie przeciwzapalne mogłoby zostać wykorzystane w leczeniu reumatyzmu, przy czym nie wywoływałby ona żadnych skutków ubocznych. Tamtejsi naukowcy uważają, że kwasy z drzewa Boswellia, jako czynniki przeciwzapalne mogą przynieść lepsze efekty, ponieważ są mniej szkodliwe, a przy tym bardziej skuteczne niż lek z wyboru, ketoprofen.
Wiele wskazuje na to, że ZZSK ma duże powiązanie z pokarmami które spożywamy. Niektóre potrawy mogą pogarszać nasze samopoczucie, inne wręcz przeciwnie. Ważne jest więc, aby dobrze się odżywiać i przede wszystkim zwracać uwagę na to co jemy i jak to wpływa na nasze samopoczucie (np. następnego dnia).
Niektóre osoby stosujące podobne diety twierdzą, że to jedyny sposób na opanowanie choroby i pozbycie się dolegliwości.
Większość uważa, że wśród produktów, które mogą nam szkodzić, są np. słodycze (niestety) pod każdą postacią. W przeciwieństwie do naturalnych produktów, które zmniejszają zapalenie jak np. imbir. W dziale tym znajdziecie również duży zbiór przepisów, w których składnikami są właśnie takie produkty.