Biomedyka – ćwiczenia
1.Okres rozwoju prenatalnego można podzielić na trzy fazy. Podaj nazwy kolejnych etapow i najwazniejsza charakterystykę każdego z nich (podstawa proponowanego podzialu) :
a) 1-2 tydzień – jajo płodowe – wielokomórkowa struktura wedrujaca z jajowodu w kierunku macicy gdzie ulega implantacji. Na etaie jaja płodowego wystepuja trzy zasadnicze procesy związane z rozwojem: podzialy komórkowe, migracja i różnicowanie komorek.
b) 3-12 tydzień – zarodek/embrion – od momentu zagniezdzenia w macicy do zakończenia procesu organogenezy. 8-8 tydzien wystepuja powikłania ciąży w postaci samoistnych poronien
c) 13 tydzien- do narodzin – faza plodu – zachodzi rozwój strukturalny i funkcjonalny istniejących już pierwotnych ukladow
2.Łożysko – pepowina to układ który zapewnia prawidłowy rozwój zarodka i plodu. Wymien funkcje które spelnia te układ:
a)wymiana gazow miedzy krążeniem matki i plodu
b)transport substancji odżywczych i energetycznych z krazenia matki do krazenia plodu
c)przekazywanie produktów metabolizmu z krwi do krwi plodu
d)transport przeciwciał wytwarzanych przez matke do krwi plodu
3.Samopoczucie kobiety w ciąży jest naturalna konsekwencja kolejnych etapow rozwoju prenatalnego dziecka. Podaj przykład uzasadniający ten fakt:
a) okres organogenezy – organizm matki jest bardzo wrażliwy i reaguje na działanie pewnych czynnikow, które mogą być szczególnie szkodliwe dla dziecka w okresie organogenezy. Organizm matki ogranicza w ten sposób kontakt dziecka z czynnikami szkodliwymi
4.Okres noworodkowy to okres przystosowan do nowych warunków zycia. Podaj mechanizmy przystosowawcze dotyczące ukladow oddechowego i krwionośnego:
a) układ oddechowy – uruchomienie pierwszego oddechu : stres porodowy powoduje podwyższenie stężenia adrenaliny a to uruchomienie pierwszego oddechu
b) układ krwionośny – zmiany w funkcjonowaniu układu krazenia : zamkniecie polaczenia miedzy lewa i prawa komora serca, reedukacja ilości erytrocytów,wymiana hemoglobiny
5.Dziecko rodzi się z zespolem odruchow wrodzonych które zaliczamy do roznych kategorii . Zaznacz odruchy zaliczane do tych które podtrzymują podstawowe funkcje zyciowe.
a) chwytania
b)oddychanie
c)krzyku
d)pływania
e)chodzenia
f)odruch Moro
g)kichania
6.Dziecko nie jest miniaturka dorosłego człowieka. Podaj przykłady związane z okresem noworodkowym:
a) Nie tylko ma stosunkowo dużą głowę, ale także długi tułów, krótką szyję i krótkie nogi.
b) Główka noworodka może zmieniać swój kształt.
c) Jest pulchniutkie, nóżki i rączki mając fałdki tłuszczu, paluszki są krótkie i okrągłe. policzki wydatne (wszak będą wykonywały bardzo ważną pracę, uczestnicząc w ssaniu)
7.Podaj przykład uzasadniający ze okres niemowlęcy charakteryzuje wielka dynamika rozwoju:
a) Między 1 a 2 miesiącem życia niemowlę potrafi unieść głowę wzdłuż osi tułowia a W 9 miesiącu dziecko juz raczkuje używając rąk i kolan
8.Okres dojrzewania związany jest z uruchomieniem aktywności hormonalnej organizmu. Wymien gruczoly wydzielania wewnetrznego i hormony majace szczególny wpływ na przebieg procesu dojrzewania:
a) hormony plciowe
b) hormony tarczycy,
c)hormon wzrostu,
9.Uzasadnij ze okres dojrzewania trwa około 10 lat.
a) Okres dojrzewania rozpoczyna uruchomienie aktywności hormonalnej organizmu (ok. 10 roku zycia), konczy dojrzewanie biologiczne, np. dojrzalosc morfologiczna zwiazana z zakończeniem procesu kostnienia (19 rok zycia)
Biomedyka – wykład
1/ Uzupełnij fragment tekstu.
Rozwój ontogenetyczny trwa od ……momentu poczecia...........do…smierci…
Celem ontogenezy jest uzyskanie optymalnej…..samodzielnosci..
organizmu i zdolności…..przedluzenia gatunku…….
2/ Proces rozwoju ontogenetycznego realizuje się na wielu poziomach:
Wymień procesy zachodzące na kolejnych poziomach.
a/cytogenezy…rozwój komorkowy…………
b/ histogeneza…….rozwoj tkankowy……….
c/organogeneza.....rozwoj narzadow i ukladow.......
d/ typogeneza……formowanie ksztaltow i proporcji ciala,doskonalenie funkcji i organizacji organizmu.......
3/ Przykładem periodyzacji rozwoju ontogenetycznego jest podział na fazy rozwojowe na podstawie charakteru przemian biochemicznych.
Podaj charakterystykę okresu rozwoju progresywnego.
a/ czas trwania……okres prenatalny oraz dzieciństwo i mlodosc…..
b/ charakter przemian biochemicznych…przewaga procesow anabolicznych ….
c/ efekty…zwiększenie liczby i wielkości komorek,wzrastanie,doskonalenie budowy i funkcji oraz organizacji organizmu......
4/ Czynniki regulujące rozwój ontogenetyczny można podzielić na cztery główne grupy:
a/……czynniki endogenne genetyczne…….
b/ …..czynniki endogenne paragenetyczne i nie genetyczne matki….
c/…czynniki egzogenne…..
d/…tryb zycia- czynniki wspoldzialajace…
5/ Mimo że połowa zestawu genów przekazywanych potomstwu pochodzi od matki i połowa od ojca, to jednak dla pewnych cech ilościowych występują silniejsze związki między cechami dziecka i matki niż dziecka i ojca.
Podaj przyczyny wyjaśniające ten fakt.
a/… ilość cytoplazmy przekazanej przez matkę w komórce jajowej jest znacznie większa od tej, która pochodzi z plemnika ojca.………….
b/… Biotyp matki, cechy jej konstytucji warunkują specyfikę środowiska, w którym odbywa się rozwój zarodka i płodu.…
c/… Po urodzeniu wpływ metabolizmu matki na dziecko jest przedłużony w przypadku karmienia piersią...
d/… Wpływ matki wywierany jest na rozwijający się w jej łonie organizm potomny przez właściwości jej genotypu……
6/ Na czym polega determinacja genetyczna cech jakościowych i ilościowych?
a/ cechy jakościowe… zdeterminowane genetycznie w sposób bezpośredni i niezmienny. Na cechy te nie mają wpływu czynniki środowiska..
b/cechy ilościowe… zdeterminowane dużą ilością słabo działających genów o podobnym kierunku, poligeniczne, charakteryzuje je zmienność ciągła pomiędzy skrajnymi kategoriami (pośrednie wartości). Pozostają pod wpływem czynników środowiskowych....
7/ Podaj charakterystykę ilościowych aspektów rozwoju wg. Wolańskiego.
a/… Kinetyka rozwoju- poziom na jakim przebiega rozwój…..
b/… Dynamika rozwoju- wielkość przyrostów danej cechy w jednostce czasu….
c/…… Rozmach- wielkość zmian względem urodzeniowej lub maksymalnej wielkości cechy….
d/…… Rytmiczność rozwoju- różne tempo rozwoju w poszczególnych okresach ontogenezy…
8/ Wymień mechanizmy oddziaływania ksenobiotyków na organizm.
a/…Działania toksyczne…
b/……Działania genotoksyczne…..
c/……Działania rakotwórcze…..
d/……Działania teratogenne…
e/……Unieczynnienie hemoglobiny (Hb) i transportu tlenu…
f/…Zakłócenie odporności organizmu….
g/……Uszkodzenie błon komórkowych……
9/ Wolne rodniki stanowią zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu .
Podaj przykłady zakłócenia procesów zachodzących w komórce w wyniku oddziaływania wolnych rodników z głównymi biomolekułami.
a/……zaburzenie transportu przez błony komórkowe ……
b/…zakłócenie funkcji białek strukturalnych np. koleganu…………
c/…zakłócenie procesu przekazywania i realizacji informacji genetycznej….
Genotyp
fenotyp
zależności czy coś takiego, co było gen-cecha, gen-alle
co to homeostaza a w ćwiczeniach trzeba było opisać cechy wspólne dojrzewania chłopców i dziewczynek