ZARZADZANIE ZMIANĄ
Zmiana-
- to proces ciągły, ktrego punkt nie istnieje,
- to przejście od stanu dotychczasowego do stanu innego ( przyszłego )
- to coś co stwarza okazję do wszystkiego co nowe i odmienne
ATRYBUTY ZMIANY;
- powinna być postrzegana jako nowego,
- powinna być działaniem świadomym - wynikiem racjonalnego wyboru i zangazowania,
- powinna mieć charakter empiryczny sprawdzalny ,
- zmianie towarzyszy ryzyko porażki,
- zmianie towarzyszy efekt domina,
- związana immanentnie z rolą kierownika (menadżera, lidera)
RODZAJE ZMIAN
a) źródło zmiany
- dobrowolna
- samodzielna
b) cele zmiany
- zachowawcze
- rozojowe
c) zakres zmiany
- całościowe
- fragmentaryczne
d) oryginalność
- innowacyjne
- adaptacyjne
e) korelacja czau zmiany ze zmianami otoczenia;
- reaktywne
- wyprzedzające
f) skutki zmiany
- negatywne
- pozytwyne
- obojetne.
ROZWÓJ- mozna definować jako długotrwały proces ukierunkowania zmiany.
KRYZYS- jest to wyjątkowy stan w życiu oraganizacji wynikajacy sie z pojawienia sie zdarzeń zakłucających jej bieżace funkcjonowanie albo wręcz zagrazajacych jej dalsze egzystencji.
INNOWACJA- to każde celowe działanie prowadzące do zmiany istniejącego stanu rzeczy relacje między elementami , które go strukturalizują, nie musi być bewzglednie zwiazne z czymś materialnym.
ZMIANA JAKO INWESTYCJA
Zmiane możemy potraktować jako inwestycję, wówczas;
- procesowi zmiany nadeje odpowiednią range w organizacji,
- proces zmiany zaczyna być zrozumiany przez pracowników organizacji,
- możliwość zagwarantowania odpowiednich zasobów finansowych, rzeczowych, organizacyjnych w celu wdrążenia zmiany
- procez wdrążenia zmiany jest wykony przy zastosowaniu ROI ( ZWROTU Z INWESTYCJI)
ROI- ZWROT Z INWESTYCJI
R- WARTOŚĆ KORZYŚCI WYRAŻONA W PIENIĄDZU W UJĘCIU ROCZNYM
B- WYSOKOŚĆ ŚRODKÓW ZAINWESTOWANYCH W ZMINĘ ( BUDZET ZMIANY)
PRZYGOTOWANIE PROCESU ZMIANY
SIEDEM PROCESÓW SUKCESU ZMIANY :
1) DETERMINANCJA DECYDENTA
2) ZROZUMIENIE ZMIANY
3) GOTOWOŚĆ ZMIANY
4) KOALICJA
5) WIZJA
6) LIDER ZMIANY
7) PLAN I REALIZAJA
DECYDENTEM- w organizacji moze być wiele osób zajmujacych najczęciej kluczowe stanowiska;
- DYREKTOR
- PREZES
- CZŁONEK RADY NADZORCZEJ
- SPONSOR PRZEDSIĘWZIĘCIA Z WPROWADZENIEM ZMIANY
- SPÓŁKA MATKA
DETERMINANCJA- jest istotna z uwagi na;
-Moc sprawozdawczą- przede wszystkim do eliminowania sprzeciwów wewnątrzorganizacyjnych;
- Utrzymanie wysokiego ,poziomu poparcia dla zmiany w sytuacji wstąpienia znacznych odstępstw od planu zmiany lub kryzysu wewnątrz organizacji,
- NIEWERBALNA KOMUNIKACJA- poparcia dla zmiany , minimalizująca opór członków organizacji wobec niej
-Ułatwienie wdrążenia rozwiązań lub konieczności prowadzenia drobiazgowych negocjacji i polityki wewnątrzorganizacyjnej.
KOALICJA - grupa wpływowych ludzi ( najczęściej kierowników wyższego i najwyższego szczebla ) która;
- dostrzega w zmianie możliwości realizacji swoich interesów lub własnej wizji działania organizacji
- AKTYWNIE POPIERA ZMIANE;
- WNOSI WKŁAD W PRZYGOTOWANIE ZMIANY I ROZWIĄZUJE PROBLEMY ZWIAZANE Z JEJ WDRĄŻANIEM
TWORZENIE I SKŁAD KOALIZJI ZMIANY;
1) Pozyskanie osób, które same popierają zmianę,
2) Zaangazowanie osób, ktore są potrzebne w procesie zmiany , lecz nie wykazują entuzjazmu dla przygotowanej zmiany
PRZY WYBORZE CZŁONKÓW KOALIZJI ZMIAN NALEŻY UWZGLĘDNIĆ SZCZEGÓLNĄ UWAGĘ;
- Pozycję osób w organizacji,
- Charakter osób,
- Wizerunek osób w organizacji
- Popularność osób w organizacji,
- Wzajemne powiąznie nieformalne i ewentualne animizacje
KOALIZJA ZMIANY JEST SKUTECZNA WÓWCZAS , GDY DZIELI SWOIM CZŁONKOM ŁĄCZY;
- FORMALNA WYSOKĄ POZYCJĘ W ORANIZACJI - przełamywanie oporów i eliminowanie pojawiajacych sie problemów staje sie łatwiejsze
- WIEDZĘ- w celu wypracowania wartościowych i akceptowanych przez decydentów rozwiązań
- ZAUFANIE- rozwiaznia zaproponowane przez koalizję muszą zyskać aprobatę sponsora jak i całej organizacji..
- PRZYWÓDZTWO- osoby które akceptuja zmianę muszą posiadać odpowiedni wpływ na pozostałych członków
WIZJA- opisuje oczekiwany rezultat zmiany w sposób porywający do działąnia , musi by c zrozumiała i oddziaływać na ludzi w sposób emocjonalny.
- Uświadamia i pojmuje pozytywne zachowania, jak również potępia negatywne działania zwiążane z wdrżaniem zmiany ,
- Inicjuje proces i pomaga w określeniu kluczowych wskaźników, które powinny zostać osiągnięte po wdrażeniu zmiany,
- Motywuje członków organizacji do podjmowania odpowiednich czynności w ramach procesu wdrążenia zmiany
- Ułatwia koordynowanie działań pracowników objętych zmianą
CECHY WIZJI;
PLASTYCZNA- pozwala wyobrazić sobie przyszłą organizację po zmianie
POŻADANA- jest spójna z długookresowymi założeniami organizacji
REALNA- jest prawdopodobna do osiągniecia
ZROZUMIAŁĄ- jednoznacznie interpertowana przez członków organizacji
ELASTYCZNA - jest dostatecznie ogólna, aby wspierać inicjatywę pracowników i wdrązać ich najlepsze pomysły
KOMUNIKATYWNA- łatwa do przekazywania i wyjaśnienia poszczególnym osobom
LIDER ZMIANY- kluczowa osoba w ramach koalizji zmiany, która obarczona jest odpowiedzialnością za proces wdrążenia zmiany i zarządzania zmianą
RODZAJE WŁADZY;
WŁADZA NAGRADZANIA- pośrednio przez wnioskowanie do przełożonych
WŁADZA KARANIA- pośrednio przez wnioskowanie do przełożonego
WŁADZA LEGALNA- umocnienie lidera w strukturze organizacyjnej jak najszybciej zarządu organizacji..
WŁADZA KOMPETENCJI- kompetencje w zakresie zarządzania zmianą
WŁADZA CHARYZMATYCZNA- osoba powszechnie szanowana, lubiana
PLAN I REALIZACJA
PLAN- zamiar,pomysł odnoszący sie do przyszłości i określający sekwencję przyszłych działań ( opcjonalnie z przypisanymi zasobami pozwalającymi wykonać dane działanie)
PLANOWANIE - nie jest czynnościa wykonywania jeden raz na początku prac, lecz wielokrotne zawsze po uzyskaniu nowych pełniejszych informacji.
REALIZACJA-wprowadzenie w życie wdrążenia zmiany, zgodnie z wcześniejszym wygenerowanym planem.
DOJRZAŁOŚĆ SYTUACJI
( PRAWDOPODOBIEŃSTWO SUKCESU ZMIANY )
N*W*F>O
N-NIEZDECYDOWANIE- brak satysfakcji z obecnego stanu rzeczy,
W- WIZJA- zrozumiłe przedstawienie stanu docelowego, do którgo dąży organizacja poprzez wprowadzenie zmiany
F- FAKTY DOKONANE- wykonane pierwsze działąnie pokazujące determinancje przy wproadzaniau zmiany
0-OPÓR- opór wobec zmiany
PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ W PROCESIE WDRĄŻENIA ZMIANY
1) PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ PROJEKTÓW ZMIANY
- niewłaściwe zarządzanie projektami zmany 20%
- niewłaściwe zrządznie budzetami 29%
- brak pośrednich kamieni milowych 34%
- niewystarczając akontrola 35%
- brak planowania 39% -
- zła komunikacja 57% !!!!!!!!
SAMOZADOWOLENIE
Stan samozadowolenia organizacji z obecnej sytuacji połączonych czesto z uśpieniem czujności organizacji
- niskie standardy efektywności
- zła konstrukacja wskażników
- zbyt wiele widocznych zasobów
- skłonność do negocjowana niewygodnych informacji
OPÓR WOBEC ZMIANY
RODZAJE OPORU;
a) BEZWŁADNOŚĆ- wynika z natury ludzkiej ,która przywiązuje sie do istniejącego stanu rzeczy, ponieważ jest znany , oraz bazuje na dotychczasowych doświadczeniach , wiąże sie z niedostrzegaiem celowoći podejmowania zmiany
b) OPÓR AKTYWNY- wynika z obaw przed pogoszeniem sie sytuacji członka organizacji
ŹRÓDŁA OPORU AKTYWNEGO
INFORMACJA- brak informacji na temat przyczyn, przebiegu, celu i stanu docelowego zmiany
- brak informacji na temat wpływu zmiany na poszczególnych jej uczestników
- nieporozumienie w przepływie informacji
- nieprawidłowa ocena sytuacji
ZAUFANIE -brak zaufania dla osób wprowadzających zmianę
- brak zaufania do poprawności i skuteczności procesu zmiany
- brak zaufania i niepoprawne realcje interpersonalne w całej organizacji
OSOBOWOŚĆ- mała tolerancja wobec zmiany
- zaściankowość i dbałość o własne dobro
- konformizm
LĘK - poczucie zagrożenia własnej pozycji , władzy, kompetencji
- obawa przed nieznanym, porażka, kompromitacja
KLASYFIKACJA OPORÓ WOBEC D. VAHSA
OPÓR RACJONALNY- związany z analizą informacji
OPÓR EMOCJONALNY - związany z lękiem i brakiem zaufania
OPÓR POLITYCZNY - związany ze stratami poszczególnych jednostek
POZYTWYNE ASPEKTY WYSTĘPOWANIA OPORU
- mobilizuje do wysiłku i twórczych rozwiązań
- brak oporu może wskazywać iż zmiany mają charakter marginalny lub pozorny
- zabespiecza przed zmianami nieprzygotowanymi, wprowadzonymi pośpiesznie lub nieefektywnymi
EROZJA UTRWALONEJ ZMIANY
- należy realnie zamknąć FAZĘ ŚWIADOMEGO KORZYSTANIA( należy zidentyfikować i wyeliminować udawaną akceptację zmiany)
- pracownicy których dotyczyła zmiana muszą zauważyc osobiste korzyści z jej wprowadzenia
ANALIZ POLA SIŁY
U jej podstawy leży założenie,że organizacje działają w stanie rownowagi, który generalnie jest nieprzychylny zmianom. Równowaga ta jest wynikiem działania w organizacji przeciwstawnych sił
SIŁA SPRZYJAJĄCA SIŁY PRZECIWDZIAŁĄJĄCE / TWORZACE OPÓR
- nowe kadry i personel 1) ZE STRONY JEDNOSTEK
- zmieniające sie rynki - obawy przed błędem
- skrócenie cyklu życia produktu - utrata statusu
- rynki globalne - przyzwyczajenia
- nowe technologie 2) ZE STRONY ORGANIZACJI
- silna kultura organizacyjna
- brak zasobów
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA TEORII POLE SIŁ
-zmiany są jednocześnie przyspieszane i opóźnionen przez określone siły
- siły te wyrażające się większością oddziaływania , kierunkiem i liczbą czynników
- gdy suma sił sprzyjających i hamujących jest równa wystepuje stan równowagi
- przewaga siły utrudniających powoduje, że zmiany nie nastepuja albo nastepują za późno
PRZECHODZENIU DO NOWEGO RÓWNOWAGI SŁUŻĄ TRZY STRATEGIE ;
1) WZMOCNIENIE SIŁY WPŁYWU CZYNNIKÓW SPRZYJAJĄCYCH
2) OSŁABIENIE SIŁY WPŁYWU CZYNNIKÓW ZACHOWAWCZYCH
3) POŁĄCZENIE OBU WYŻEJ WYMIENIONYCH STRATEGII
ETAP 1 - przedtawienie obszaru rzeczywistości organizacji , który ma polegać zmianie/ zmianą, nalezy odpowiedziec na pytanie Jaka sytuacja ma miejsce obecnie ? oraz Jaką sytuację pożądamy ?
ETAP 2 - zidentyfikowanie czynników sprzyjających prowadzenia zmiany oraz czynników ograniczonych jej wprowadzanie , istotne jest aby czynniki te odnosiły sie do róznych obsarów organizacji
ETAP 3 - wybór naistotniejszych czynników zidentyfikowanych w etapie poprzednim orza wskazanie działań ograniczających czynniki o chrakterze negatywnym i plegających czynniki o chrakterze pozytywnym
ETAP 4- opracowanie planu działania wyboru działan możliwych do realizacji najbardziej skutecznych do planowanych zmian - należy ponadto określić zasady które zostaną wykorzystane w trakcie wdrżenia zmiany.
TEMPO ZMIANY
- Nieporżadane są zarówno nadmierne wydłużenie procesu zmiany jak i nadmierne skrócenie czasu zmiany
- Dobór tempa zmiany zależy od rodzaju sanej zmiany i sytuacji w jakiej ona następuje ( teśc zmiany, jego zakres)
- Istnieje otwarty styl działania
- Odpowiednia wola kadry menadżerskiej
- Dobre przemyślenia, zaplanowanie zmiany
- Reakcje pracowników na zmianę.
ZARZĄDZANIE PORTFELEM ZMIAN
Jest to zarządzanie strumieniem ( wiązką) zmian przepływających zbiorem zmian ze sobą związanych albo tez nie mających ze sobą nic wspólnego realizowanych jednocześnie i prefendujacych do ograniczonej puli zasobów jakimi w danym czasie dysponuje organizacja.
Sprowadza się do dynamicznego procesu ciągłej selekcji zmian i dokonywania wyboru optymalnego zestawu zmian rzeczywistnianych worganizacji.
ELEMENTY SPÓJNE ZARZADZANIA PORTFELEM ZMIAN I ZARZADZANIA PORTFELEM PROJEKTÓW
1) RÓNOWAŻENIE PORTFELA czyli OPTYMALIZACJA A JEGO ZAWARTOŚĆ- wybór odpowiedniej kombinacji zmian/ projektów które powinny zostać wdrążone w ramach organizacji.
2) PIORYTETYZACJA-nadawanie poszczególnym zmianą (projektom) które wchodzą w skład portfela odpowiedniej rangi . Piorytetyzacja wiąże się ponadto z wyznaczeniem odpowiedniej sekwencji wprowadzanych zmian (projektów) i przydzieleniem do nich ograniczonych zasobów
3) ZAPEWNIENIE SEKWENCJI- zientyfikowanie i ustalenie współzależności miedzy zmianami( projektami) w celu zapewniania jak najwyższego efektu synergii.
WYBÓR ZMIAN DO PORTFELA POWINIEN UWZGLĘDNIĆ NASTEPUJĄCE KRYTERIA
- Uwarunkowania determinujące potrzebę konieczności przeprowadzenia zmian( wewnętrzne, zewnętrzne)
- Przedmiot/zakres ( odniesienia do celów funkcji, procesów, zasobów , struktur)
- Strategi reagowania na impulsy (srategia unikania, strategia wzmocnienia)
- Sposobu przeprowadzenia zmian( ewolucyjny, rewolucyjny)
- Powiązania z innymi zmianami (sprężone niesprężone)
- Czas cyklu reakcji- ( skoncentowane działanie w czasie i rozłożone działania w czasie )
- Obarczone ryzkiem ( małe/ duże)
PIORYTETYZACJA ZMIANY
Czynniki wpływające na rangę zmiany;
- CZAS TRWANIA ZAMIANY ( D- DURATION) - lub długość okresów pomiedzy przeglądami
- DOPASOWANIE(I-PERFORMANCE INTEGRITY)- cechy i umiejętności członków zespołu do wymogów przeprowadzania zmiany
- ZAANGAŻOWANIE( COMMITMENT)- w zmiane kadry zarządzającej wyższego szczebla (c1) i pracowników , których zmiana dotyczy ( c2)
- DODATKOWY WYSIŁEK(E-FLORT)- którzy pracownicy muszą ponieść w związku ze zmianą wykraczający poza codzienne obowiązki.
W/W CZYNNIK TWORZĄCY tzw.KONTINUM
ZMIANY TE ZOSTAŁY SKONFIGUROWANE W tzw WSKAŹNIKA ''DICE ''
DICE= D+ (2xL) + (2xC1) = C2 + E
WSKAŹNIK TEN OPIERA SIĘ NA SUBIEKTYWNYCH OCENACH POSZCZEGÓLNYCH CZYNNIKÓW
Przyjmuje sie do niego skalę np. od 1 do 4 (dzie 1 moze oznaczać najwyższy wpływ na zakończenie wdrążenia zmiany z sukcesem , a 4 bedzie traktowane jako największy wpływ na zakończenie procesu wprowadzania zmiany- porażka)
3 SFERY
- 7-14 PUNKTÓW SFERA WYGRANEJ
- 13-17 PUNKTÓW SFERA WATPLIWOŚCI
- 16-25 PUNKTÓW SFERA ''WPADKI''
Wskażnik ten może byćwykorzystywany do monitorowania przebiegu zmiany oraz gospodarowania portfelem zmiany
BIEGUN SUKCESU
- krótki cykl procesu zmiany
- kompetentny , zintegrowany i zmotywowany zespół
- wsparcie kadry zarządzającej wyższego szczebla
- realizacja przez pracowników pozytywno nastawionych do zmian
- nie wymaga dotychczasowego wysiłku
BIEGUN PORAŻKI
- długi przeciągający się proces zamiany
- nikompletny, mało zaangażowany , niezintegrowany zespół
- brak wsparcia kierownictwa najwyższego szczebla
- sprzeciw pracowników, jednostek organizacyjnych zobligowanych do wdrżenia
- wymaga dodatkowego wysiłku