SĄDY POWSZECHNE

Konstytucja nie określa struktury sądów po­wszechnych Jednak przez wprowadzenie wymogu dwuinstancyjności (art. 176 ust. l) rozstrzygnęła, że struktura ta musi obejmować przynajmniej dwa szczeble. Strukturę sądów powszechnych, ich ustrój i zakres kompe­tencji precyzuje ustawa z 20. 06. 1985 r. - Prawo o ustroju sądów po­wszechnych (głęboko znowelizowana w latach dziewięćdziesiątych).

Już sama nazwa - „sądy powszechne" - wskazuje na zasięg (przedmio­towy i podmiotowy) właściwości sądów należących do tej kategorii. Ich kom­petencje uznaje Konstytucja za zasadę, od której wyjątkiem jest zastrzeże­nie rozstrzygania określonych spraw do właściwości innych sądów (art. 177 - domniemanie kompetencji sądów powszechnych w dziedzinie sprawo­wania wymiaru sprawiedliwości).

Sądami powszechnymi są w Polsce:

1) sądy rejonowe, jako sądy pierwszej instancji,

2) sądy okręgowe, o właściwości mieszanej (w niektórych spra­wach działają jako sądy drugiej instancji, a w innych jako sądy pierwszej instancji),

3) sądy apelacyjne, jako wyłącznie sądy drugiej instancji. Sędziowie są powoływani przez Prezydenta na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Prezesów sądów powszechnych powołuje minister Spra­wiedliwości.