ZUCHOWA AKADEMIA EKOLOGICZNA
Cel:
Promocja ekologii w najmłodszej grupie wiekowej związku.
Ukazanie ekologicznych postaw.
Ukazanie roli środowiska naturalnego.
Uświadomienie potrzeby bycia ekologiem każdego dnia.
Zbiórka 1
Zuchowa Akademia Ekologiczna
1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
2. Piosenka
„Był sobie raz, zielony las......”
3. Gawęda
O tym jak w skutek działalności człowieka zachorował las
4. Gry i ćwiczenia
o Zwierzę pod ochroną
Jest to odmiana „20 pytań”. Jeden z zuchów zostaje „zmieniony” w
zwierzę pod ochroną. Reszta drużyny odgaduje, kim on jest, zadając
mu pytania, na które może odpowiedzieć tylko „tak” lub „nie”
o Skojarzenia
Zuchy w szóstkach po kolei wymyślają skojarzenia związane z
ekologią.
o Pod ochroną jest
Zuchy siadają w kręgu. Drużynowy mówi „Pod ochroną jest jeż i ...”.
zuch obok niego powtarza: „Pod ochroną jest jeż i....” dodaje inne
zwierzę, np. żubr. Następny „Pod ochroną jest jeż, żubr i ....dzięcioł” itp. Kto się pomyli przy powtarzaniu, albo nie umie dodać następnego
zwierzaka oddaje fant, którego potem wykupuje.
5. Majsterka
Zuchy zastanawiają się jak będzie wyglądała Ziemia, jeśli człowiek
nadal będzie ją tak bezmyślnie eksploatował - wykonują plakaty
nawołujące, aby ratować Ziemię.
6. Gry i ćwiczenia
Zuchy rozwiązują trzy rebusy
K aG
KWAŚNY
OZONOWA
Rozmowa o znaczeniach haseł rebusowych.
7. Krąg Rady
Zuchy postanawiają założyć Zuchową Akademię Ekologiczną
8. Obrzędowe zakończenie zbiórki
Zbiórka 2
Laboratorium hydrologiczne
1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
2. Gawęda
Rozmowa z zuchami, jaką rolę w życiu człowieka spełnia woda.
3. Gry i ćwiczenia
o Do czego potrzebna jest nam woda?
Zuchy stoją w kręgu i podają sobie piłkę. Przy każdym podaniu piłki
zuchy odpowiadają na pytanie, do czego potrzebna jest w nam woda,
gdy któryś z zuchów nie odpowie na pytanie lub odpowiedź powtórzy
się to odpada z gry.
o Prawda czy fałsz?
Zuchy stają w szeregu. Drużynowy kończy takie zdanie:
Aby oszczędzać wodę należy:
- przy myciu zębów zakręcać wodę,
- nie reperować cieknącego kranu,
- myć naczynia w wodzie stojącej,
- zmieniać popsute uszczelki itp.
Zadaniem zuchów jest określenie czy odpowiedź jest prawdziwa,
czy nie. Jeżeli stwierdzenie jest zgodne z prawdą zuchy przebiegają
na drugą stronę harcówki, jeśli nie to stoją w miejscu.
4. Zabawa tematyczna
Założenie zuchowego laboratorium
o badanie barwy wody,
o badanie zapachu wody,
o badanie pH wody,
Zuchy badają wodę pobraną z różnych miejsc: ze stawu, z kranu,
destylowaną. Wyniki zapisują na specjalnych kartach pomiarowych.
5. Majsterka Zuchy w szóstkach budują filtr do wody. Wypełnienie filtra jest różne w
każdej szóstce.
Do słoika wkładamy filtr do kawy. I wsypujemy wypełnienie: piasek, żwir,
kamyki, gałganki itp.
6. Ćwiczenia
Szóstki filtrują wodę przez wykonane filtry.
7. Krąg Rady
Zuchy porównują wyniki badań laboratoryjnych oraz podejmują decyzję
o wprowadzeniu w życie w swoich domach Akcji Uszczelka, mającej za
zadanie oszczędzanie wody.
8. Obrzędowe zakończenie zbiórki
Zbiórka 3
Badacze Energii
1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
2. Pląsowisko
3. Gry i ćwiczenia
KRZYŻÓWKA
W dzień na nim świeci słońce, a w nocy księżyc.
Każdy zuch po Obietnicy nosi go na serduszku.
Odmierza czas.
Można go znaleźć w lesie, często stoi przy drodze na jednej nodze.
Nosi ja szyja.
Razem z nitką świetnie tańcują.
Może być słodki, gorzki, kwaśny, słony.
4. Gawęda
Drużynowy opowiada o tym, co to jest energia, do czego jest nam
potrzebna i jak ją się wytwarza. Opowiada również o naukowcach,
którzy szukają nowych źródeł energii, które byłyby mniej szkodliwe dla
środowiska.
5. Krąg Rady
Zuchy postanawiają zająć się badaniem energii.
6. Teatrzyk
Zuchy w szóstkach przedstawiają scenki jak powstaje energia i do
czego służy w życiu codziennym.
7. Gry i ćwiczenia
Zuchy otrzymują zaszyfrowany wiadomość (ENERGIA SŁONECZNA).
W szóstkach odszyfrowują go.
W kręgu zuch rozmawiają o tym, co to jest energia i jakie są jej zalety.
8. Pląs
Czira - Czara, odprawiamy czary.
9. Zabawa tematyczna
Dzięki czarom drużynowy zmienia się w Słońce, a zuchy w urządzenia,
które do swojego działania wymagają energii.
Na początku zabawy wszystkie urządzenia stoją nieruchomo. Dopiero
po tym jak Słońce zaczyna na nie świecić (drużynowy uśmiecha się do
zuchów po kolei), urządzenia zaczynają działać. Gdy jednak Słońce
zachodzi (drużynowy zamyka oczy i udaje, że śpi), urządzenia przestają
działać.
10. Majsterka
Zuchy wykonują wiatraczki
W kręgu drużynowy opowiada im o energii wiatru.
11. Gry i ćwiczenia
Zuchy dmuchają najmocniej jak potrafią w swój wiatraczek, wygrywa ta
osoba której wiatraczek kręcił się najdłużej.
12. Krąg Rady
W kręgu zuchy postanawiają, oszczędzać energię, aby chronić
środowisko.
13. Obrzędowe zakończenie zbiórki
Zbiórka 4
Tropiciele dzikich wysypisk śmieci
1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
2. Gry i ćwiczenia
Każda szóstka otrzymuje kartkę i coś do pisania. Drużynowy opisuje po
kolei przedmioty:
R rower, E ekran, C cylinder, Y wycieczka, C całus,
L linijka, I igła, N noga, G gra. Zadaniem szóstek jest odgadnięcie o jaki wyraz chodzi, a następnie
zapisanie pierwszej litery tego wyrazu (wyjątek stanowi wyraz wycieczka
- drugiej). Po złożeniu wszystkich liter zuchy otrzymują wyraz
RECYCLING.
3. Gawęda
Drużynowy opowiada zuchom, co to są odpady oraz co oznacza ten
termin.
4. Gry i ćwiczenia
Zuchy siadają w kręgu. Drużynowy wymienia różne rodzaje odpadów.
Gdy wymieni odpad należący do grupy:
organicznych zuchy kucają,
metalowych wstają,
papierowych stają na jednej nodze,
szklanych podnoszą ręce do góry.
5. Zwiad
Zuchy udają się do pobliskiego lasu lub parku, aby wytropić i
zlikwidować dzikie wysypiska śmieci.
6. Krąg Rady
Zuchy postanawiają zaopiekować się miejscem, które było szczególnie
zanieczyszczone, postanawiają założyć tam Zuchowy Rezerwat
Przyrody.
7. Gry i ćwiczenia
Zuchy wykonują dokumentację rezerwatu:
o mierzą krokami jego długość i szerokość,
o na papierze wykonują jego szkic,
o wypisują gatunki roślin tam występujących.
8. Obrzędowe zakończenie zbiórki
Zbiórka 5
Zuchowe Święto Ochrony Środowiska
1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
2. Krąg Rady
Zuchy postanawiają urządzić Święto Ochrony Środowiska, połączone z
uroczystym otwarciem Zuchowego Rezerwatu.
3. Majsterka
Zuchy wykonują tabliczki do oznaczenia terenu, którym będą się
opiekować.
Zuchy udają się na miejsce rezerwatu, gdzie czeka na nich gość -
członek Ligi Ochrony Przyrody.
4. Gawęda
Gość opowiada, czym zajmuje się Liga Ochrony Przyrody.
5. Gry i ćwiczenia
o Rozsypanka
Na karteczkach są wypisane różne rodzaje odpadów, należy je
posegregować.
Przykładowe rodzaje odpadów:
puszka, plastikowa butelka, kartonik, obierki z ogórka, woreczek,
kapsel, kubeczek po jogurcie, stare gazety itp.
o Okrzyk
Zadaniem zuchów jest wymyślenie okrzyku na cześć pięknej
przyrody
6. Zabawa
Uroczyste otwarcie Rezerwatu Zuchowego:
- przemowa otwierająca uroczystości,
- przecięcie wstęgi,
- uroczyste oznaczenie tabliczkami terenu rezerwatu,
7. Pląsowisko
Świętowanie w nowym rezerwacie
8. Krąg Rady
Gość przyznaje zuchom EKOORDERY
9. Obrzędowe zakończenie zbiórki
EKOLUDEK
Założyliśmy klub zielonych detektywów. Badaliśmy stan zanieczyszczenia wody, ziemi i powietrza w naszej okolicy. Szukaliśmy przyczyn, tropiliśmy obiekty powodujące zanieczyszczenie.
Zawarliśmy przymierze z żywiołami - ogniem, wodą, powietrzem i ziemią.
Byliśmy z wizytą w siedzibie strażników przyrody, pomagaliśmy im w pracy.
Znaleźliśmy w naszym lesie lub parku najbardziej zanieczyszczony odcinek i opiekowaliśmy się nim.
Zasadziliśmy własne drzewko. Założyliśmy też hodowlę sadzonek, czyniliśmy uważne obserwacje starając się stworzyć roślinom jak najdogodniejsze warunki do rozwoju.
Zbadaliśmy, skąd nasze miasto ( wieś) czerpie wodę pitną i co robi ze ściekami.
Zorganizowaliśmy Dzień Ziemi (22 IV) lub braliśmy udział w akcji „Sprzątanie świata".
Zorganizowaliśmy Forum Zdrowego Żywienia.
Bawiliśmy się a ambasadorów UNICEF-u UNICEF FAO. Zaplanowaliśmy, jak racjonalnie wykorzystać wodę i żywność całego świata oraz co robić z odpadami.
UWAGI
• Sprawność „Ekoludek" pozwala zuchom poznać problemy ekologiczne naszego świata ( szczególnie najbliższej okolicy). Uczy zuchy obserwacji i troski o środowisko, zachowań nie przynoszących szkody przyrodzie. Sprawność ta jest okazją do prześledzenia wykorzystywania wody oraz surowców wtórnych do podjęcia prostych działań oszczędnościowych.
• Sprawność „Ekoludek" to szereg wypraw badawczych (detektywistycznych), w trakcie, których warto sprawdzić, czy w regionie jest dostateczna ilość wody dla roślin i dla życia człowieka, czy produkcja rolnictwa zaspokaja zapotrzebowanie na żywność. Przed wyprawami zuchy mogą wykonać tajne znaczki zielonych detektywów. Mottem dla zabawy, śledzenia i odkrywania może być hasło: „w przyrodzie nic nie ginie" (zgodnie z nimi zuchy segregowały śmieci).
• Warto zaplanować, co należy zmienić w otoczeniu, aby nie szkodzić przyrodzie i skonfrontować nasze plany ze zdaniem specjalistów.
• „Ekoludek" przeznaczony jest dla zuchów zarówno młodszych jak i starszych. Różnorodność proponowanych działań pozwala na swobodny wybór i dostosowanie ich do wieku zuchów.
BIBLIOGRAFIA
Doney M., I ty zostań zielonym.
Kownacka M., Razem ze słonkiem.
Woda jest zyciem. Pakiet programowy ZHP.
Soida D., Być mistrzem-przyjacielem, czyli edukacja ekologiczna na wesoło.
Soida D., Zasady i techniki edukacji ekologicznej.
Soida D., Kotania T., Edukacja środowiskowa w terenie.
Springall H., i inni, Azot i azotany w życiu człowieka.
Tilling S., Ozon a efekt cieplarniany - zbadaj to sam.
Tilling S. i inni, Kwaśne deszcze - zbadaj to sam.
„Zuchowe Wieści" nr 6,7, 12/1986, 6/1987, 6, 10, 11/1991.