Pierwszy scenariusz wrześniowy z cyklu scenariuszy zajęć napisanych przez Joannę Krzyżanek, autorkę interesujących opowiadań poświęconych różnym problemom wychowawczym. Opowiadania będą się ukazywały w kolejnych numerach „Świerszczyka” w nowym roku szkolnym.

Tosia Malinowska i Antoś Psztyl,
czyli Piegowata Okularnica i Wielka Stopa

Podczas zajęć dzieci:

- czytają tekst opowiadania głośno, z odpowiednią intonacją, z podziałem na role

- wypowiadają się na temat przeczytanego tekstu i własnych przeżyć, stawiają pytania i odpowiadają na nie, prowadzą dialog i monolog, stosując zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące

- potrafią poprawnie zapisać swoje imię i nazwisko lub przezwisko, stosując wielką literę

- poznają prawo ludzi małych i dużych do imienia i nazwiska

- wykonują prace plastyczne.

Potrzebne będą:

„Świerszczyk” nr 17, wiklinowy koszyk, kartonik z zapisem pierwszego prawa; marchewka dla każdego ucznia, tekturka o wymiarach 15 cm x 25 cm, karteczka z bloku technicznego o wymiarach 13 cm x 23 cm, klej, taśma dwustronnie przylepna, kredki, kreda, obieraczka do warzyw, kartonik z imieniem i nazwiskiem, miseczka.

Przebieg zajęć:
Siadam z dziećmi na dywanie, na którym znajdują się: kosz z marchewkami i kartoniki z imionami i nazwiskami wszystkich dzieci.

Czytam opowiadanie o Tosi i Antosiu („Świerszczyk” nr 17 z 2007 r.).

● Dzieci czytają tekst z podziałem na role.

Zadaję dzieciom pytania do tekstu i wspólnie poszukujemy na nie odpowiedzi.

1. pytanie: Jak reagowali na przezwiska ci, którzy przechodzili obok Tosi i Antosia?

Listonosz rozłościł się. Pani Matylda usiłowała wyjaśnić coś dzieciom. Zosia się rozpłakała. Staruszek zasmucił się. Jeremi Pektla był zadowolony.

2. pytanie: Dlaczego dzieci siedzące na murku przezywały małych i dużych ludzi?

Odpowiedzi może być bardzo dużo. Może: nudziły się; ktoś je zdenerwował; myślały, że to świetny pomysł; chciały podokuczać innym; zapomniały imion i nazwisk przechodniów; nie lubią ludzi; nie miały innego pomysłu na spędzenie wolnego czasu; nie miały dobrego humoru albo właśnie go miały; przezywanie innych sprawiało im radość; zjadły na śniadanie grzanki z bardzo czosnkowym czosnkiem oraz zbyt słodkim miodem. A może po prostu chciały zostać zauważone? Tylko one wiedzą, dlaczego tak robiły. My możemy się tego tylko domyślać.


Odwracam kartoniki i proszę dzieci, aby odszukały kartoniki ze swoimi imionami nazwiskami.
Kładę przed sobą kartonik z moim imieniem i nazwiskiem.
Opowiadam o moich przezwiskach i związanych z nimi miłych i przykrych sytuacjach.

Wyjaśniam, że każdy mały i duży człowiek ma prawo do imienia i nazwiska. Masz swoje imię i nazwisko. Jeśli chcesz, możesz mieć również przezwiska, na przykład Kropeczka lub Chudzinka.

● Dzieci próbują znaleźć odpowiedzi na pytania: Skąd na świecie wzięły się imiona i nazwiska? Dlaczego Antosia nazywa się Malinowska, a nie Kowalska? Dlaczego wszyscy chłopcy nie mają na imię Antoni, a dziewczynki - Antosia? Czy kiedy się rodzimy, mama wymyśla nam nazwisko? Czy nazwisko można zmienić? Czy można mieć dwa imiona? Czy można mieć siedemnaście imion? I inne.

Proszę dzieci, aby wykonały czynności, o których mówię:
Leżą na plecach ci, których imiona rozpoczynają się głoską k.
Podskakują jak sprężynki ci, którzy w swoim imieniu mają głoskę b.
Siedzą ci, którzy nie mają w swoim imieniu głoski s.
Ziewają ci, którzy na końcu swojego imienia mają głoskę…
I inne.

Wyjaśniam, że niektórzy ludzie lubią przezwiska, inni ich nie lubią, a jeszcze inni nie zwracają na nie uwagi. Pytam dzieci, czy one lubią, gdy je ktoś przezywa, i co robią w takich sytuacjach? Pytam dzieci, czy lubią swoje przezwiska, czy nie?
Podsumowuję nasze rozważania.

Jeśli nie: jeśli nie lubicie waszych przezwisk, to poinformujcie o tym osoby, które was przezywają. Spróbujcie im wyjaśnić, dlaczego was to drażni. A jeżeli nadal będą was przezywać, nie zwracajcie na to uwagi. Gdy te osoby dostrzegą, że przezwiska nie robią na was wrażenia, szybko znudzi się im dokuczanie.

Jeśli zamierzacie powiedzieć na kogoś Brzydula albo Przecinek, zastanówcie się:
- czy przezywając tę osobę, nie sprawicie jej bólu

- czy przez was na jej twarzy nie pojawi się smutek, a po policzkach nie popłyną łzy.

Jeżeli inni nie chcą mieć przezwisk, uszanujcie ich decyzję.

Jeśli tak: jeśli lubicie przezwiska, to wymyślcie je sobie, a potem poproście, aby inni ludzie tak się do was zwracali.

Nie przejmujcie się, jeśli nie wymyślicie ich od razu. Często pomysł na ciekawe przezwisko przychodzi w najmniej oczekiwanym momencie. Możecie poprosić o pomoc któregoś z domowników lub przyjaciół ze szkoły czy przedszkola. Może być też tak, że bardzo lubicie, kiedy mamy mówią do was Bąbelku, ale chcecie, by tylko one tak się do was zwracały. Macie do tego prawo. Jeśli jednak chcielibyście, aby i inni tak do was mówili, musicie ich o tym poinformować.

Zadaję dzieciom pytania:

- Czy macie jakieś przezwiska?

- Kto je wymyślił?
- Czy je lubicie?
- Jak zwracali się do was dziadkowie i rodzice, kiedy byliście maluchami?

- Czy wszyscy musimy mieć przezwiska?
- Czy w ciągu życia mamy tylko jedno przezwisko?
- I inne.

Przypominam dzieciom, że imiona, nazwiska i przezwiska piszemy wielką literą.

Proponuję dzieciom wykonanie tabliczek z imionami lub przezwiskami. Wyjaśniam, że to od nich zależy, czy na tabliczkach pojawią się imiona czy przezwiska. Rozdaję dzieciom tekturki, karteczki, kredki, klej i taśmę dwustronnie przylepną.

● Dzieci zapisują swoje imiona lub przezwiska. Ozdabiają karteczki małymi rysunkami. Następnie naklejają je na tekturki, a na odwrocie przyklejają kawałki taśmy dwustronnie przylepnej.

● Dzieci pokazują swoje tabliczki i odczytują zapisane na nich imiona lub przezwiska (mogą przykleić te karteczki na drzwiach swoich pokoi).

● Chętne dzieci zamieniają się w bohaterów opowiadania i czytają tekst z podziałem na role.

● Wychodzimy na szkolne podwórko. Zapisujemy kredą na asfalcie swoje imiona i nazwiska.

● Wracamy do sali. Myjemy dokładnie marchewki pod bieżącą wodą. Obieramy je, myjemy i zjadamy.


Przymocowuję do ściany kartonik z pierwszym prawem:

Każdy mały i duży człowiek ma prawo do imienia i nazwiska,

czyli ma swoje imię i nazwisko.

Joanna Krzyżanek

5

3

---