125 250 500 1000 2000 4000 8000 Hz
Ryc. 8.2. Graficzne przedstawienie wyników próby nadprogowej Ltischera--Zwisłockiego.
W tym celu przez słuchawkę podaje się ton modulowany o dużym natężeniu ponad progiem, a także o dużych wahaniach modulacji, np. 20 dB ponad progiem, ton o częstotliwości 1000 Hz z modulacją wynoszącą 4-5 dB. Oznacza to, że w tym wypadku ton 1000 Hz będzie słyszany przez badanego jako ton „falujący” (ciszej, głośniej) o zmiennym natężeniu z głębokością modulacji 4-5 dB i częstością tego „falowania” 4 razy na sekundę. Wahania modulowanego tonu badany powinien sygnalizować rytmicznym ruchem dłoni. Po wyjaśnieniu w ten sposób istoty próby przystąpić można do jej wykonania.
Na pulpicie audiometru ustawić należy suwak (lub inne urządzenie) na częstotliwości 1000 Hz, zwiększyć natężenie ponad progiem o 30-40 dB i włączyć modulację, początkowo o dość dużym natężeniu (2-3 dB). Stopniowo zmniejszając głębokość modulacji (przy tym samym natężeniu podawanego tonu), należy określić taką najmniejszą wartość modulacji, przy której chory jeszcze słyszy wahania („falowanie”, a nie czysty ton). Wartości prawidłowe modulacji są zawarte od 1,2 dB do 0,8 dB. Słyszenie modulacji (a więc falowania podawanego tonu) poniżej 0,8 dB świadczy o zwiększonej zdolności rozróżniania przyrostu natężeń i jest charakterystyczne dla uszkodzeń ślimakowych. Wynik wpisuje się w postaci maleńkiego trójkącika z liczbą wyrażającą głębokość modulacji dla badanej częstotliwości oraz na poziomie stosowanego natężenia.
Próba SISI - Short Increment Sensivity Index (wskaźnik wrażliwości na małe przyrosty natężeń)
Jest to próba obecnie najczęściej wykonywana i obarczona najmniejszym błędem. Do jej wykonania przystosowane są wszystkie obecnie produkowane audiometry. Próbę należy zalecać jako podstawowe badanie
nadprogoweo dużej jednoznacznej wartości diagnostycznej, ponieważjest prosta i łatwa do wykonania, zarówno dla badanego, jak i dla personelu technicznego.
Zasada próby polega na tym, że badany ma po prostu sygnalizować momenty, w których nadawany ton jest głośniej słyszany.
Technika wykonania próby. Po wykonaniu wszystkich czynności wstępnych (p. str. 48), określeniu progu słyszenia i wyjaśnieniu badanemu, na czym próba ma polegać - nadaje się dowolny ton (najczęściej 1000 Hz) na poziomie natężenia 20 dB powyżej progu. Ton jest automatycznie wzmacniany o wartość 1 dB co 5 s. Czas trwania wzmocnienia wynosi 0,5 s, a całość jest powtarzana 20 razy. Próbę wykonuje się dla kilku częstotliwości. Jeżeli podczas próby badany sygnalizuje, że rozróżnił przyrost głośności 10 razy, wynik = 50%, jeśli 5 razy wynik = 25%, a jeśli tylko l raz - wynik = 5%.
Jest to zatem procent zdolności rozróżnienia przyrostu natężeń podczas całej próby, w której przyrost natężenia wystąpił 20-krotnie.
Ucho prawidłowo słyszące albo w ogóle nie rozróżnia przyrostu, albo co najwyżej 20%. W uszkodzeniach odbiorczych - ślimakowych zdolność ta zdumiewająco wzrasta od powyżej 60% rozróżnienia aż do 100%.
Wynik próby jest zapisywany również w postaci małego trójkącika (z liczbą oznaczającą procent rozróżnienia), który rysuje się w paśmie badanej częstotliwości i na poziomie stosowanego natężenia.
Jeśli planuje się naniesienie na jednym blankiecie audiogramu wyników kilku prób nadprogowych, wówczas procenty rozróżnienia przyrostu natężeń uzyskane w teście SISI można zaznaczyć nad audiogramem na wysokości badanych częstotliwości.
125 250 500 1000 2000 4000 8000 Hz
Ryc. 8.3. Graficzne przedstawienie próby nadprogo-wej SISI.
65