228
III. Kształtowanie społecznych warunków pracy
dów niezależnych od majstra ani od kierownika działu, stanowisko robocze nie jest jeszcze należycie ukształtowane (np. stare maszynyr ciasno, ciemno itd.)♦ W tej sytuacji jedyną radą jest od razu przy szkoleniu wskazać na błędy (wynika to zresztą z podanego dalej ramowego programu) i pouczyć, jak być powinno, wskazując nawet na potrzebę wykazania inicjatywy w usprawnieniu organizacji stanowiska roboczego.
Program taki, w jego ujęciu maksymalistycznym, wygląda, jak następuje (por. [35, str. 27]):
ci wstępne
(1) Omówienie (wraz z pokazem) surowców i produktów danego stanowiska roboczego:
(a) zastosowanie;
(b) własności chemiczne, fizyczne i toksyczne.
(2) Przebieg procesu produkcyjnego w danym dziale w nawiązaniu do procesów w całym zakładzie (ujęcie ogólne).
(II) Wiadomości podstawowe
(1) Technologia — przedstawienie procesu i nauka czynności, zgodnie z właściwą metodą stopniowania trudności, dopasowaną do danęgoosobnika(przebieg procesów prawidłowy i nie-prawidłowy).
(2) Warunki pracy (elementy stanowiska roboczego i pomieszczenia pracy).
(3) Czynności pomocnicze (konserwacja, naprawy, czystość).
»
(III) Wiadomości dodatkowe
Sprawdzenie wiadomości z instruktażu wstępnego oraz ewentualne ich uzupełnienie.
Ten ramowy program stawia przed majstrem (instruktorem) dwa zadania. Pierwsze to umiejętny dobór tematów do własnego programu, a więc odrzucenie tematów zbędnych bądź znanych, a rozszerzenie tematów aktualnie bardziej potrzebnych. Drugie zadanie to dobór właściwej metody nauczania.
Nakreślony wyżej program bynajmniej nie narzuca kolejności tematów. Nawet przeciwnie — trzeba często tworzyć syntezę różnych elementów, tak aby dać wrażenie całości. Gdy się mówi np. o prawidłowym przebiegu procesu, to