201030Image0058

ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ

nc, znajdujące się w kosmetycznych preparatach na porost włosów, mające w swym składzie środki drażniące, jak wyciągi z pokrzywy zawierające kwas mrówkowy, bogate w izo-tiocyjaniany wyciągi z czarnej rzodkwi, wyciągi z kapsaicyną. czy też woda brzozowa. Woda brzozowa jest alkoholowym roztworem soku brzozowego, olejku brzozowego o działaniu przekrwiennym oraz kwasu borowego (rozdz. 2.1). Wchodzący w skład preparatu sok brzo-zowy jest cieczą wypływającą wczesną wiosną ze zranionych pni oraz gałęzi brzóz i zawiera: I-I ,5% węglowodanów (fruktoza, glukoza), kwasy organiczne, aminokwasy, fosforany, peptydy. witaminy i enzymy. Przyjmuje się, że woda brzozowa sprzyja porostowi włosów, chociaż jest to dyskusyjne.

Witamino PP

Do rozpuszczalnego w wodzie kompleksu witamin B zalicza się też witaminę PP, która jest amidem kwasu nikotynowego (ryc. 146). Witamina PP występuje również pod wieloma innymi nazwami handlowymi (Nicotamidc, niacinamide, Nicobion. Nicotilamidc), przy czym należy zaznaczyć, że terminy „Niacin". witamina B₃, witamina PP często odnoszone są zarówno do kwasu nikotynowego, jak i jego amidu.

Nikotynamid wchodzi w skład dinukleotydu nikotynamidoadeninowego (NAD. koenzym I) oraz fosforanu NAD (NADP, koenzym II), zaangażowanych w reakcje oksydoreduk-cyjnc o życiowym znaczeniu dla komórki. Bogatym źródłem witaminy PP są drożdże, wątroba, chude mięso. Niedobór witaminy PP prowadzi do pelagry, jednostki chorobowej, której nazwa wywodzi się z włoskich słów pelle agra, czyli szorstka skóra. Witamina PP wywiera bowiem korzystny wpływ na tworzenie się oraz funkcjonowanie skóry i błon śluzowych, a także poprawia ukrwienie skóry. W kosmetyce witamina PP, podobnie jak inne witaminy grupy B. występuje w preparatach do pielęgnacji ciała w roli środka łagodzącego przebieg wszelkiego typu dermatoz. Ponadto witamina PP występuje w artykułach do pielęgnacji włosów, gdyż przyjmuje się, że może ona ograniczać ich nadmierne wypadanie.

Według nie potwierdzonych informacji witamina PP pobudza również popęd seksualny.

Oprócz amidu kwasu nikotynowego (witamina PP), w kosmetyce są również stosowane niektóre estry kwasu nikotynowego (ryc. 147).

Przedstawione na rycinie 147 nikotyniany (metylowy, cykloheksylowy, tetrahydrofurfu-ryłowy), a przede wszystkim benzylowy (Rubrimcnt, Pycaril), przy miejscowym zastosowaniu poprawiają ukrwienie skóry oraz wywołują uczucie ciepła. Estry te występują w preparatach na rozstępy skóry brzucha (stosowane u kobiet w ciąży), w maściach na odmrożenia oraz w wodach do włosów.

OR

R

Ryc. 147. Estry kwasu nikotynowego

W artykułach kosmetycznych witaminy często są stosowane w postaci wielowitaminowych kompozycji. Przykładem takiej kompozycji witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A. E. F. H) o syncrgistycznym działaniu składników jest preparat o nazwie handlowej kutawit (Cutavit). który wywiera korzystny wpływ na skórę suchą, szorstką i łuszczącą się. Zbliżony skład do kutawitu ma Dragovit F. będący mieszaniną estrów wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (witamina F). rozpuszczalnych w olejach witamin A i E oraz cholesterolu. Dragowit jest szczególnie zalecany do piclęgncji starzejącej się skóry.

Przykładem naturalnego koncentratu rozpuszczalnych w wodzie witamin z grupy B jest Grandilase, preparat wytwarzany na bazie drożdży i otrąb ryżowych. Soiuvit-Richter może być natomiast przykładem kompozycji witamin rozpuszczalnych zarówno w tłuszczach, jak i w wodzie. Soluwit jest bowiem zestawem witamin pochodzenia roślinnego (A. E. F. H. H¹. B)oraz wyciągu z nasion kasztanowca zwyczajnego. ICompozyja laka. w stężeniu 1-5%. występuje w składzie preparatów do pielęgnacji skóry i włosów jako czynnik wywołujący przekrwienia i normalizujący czynno.<<5 gruczołów łojowych. Obecny w soluwicie wyciąg z nasion kasztanowca zawiera około 10% saponin, których głównym składnikiem czynnym biologicznie jest escyna. Działanie biologiczne escyny przyczynia się do poprawy ukrwie-nia skóry, uszczelnienia naczyń kapilarnych w obrębie krążenia żylnego oraz łagodzenia obrzęków.