201030Image0105

201030Image0105



ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ

Skrobia składa się w około 20% z frakcji rozpuszczalnej w wodzie, zwanej amylozą, oraz w 80% z nie rozpuszczającej się w wodzie amyłopcktyny. W ziarnach skrobiowych amyloza jest zamknięta we wnętrzu otoczonym amylopcktyną. Amyłoza jest zbudowana z 300-4000 cząsteczek glukopiranozowych, powiązanych w pozbawione rozgałęzień łańcuchy. W amy-lopcktynic podjcdnostki monomerów glukopiranozy tworzą strukturę rozgałęzioną, składającą się z około 9000-10 000 cząsteczek monomerów. Zarówno w amy łozie, jak i amy lopckty-nic monomery glukopiranozowe są połączone wiązaniami ł ,4-a-glikozydowymi (ryc. 261), z tym że w amyłopektynie w miejscach rozgałęzień występują wiązania 1,6-a-glikozydowc. W zimnej wodzie skrobia praktycznie się nie rozpuszcza. W ciepłej wodzie polisacharyd ten natomiast pęcznieje, a ogrzewany we wrzeniu tworzy koloidalne roztwory przechodzące po ochłodzeniu w żele. Jednakże w kosmetyce skrobia jest wykorzystywana głównie w pudrach (rozdz. 17).

W celulozie, czyli błonniku, łańcuchy polisacharydowe mogą zawierać do 10 000 monomerów glukopiranozowych, lecz w odróżnieniu od skrobi, cząsteczki monomerów są połączone wiązaniami l,4-/J-g!ikozydowymi. Na rycinie 261 zamieszczono fragmenty łańcuchów polisacharydowych skrobi i celulozy.

Celuloza nie rozpuszcza się w wodzie, chociaż obecne w niej monomery glukozy zawie rają po trzy wolne grupy hydroksylowe. Przyjmuje się, że brak powinowactwa celulozy d< wody jest związany z silnym, wzajemnym powiązaniem łańcuchów tego polisacharydu prze;

wiązanie wodorowe. W kosmetyce jest stosowana celuloza mikrokrystaliczna (Avicel,Cl-tema), o wymiarach kryształków 20-150 nm, którą uzyskuje się przez częściową hydrolizę [ celulozy kwasem solnym. Hydrolizat taki również nie miesza się z wodą, natomiast w śro-j dowlsku wodnym tworzy żele. W kosmetyce celuloza mikrokrystaliczna jest stosowana jako i stabilizator emulsji i czynnik wiążący, czyli substancja zapobiegająca rozdzielaniu się sta-i łych i płynnych składników preparatu (np. pasty do zębów, pudry, maseczki do twarzy).

Zablokowanie w celulozie wolnych grup hydroksylowych przez ich alkilowanie (R) pro-1 wadzi do utworzenia odpowiednich eterów (ryc. 261), czyli polisacharydów półsymetycz-I nych. W powstających eterach oddziaływania pomiędzy łańcuchami polisacharydowymi są i ograniczone i produkt taki staje się rozpuszczalny w wodzie. Etery celulozy są substancjami bezwonnymi, bez smaku i nie są podatne na wpływ grzybów, pleśni i bakterii. Wiskozowa-] ujść roztworów eterów celulozy jest uzależniona od stężenia i długości łańcuchów makro-I molekuł oraz stopnia przekształcenia grup hydroksylowych w reszty eterowe. Maksymalne podstawienie grup OH w monomerach glukozy w celulozie (trzy grupy hydroksylowe) mo-I że osiągnąć wartość 3, lecz w praktyce przyjmuje ono wartość od 0,7 do 2,0. W artykułach kosmetycznych etery celulozy mogą występować pod nazwami handlowymi: Methocel.Ty-lopur, Viscontran, Tylose.

Do najważniejszych hydrokoloidów z grupy eterów celulozy należą metylo-, hydroksy-alkilo- oraz karboksymetyloceluloza (ryc. 261). Etery celulozy mogą mieć także budowę mieszaną, kiedy w obrębie jednego łańcucha polisacharydowego występują grupy eterowe o różnej budowie.

Metylocelulozę (ryc. 261, R=CH3) otrzymuje się w reakcji celulozy z jodkiem metylu. Uzyskany w wyniku metylacji produkt wykazuje stopień przekształcenia grup hydroksylowych w grupy metoksylowe średnio w zakresie od 13 do 2, a wodne, koloidalne roztwory metylocelulozy reagują obojętnie. W kosmetyce metyloceluloza jest stosowana do wytwarzania żeli kosmetycznych (maseczki do twarzy, pasty do zębów). Może też ona być regulatorem konsystencji w szamponach i kremach do golenia, a także stabilizatorem emulsji, koloidem ochronnym oraz emulgatorem tłuszczów, olejów mineralnych i olejków eterycznych. Działanie emulgujące metylocelulozy jest związane z obecnością w strukturze tego polimeru hydrofilowych grup OH oraz eterowych grup OCR, o właściwościach hydrofobo-I wych, co nadaje jej cząsteczce cechy związku powierzchniowo czynnego. Występująca w kosmetykach metyloceluloza może mieć nazwy handlowe m.inj Cełlothyl. Cellumeth. Tylose, Methocei MC, Tylopur M, Viscontran MC.

Warto nadmienić, że w kosmetyce jest stosowana również etyloceluloza (ryc. 261. R=GjHy AT-cellulóse, Ethocel), która - w przeciwieństwie do metylocelulozy - nie rozpuszcza się w wodzie, ale rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych [aceton, octany (np. octan butylowy, octan metyloamylowy - CHjCOOCHfCHjjCHjCHjCHJCHjJj)). Ethocel nie tworzy więc hydroźeli, jest natomiast czynnikiem powlokotwórczyra, min. w lakierach do paznokci

HydroksyetyloceJuioza (ryc. 261, RsCHjCHjOH: HEC, Tylose H, Yisconuan) należy do eterowych pochodnych celulozy rozpuszczalnych w wodzie. Uzyskuje się jaw reakcji oksy-etyłenowania celulozy tlenkiem etylenu, przy czym stopień przereagowania grup hydroksylowych monomerycznych podjednostek glukozowych wynosi od 1.4 do 13- Zastosowanie hydroksymetylocelulozy w kosmetyce jest podobne jak eteru metylowego celulozy.

W karboksymetylocclulozie [ryc, 261, RsCHjCOONa; CMC CelloJajc. Cethylose, Carme-those, Tylose (MGA, Q, Tylopur CJ stopień weryfikacji grup hydroksylowych podjednostek

Rozdział 10 197


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
201030Image0082 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ Ryc. 212. Z alkaliami kwas cholowy daje rozpuszczalne w w
201030Image0058 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ nc, znajdujące się w kosmetycznych preparatach na porost
201030Image0132 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ fizycznej. Przyjmuje się, że juglon, spotykany też pod na
201030Image0024 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ Do konserwantów wywodzących się z kwasów aromatycznych na
201030Image0025 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ W rezultacie dochodzi do kurczenia .się błon komórkowych,
201030Image0029 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJZwiązki heterocykliczne W grupie konserwantów kosmetycznyc
201030Image0035 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ Hcksachlorofcn jest substancją praktycznie nie rozpuszcza
201030Image0036 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ Sama chlorheksydyna słabo rozpuszcza się w wodzie, a jej
201030Image0038 zarys chemii kosmetycznej tłuszczowych oraz amoniaku. Przyjmuje się, że skutecznośc
201030Image0063 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ Zdecydowana większość kosmetycznych tenzydów kationowych
201030Image0066 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ genów. Dlatego do pielęgnacji skóry suchej zaleca się myd
201030Image0080 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJSole pirydyniowe Omówione dotychczas tcnzydy kationowe pra
201030Image0097 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ wego, z którego odszczepia się następnie cząsteczka kwasu
201030Image0128 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ pic drugim produkty utlenienia diamin sprzęga się z innym
201030Image0140 zarys chemii kosmetycznej Sole nadtlenokwasów w środowisku kwaśnym rozkładają się i
201030Image0143 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ ru jako środki ścierne i polerujące w pastach do zębów na
201030Image0145 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ CPC dobrze rozpuszcza się się w wodzie i alkoholu, ale ró
201030Image0037 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ wych oraz związków polifenolowych, i są spotykane pod naz
201030Image0056 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ OH Ryc. 139. rozpowszechnienie kwasu pantotenowego w przy

więcej podobnych podstron