AnalizaFinansowaTeoriaPraktyB9

Statyczna i dynamiczna analiza płynności finansowej

riałów. W pierwszym wypadku mówi się o naturalnej (źródłowej) płynności, a w drugim - o sztucznej (wyprowadzonej) płynności. Realizacja naturalnej płynności następuje z upływem czasu. Osiąganie sztucznej płynności wiąże się natomiast z utratą wartości zbywanych składników majątkowych, której wielkość trudna jest do ustalenia zwłaszcza w analizach ex antę lub też jest spowodowana brakiem dostatecznej ilości środków pieniężnych dla realizacji przypadających do zapłaty zobowiązań.

Przy płynności finansowej przedsiębiorstwa określanej jako właściwość poszczególnych składników majątkowych do łatwiejszej lub trudniejszej zamiany w środki płatnicze, przedmiotem badań są objęte tylko składniki majątkowe. Poza obszarem analizy pozostają natomiast kapitały. Ten element uwzględnia się w trzecim z przedstawionych określeń. Płynność finansową charakteryzuje wskaźnik pokrycia, który stanowi w określonym punkcie czasu relację odpowiednich składników majątkowych i przypadających do zapłaty zobowiązań. Występująca dotychczas „płynność absolutna” zastąpiona zostaje przez „płynność relatywną”, tj. przez stosunek między zapotrzebowaniem a pokryciem. Płynność finansowa w tym sensie oznacza terminową zdolność spłaty zobowiązań i koniecznych płatności.²¹¹ Istotne jest jednak, by kapitał niezbędny do spłaty tych zobowiązań był pozyskiwany na normalnych warunkach. Oprocentowanie wyższe od przeciętnego może bowiem sugerować, iż w działalności przedsiębiorstwa występują elementy, które ograniczają zaufanie wierzycieli i stąd żądają oni odpowiedniej rekompensaty za wzrost ryzyka.

Zaprezentowane pojęcie płynności finansowej przedstawia wprawdzie związki między dziedzinami kapitałów i majątku, ale jest natury statycznej. Uzyskiwana jest ona bowiem przez porównanie liczb bilansowych w określonym punkcie czasu. Z oceną tak zdefiniowanej płynności wiąże się więc ryzyko błędnego szacunku, które wynika m.in. z: l) Niedostatecznego określenia płynności krótkoterminowych należności i wymagalności krótkoterminowych zobowiązań. Duży udział zobowiązań o wysokim stopniu pilności spłaty oraz należności o wydłużonych terminach płatności powoduje, że płynność finansowa jest rzeczywiście bardziej niebezpieczna niż pokazują to stosowane wskaźniki. Natomiast duży udział należności realizowanych w krótkim cyklu rozliczeniowym oraz zobowiązań prawidłowych, ^2,1 K. Mellerowie?, Allgemeine Betriebswirtscliąftslehre, Berlin 1967, s. 23.

429