CCF20110103015

Badanie narządu ruchu

W każdej części kręgosłupa jest możliwy ruch zginania (flexio), prostowania (extensio), przechylania bocznego (inclinatio lateralis) oraz obracania (rotatio) określanego również jako skręcanie. Amplituda określonego rodzaju ruchu w poszczególnych częściach kręgosłupa jest bardzo różna.

nie) lub prostopadle do niej (odwodzenie dłoniowe). Zakres odwodzenia wynosi około 70°.

Zgięcie (Jlexio) w stawie międzypaliczkowym około 80°, w stawie śródręczno-paliczkowym około 50°, w stawie nadgarstkowo-śródręcznym ruch w zakresie 15°.

Prostowanie (ęxtensio) jest powrotem ze zgięcia do pozycji zerowej. Przekroczenie tej pozycji w stawie międzypaliczkowym i śródręczno-paliczkowym jest nienaturalne. Oznacza się je wtedy jako przeprost (hyperextensio). W stawie nadgarstkowo--śródręcznym prostowanie jest ograniczone, jeśli kciuk stoi prostopadle do płaszczyzny dłoni. Jednak w ustawieniu równoległym do płaszczyzny dłoni wyprost około 20° jest możliwy.

Przeciwstawienie (oppositio). Ten złożony ruch składa się z odwodzenia (abductio), skręcenia (rotatió) i zgięcia (flexio). Ruch ten jest pełny, jeśli opuszka kciuka osiągnie opuszkę małego palca, lub też - jak chcą niektórzy chirurdzy ręki - podstawy małego palca.

Stopień ograniczenia przeciwstawienia wyraża się odległością w centymetrach między opuszką kciuka a opuszką V palca lub jego podstawą.

100°

Ryc. 6.22. Pomiar ruchów palców II—V ręki.

0°

Ryc. 6.23. Pomiar odwodzenia (a) i przywodzenia (b) palców II-V ręki.

Palce II-V. Zerową pozycją wyjściową jest wyprost palców ustawionych równolegle do siebie w osi płaszczyzny grzbietu ręki i nadgarstka.

Zgięcie w stawie międzypaliczkowym dalszym wynosi normalnie około 90°, w stawie międzypaliczkowym bliższym około 100°, a w stawie śródręczno-paliczkowym około 90°.

Ograniczenie zginania może być określone odległością opuszek palców od dłoni i wyznaczone w centymetrach:

a)    odległość opuszek od dalszej bruzdy dłoniowej wyraża ograniczenie ruchów w bliższym i dalszym stawie międzypaliczkowym;

b)    odległość czubków od bliższej bruzdy dłoniowej wyraża ograniczenie we wszystkich stawach palcowych, a więc także w stawie śródręczno-paliczkowym.

Wyprost palców poza zerową pozycję jest możliwy tylko w stawach śródręczno-paliczkowych (około 45°). Wszelki nadmierny wyprost w stawach mię-dzypaliczkowych jest patologiczny i nazywa się przeprostem (hyperextensio).

Odwodzenie i przywodzenie palców, czyli rozstawienie i zestawienie palców, odbywa się w płaszczyźnie dłoni w stosunku do i od palca III. Rozstaw można mierzyć centymetrem (ryc. 6.23).

6.6.5

Badanie ruchów kręgosłupa

Decydują o niej charakterystyczne różnice w budowie anatomicznej, jak grubość krążków między-kręgowych (disci intervertebrales), kierunek ustawienia wyrostków stawowych {proc. articulares) oraz wyrostków kolczystych {proc. spinosi). Ruch zgięcia (pochylenie do przodu) oraz prostowania (odchylenie do tyłu), a także ruchy przechylania bocznego są wydatniejsze w części szyjnej i lędźwiowej kręgosłupa niż w piersiowej. Zakres ruchów kręgosłupa jest większy u dzieci niż u dorosłych. Zmniejsza się z wiekiem.

Miejscowe ograniczenia ruchów kręgosłupa są wyrazem jakiegoś stanu patologicznego w samych kręgach lub w tkankach otaczających. Te lokalne ograniczenia mogą się nie ujawniać podczas wykonywania czynnych ruchów kręgosłupa i łatwo je przeoczyć. Często można je wykryć tylko podczas