254 4. Dynamika i przepływy guasi-rzeczywiste
raźna granica pomiędzy warstwą przyścienną i przepływem głównym. Do analizy warstwy przyściennej służy ten sam układ równań zachowania masy, pędu, energii, co w przypadku przepływu głównego, a wyodrębnianie warstwy przyściennej jest między innymi związane z koniecznością zagęszczania siatki obliczeniowej przy stosowaniu metod numerycznych rozwiązywania równań przepływu.
Do analizy warstwy przyściennej w cieczy można wykorzystać równania Prandtla w układzie (x, y) w postaci:
1) kierunek osi x
dv 9v
-L -j. v -Ł
dx y dy
1
P
■~ +V—-dx dx
2) kierunek osi y
0 = -
3) równanie ciągłości przepływu
dvx dv ~~~ + —-dx dy
= 0.
Aby wyznaczyć siłę oddziaływania strugi z obszaru warstwy przyściennej na powierzchnię, sumujemy siły działające na element warstwy. W ogólnym wypadku działająca w układzie siła związana z przepływającą masą może być określona na podstawie pola prędkości i po zsumowaniu elementarnych pędów ma postać:
8 5
F= J*P ’ v n -dA-vn = Jpbv2dy, vn =vn(x,y), o o
gdzie 8 jest grubością warstwy przyściennej, p - gęstością płynu, b - szerokością warstwy przyściennej, a vn - funkcją opisującą zmianę prędkości w kierunku normalnym do powierzchni. Reakcję płyty na działanie strumienia można przedstawić również jako funkcję naprężeń newtonowskich na ściance, określonych wzorem:
x
W
gdzie v jest lepkością kinematyczną płynu. Z równowagi obu sił otrzymamy związek wiążący naprężenia na ścianie z polem prędkości i grubością warstwy przyściennej w postaci:
jxw(x)bdx= Jpbv2dy, o o
gdzie x jest długością wzdłuż płyty.
4.13. Przykłady obliczeniowe ZADANIE 4.13.1
Wygiętym przewodem wypływa woda o gęstości p = 1000 kg/m3 z prędkością v2 = 20 m/s przez dyszę o średnicy d = 20 mm. Wyznaczyć reakcje ściany rurociągu o średnicy D = 50 mm, jeżeli ciśnienie w otoczeniu rury wynosi p0.
Rozwiązanie
Równanie opisujące bilans sil działających w kanale ma postać:
-R0= J[(pv2dA2)v2+(p2-p0)dA2/2]- J[(pv1dA,)v1+(p,-Po)dA,/~]-G.
a2 A1
Można je uprościć zgodnie z danymi z zadania:
1) F = 0, co oznacza, że na płyn nie działa siła masowa,
2) powierzchnie przekroju wlotowego i wylotowego wynoszą:
A,=
A, =
nD2 Tt-0,052
4
TT -0,022
= 1,963-10-3 m2
4
7td2
= 0,3142 -10”*3 m
Rys. 4.17
Bilans sił można przedstawić w postaci
-R0 = F2 ~F,,
gdzie siły wynikające ze zmiany pędu strumienia oraz pochodzące od ciśnienia (sił parcia) mają postać: