272 4. Dynamika i przepływy guasi-rzeczy wiste
Ze względu na symetrię suma sil prostopadle do osi 1-2 (równoległej do osi y) zeruje się, zaś siła działająca na stożek
o aa x ds/2 75 1 1 3
R0x =pQ-(l-cosa), tga = ~— = —r = - > cos a = = —,
hs 225 3 yl + tg'cx VlO
a siła działająca na podłoże Fx =Rox + Ps-g'hs = 1000-0,184-
1-
+ 9,81 • 6 = 9,446 + 58,86 = 68,306 N
Jeśli a = 90° (stożek przechodzi w płaską płaszczyznę), to R0x = Rox,max = pQ = 184 N.
ZADANIE 4.13.11
Kierunek otwartego strumienia Q = 50 m3/s wody o gęstości p = 1000 kg/m3, napływającego na ścianę z prędkością v = 15 m/s, ulega zmianie o kąt a - 60° (rys. 4.28). Wyznaczyć siłę oddziaływania strumienia na ścianę i kąt działania wypadkowej. Pominąć ciężar cieczy.
Rozwiązanie
Siłę netto oddziaływania strumienia płynu na kanał wyraża się wzorem:
~Ro= J[(pv2^A)v2 +(p-p0)T2dAj- J[(pv,dA)v1+(p-p0)/|dA]-Fin.
A2 Aj
Ponieważ przepływ jest otwarty, więc p = p0 w całym strumieniu oraz v, = v2 = v, przeto
“(iRo* + JRoy)= (pA2v2)*v2 *(i *cosct-jsina)-(pA,v,)-v, -i =
= pQ• v(i - cosa - jsina)-pQv• i =Tp-Q■ v(cosa -l)- J - p- Q• v- sina,
R0x = (l-cosa)-pQv, R0y =pQv*sina.
Korzystamy z tożsamości: cos2cp = cos2(p-sin2(p, (p = a/2 i otrzymujemy:
Roy _. « sina R
tgP =
„ . a a 2sm—cos — 2 2
0x
l - cos a
, , 2CC . 2a
1- cos--sin —
2'Sin" — 2
( k a 2~ "2
R^-^gO’ -30° = 60°,
2 2
R0x = (1-cosóO0)-1000-50-15 = 375000 N = 375 kN, R0y = 1000-50-15-sin60° = 649519 N =649,519 kN ,
kN.
R0 = ^/Rox + Rjy =pQv -^(1-cosa)2 +sin2 a = pQv -^2(l-cosa) =750
ZADANIE 4.13.12 ^
Wyznaczyć siłę działającą na kolano rurociągu (rys. 4.29) o stałej średnicy d = 200 mm, przez który płynie strumień Q = 0,1 m3/s wody o gęstości p = = 1000 kg; różnica ciśnień pomiędzy przekrojem wlotowym a wylotowym p! - pa =5 0,1 MPa oraz p2 = p0 = 0,1 MPa. Kąt odgięcia kolana a = 30°; rurociąg leży w płaszczyźnie poziomej, a oś z jest skierowana w górę od płaszczyzny poziomej. Długość kolana liczona wzdłuż osi L = 3 m.
Rys. 4.29
Rozwiązanie
-R0 = j[pv2ndA-v2 + (p2 -p0)/2 * <1A.J— j|pvlndA • v, +(p, -p0 % *dAj-Fm ,
A2 A[