404 4. Dynamika i przepływy guasi-rzeczywiste
Rys. 4.97
Ponieważ założono, że A]/Aj » 1, przeto v, = 0, P] =p3 = pb, zatem prędkość wypływu cieczy w przekroju 3-3 będzie związana tylko z wysokością słupa cieczy nad tym przekrojem:
A 7td
Tt-0,05
vJ=72g(H-h)=^ = -^-=-^tr = 50,93 m/s.
Po przekształceniu otrzymujemy związek określający poszukiwaną wartość H:
H
= 1 f 4Q
1 f 4-0,1
2g^7id
2-9,81
ti-0,05'
+ 1 = 132,2 + 1 = 133,2m.
Słup ten wywołuje ciśnienie hydrostatyczne pH = pgH = 1000-9,81 -133,2 = = 1306692 Pa = 13,067 bar = 1,3067 MPa.
Ciśnienie potrzebne w przypadku zmniejszenia wysokości słupa cieczy o połowę również obliczymy z równania Bemoullego, z tym że. teraz ciśnienie pi nie będzie równe ciśnieniu otoczenia:
vi2 , Pi
P3
Po założeniu, że vt «0 i p3 = pb, otrzymamy zależność na nadciśnienie pi - pb:
Pi “Pb
7td
- + -pg[—-h j =
4-0,1
7t-0,052
1000
-1000-9,81-
133,2
-1 =1296911-638645 =
= 658266 Pa = 6,58 bar = 0,658 MPa.
ZADANIE 4.13.82
Wyznaczyć położenie punktu na posadzce, na który spływa woda z otworu w ścianie pionowej zbiornika otwartego, jeśli poziom wody w zbiorniku H = 5m i jest stały, otwór zaś znajduje się na wysokości h = 1 m nad poziomem posadzki. Przeanalizować zasięg strumienia (odcinek AB na rys. 4.98) w zależności od wysokości położenia otworu.
Rys. 4.98
Rozwiązanie
Na podstawie wzoru Torricellego prędkość pozioma wypływu v = A/2g(H - h) jest stała. W kierunku pionowym cząstki strumienia poruszają się ruchem jednostajnie przyspieszonym z przyspieszeniem a = g i po czasie t osiągają punkt B na podłodze, pokonując drogę
Wyznaczmy wartość AB = s = v • t = 2^/h-(H-h). Z tego wzoru wynika, że dla h —> 0 lub h —> H odległość AB dąży do zera, a zatem istnieje wartość maksymalna AB. Wartość tę określimy, obliczając I i II pochodną wielkości AB = s względem wysokości h położenia otworu:
ds
dh2
ds H-h-h „ dh /(H-h)-h
stąd
-3/2
Jh=-H
2
Ponieważ d2s/dh2 < 0, przeto w punkcie h = H/2 wielkość s - s(h) osiąga wartość maksymalną, wówczas s = H.
Zauważmy, że zadanie to można uogólnić i szukać takiej wysokości H położenia lustra cieczy i wysokości h położenia otworu, aby strumień uderzał w posadzkę w odległości s od ściany naczynia. Wtedy