7. Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem... 516
w swoim sposobie myślenia, odbiorze świata, ocenie rzeczywistości. Czasami też pacjenci w głębokiej depresji endogennej odczuwają swoją „inność" w sensie zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Przeżycia depersonalizacyjno-derealizacyjne są pospolite w padaczce skroniowej (Biiikiewicz).
W najnowszych badaniach z drugiej połowy lat dziewięćdziesiątych ujawniono, że osoby z zaburzeniem depersonalizacyjnym doświadczają w dzieciństwie więcej przeżyć urazowo-psychicznych niż osoby z grup kontrolnych. Ponadto charakteryzuje je bardziej bierne zachowanie. Jako sposoby radzenia sobie z trudną sytuacją najczęściej pojawiają się rezygnacja, izolacja społeczna, samooskarżanie, ruminacjc (Wolfordt, En-gelmann, 1999)
Choroba ma charakter przewlekły, czasami epizodyczny, charakteryzuje się wysokim poziomem cierpienia i zaburzeniem relacji międzyludzkich. Wśród pacjentów spotyka się wielką różnorodność zaburzeń osobowości, a najczęściej spotykane to osobowość unikowa, obsesyjno-kompulsyjna i z pogranicza (<borderlme). Pospolite wśród tej grupy chorych są zaburzenia nastroju i zaburzenia lękowe (Simeon i wsp., 1997).
Typowa depersonalizacja jest oporna na leczenie. Przy mniejszym nasileniu pożądany efekt mogą przynieść benzodiazepiny. Istnieją dane o korzystnym działaniu inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny w leczeniu pierwotnego zaburzenia depeiso-nalizacyynego (1998).
1. Buchwald D., Herrelł R., Ashton S., BclcoUrt M , Schmaling KL, Coldberg J.: The Chronić Fatigue 7Win Registry, method ofeonstruedon. composithn, and zygpsłty assignment, TWin - Res. 1999, Sep., 2 (3), 203-211
2. GłStillo R.J.: Depersonalization and meditation, Psychiatry 1990, May, 53 (2), 158-168.
3. Ciearc AJ, Blair D., Chambcrs S., Wessciy S.: Urinary free cortiso! in cbronie fatigue syndrom e. Am. f. Psychiatry 2001, Apc 158 (4), 641-643.
|tt£lcare AJ., Wessciy S.C.: Chronić fatigue syndrome depressiem and awdety - where is the ■jy^huemational Psychiatry Tbday 1997, 6, 4, 1-5.
BHP^A.. Jones L, Hillicr J., Llcwclyn M., Borysiewicz L, Smith A.: Neurasthenia rewa-■nL. i>-j# and DSM-llI-R psychiatrie syndromes in chronic fatigue patients and compan-^■Mfects, Br. J. Psychiatry 1995, Oct., 167(4), 503-506.
■[HpSki A.: Psychopatologia nerwic, PZWL, Warszawa 1973.
^TOKurkiewicz J.: Wstęp do psychofizjologii normalnej, t. II, PZWL, Warszawa 1958.
8. Shortcr E.: Chronic fatigue in historicał perspective, Ciba. Fnund. Symp. 1993, 173, 6-16, discussion 16-22.
9.Sierra M., Berrios G.E : Depersonalization: neurobiohgical perspectjves, Biot Psychiatry 1988, Nov. 1, 44 (9), 898-908.
0. Simeon D.. Cross S. CuralmkO-. Stein D l. Schmcidler 1. Hollamk-r F ...... -