134
Geometria analityczna w przestrzeni
Znajdziemy ima punkt P przecięcia prostej i i płaszczyzny ir. Współrzędne tego punktu [spełniają układ równań
2x - y - 2= = 0, x- I _ y+ 1 _ z - 3
Po rozwiązaniu tego układu otrzymamy x — y = —z = Obliczamy teraz odie-
głoeć d punktu P = . -J od punktu P = (0,0,0), czyli szukaną odległość punktu
P od prostej Ł mamy
d) I sposób. Odległość d między prostymi równoległymi li 1 /a wyznaczymy w następujący sposób: na prostej li wybieramy dowolny punkt /l, a na prostej li dwa dowolne punkty B. C; obliczamy pole S trójkąta ABC (wykorzystując iloczyn wektorowy); obliczamy wysokość tego trójkąta opuszczoną z wierzchołka A.
■a
Bi
Aby wyznaczyć dowolny punkt A na prostej
/, - x ~ 1 J g ~ 2 = £+3
przyjmujemy x = I. stąd y = 2 oraz t = —3. Zatem A = (1,2, —3). Podobnie znajdujemy ptmfczy BiCna prestej /j : - = - = Przyjmując x = 0, otrzymamy y = 0 oraz z = 0, a przyjmując x = I. otrzymamy y = 2 oraz z = 3. Zatem B = (0,0,0), C = (1,2,3). Obliczamy teraz pole S trójkąta ABC korzystając ze wzoru
Tak więc mamy
Obliczamy rantąpne długość boku BC trójkąta ABC. Mamy
\BC\ = y/(l -0)> + (2-0)> + (3 —0)> = VT4.
Możemy teraz obliczyć wysokość trójkąta A/łC opuszczoną z wierzchołka A, czyli szukaną odległość d prostych li i Ig. Mamy
2-3v/5 3
Przykłady
II sposób. Odległość <i między prostymi równoległymi li i ta obliczymy w następujący sposób: wyznaczymy równanie płaszczyzny w prostopadłej do obu prostych (przechodzącej przez dowolny punkt Pi na prostej l\), następnie wyznaczamy punkt ft przecięcia tej płaszczyzny z prostą () i na końcu obliczamy odległość punktów Pi, Pi (rysunek). Wektor normalny fi płaszczyzny rr jest kierunko-wego iii prostej l\. Można przyjąć, że ił = Oi = (1,2,3). Współrzędne
punktu Pi należącego do prostej Zi wyznaczamy tak jak w I sposobie, zatem Pi — (1.2,—3). Równanie płaszczyzny ir przechodzącej przez punkt Pi i prostopadłej do obu prostych ma postać
- : (x- 1,7,-2, = + 3)o (1,2,3) = O,
stąd
z: x + 2y -f- 3z + 4 == O.
Współrzędne punktu Pi są rozwiązaniami układu równań
f £ V _ £
ft : < 2 4 8’
\ x + 2» + 3z + 4 = 0.
Po rozwiązaniu tego układu otrzymamy ft = (—- Odległość d prostych równoległych li i li jest zatem równa
e) W rozwiązaniu wykorzystamy fakt mówiący, że odległość dwóch prostych skośnych jest równa odległości dwóch płaszczyzn równoległych zawierających te proste. Najpierw znajdziemy wektory kierunkowe 3i i tła odpowiednio prostych ii i I?. Wektor kierunkowy prostej li
jest równy 0|
= (0,1,0), a równy tła =
f x + p = l.
I * = Q.
prostej (a
Wspólny wektor normalny fi płaszczyzn równoległych irt i »j zawierających odpowiednio proste i i i ta. jest prostopadły do obu wektorów. Można zatem przyjąć, że
rt = «, x 0a = (0,1,0) x (1,1,0) = (0,0,-l).