124
Geometria analityczna w przestrzeni
Przechodzimy teraz do równania parametrycznego plaazczyny ir. Płaszczyzna ta przechodzi przez punkt Pi = (1,1,1) i jest rozpięta na wektorach PiPj= (—2,—1,0), Pifi= (4,5,6), zatem
r: (z.y.z) = (1,1,1) + «(—2,—1,0) + t(4,S,6), gdzie a, te R,
stąd otrzymamy
gdzie a, t e R.
C x = 1 - 2s + 4t,
c) Ponieważ płaszczyzna ir rozważana w zadaniu jest prostopadła do płaszczyzny zOy, więc jest równoległa do osi Os. Jest zatem równoległa np. do wektora v = (0,0,1).
Ponadto płaszczyzna ir jest równoległa do wektora P\Pi = (3, —1,0). Wektor normalny lej płaszczyzny wyraża się zatem wzorem
fi = flx Pi Pj =
i |
3 |
k |
0 |
0 |
1 |
3 |
-1 |
0 |
= * + 3j.
Równanie ogólne płaszczyzny jt ma postać
»: (x — 0, p — 1, z — 0) o (1,3,0) = 0,
ptqd
jr : x + 3y — 3 = 0.
Ponieważ płaszczyzna - przechodzi przez punkt Pi = (0,1,0) oraz jest równoległa do wektorów v = (0,0,1), PiPi= (3, —1,0), więc jej równanie parametryczne ma postać (x,p,z) = (0,l.0) + s(0,0,l) + t(3,-l,0), gdzie s.teR,
stad
f * = 31,
: { fc.i
gdzie s.ieR.
d) Wektor normalny płaszczyzny ir rozważanej w zadaniu ma postać
fi = d x 6 = (-1,3,0) x (3,1, -5) =
* 3 * -13 0 3 l -5
= -15?-5?- 10*.
Dla uproszczenia dalszych obliczeń wektor normalny można skrócić np. do wektora d = (3,1,2). Równanie płaszczyzny ir ma postać
k : (x — 0, i/ — 1, z — 0) o (3,1,2) = 0,
ai%d
Ponieważ płaszczyzna w przechodzi przez punkt P = (0,1,0) i jest równoległa do wektorów 3 = (-1,3,0), t = (3,1, -6), więc jej równanie parametryczne przyjmuje postać
»r: (*.!/.*)=* (0.1,0)+ «(-!, 3,0)+ 1(3,1,-6), gdzie a,te R.
Przykłady
125
stęJ po rozpisaniu na współrzędne otrzymamy ( x — —a + 3t,
jt:< y = 1 + 3s +1, gdzie s, t € R.
I z = —51,
e) Ponieważ płaszczyzna - rozważana w zadaniu jest równoległa do płaszczyzny iri : i - y + 6z — 12 = 0, więc jej wektor normalny ń jest taki sam jak wektor normalny płaszczyzny jtj. Zatem n = (1, —1,6). Ponieważ płaszczyzna ir przechodzi przez puiikt P= (-1,4,1) i ma wektor normalny fi = (1, —1,6), więc jej równanie ogólne ma postać
ir : (i + 1,2/ — 4,z — 1)o(1,—1,6) =0,
stąd
jr: z — y + 6z —1 = 0.
Znajdziemy teraz dwa niewspółłiniowe wektory u, t>, które są równoległe do szukanej płaszczyzny ir. Ponieważ płaszczyzny iri i tt są równolegle, więc wektory fi, 5 muszą być prostopadłe do wektora normalnego płaszczyzny jti, tj. do wektora ni = (1,—1,6). Takimi wektorami są np. fi = (1,1,0) oraz 5 = (0,6,1). Rzeczywiście mamy fi o rlj = 0 oraz 5o ni =0. Ponieważ płaszczyzna 7r przechodzi przez punkt P = (— 1,4,1) oraz jest równoległa do wektorów fi i 3, więc jej równanie parametryczne (wektorowe) ma postać
stąd po rozpisaniu na współrzędne otrzymamy
f x = -l + s,
ir: < y = 4 + s + Cl, gdzie s,t 6 R.
Iz=l+l
f) Ponieważ szukana płaszczyzna ir ma być prostopadła do płaszczyzn irt : x+y+z- 5 = 0, "i: z — y + 2 = 0, więc jej wektor normalny fi powinien być prostopadły do wektora normalnego rli = (1,1,1) płaszczyzny iri oraz do wektora normalnego fij — (1, —1,0) płaszczyzny n. Wektor prostopadły do wektorów ni i fij ma postać
fi = fi| x fi2 = (1,1,1) x (1, -1,0) =
i
1
1
j
1
-1
i + j — 2k.
Ponieważ płaszczyzna ir przechodzi przez punkt P = (2,3,-6) i ma wektor normalny ń = (1,1, —2), więc jej równanie ma postać
stąd
ir : x +y — 2z — 17 = 0.
Znajdziemy teraz dwa niewspółłiniowe wektory 3 i u, które rozpinają szukaną płoszczy-znę rr. Wektory fi i 3 muszą być prostopadle do wektora normalnego fi = (1,1, -2) tej płaszczyzny. Takimi niewspólłiniowymi wektorami są np. fi = (1, -1,0) oraz 3 = (0,2,1). Rzeczywiście fi o fi = 0 oraz 0 o ri = 0. Ponieważ płaszczyzna ir przechodzi przez punkt P = (2,3,-6) i jest rozpięta przez wektory fi = (1, —1,0) oraz 3 = (0,2,1), więc jej równanie parametryczne (wektorowe) ma postać
ir: (x,y,z) = (2,3, —6)+a(l, —1,0) +1(0,2,1), gdzie s.leR,