148
Geometria analityczna
w przestrzeni
Rozwiązanie
Sytuacją opisaną w zadaniu przedstawiono na rysunku poniżej. Układ współrzędnych dobrano w ten sposób, aby rurociąg wychodził z ziemi w punkcie przebicia stoku z osią Oz . a oś Oy leżała pod rurociągiem.
Ponieważ płaszczyzna x (stok) opada w kierunku południowo-wschodnim pod kątem a = 30°, więc jej równanie ma postaó ir : -Ę= + -4= + z = c, gdzie C = (0,0, c) jest
t/6 y/6
punktem przebicia rurociągu z osią Oz. Ponadto, skoro prosta / (rurociąg) przebiega poziomo z zachodu na wichód, więc jej równanie ma postaó
f * = °.
‘ = < V = t. gdzie t £ R.
W > sokości podpór będą równe odległościom punktów ft, rurociągu od punktów Sn stoku, gdzie n = 1.2,3.....Ponieważ podpory są mocowane co d = 10 m, więc punkty moco
wania mają współrzędne
= (°.
A. = (0.10n,c). S,
10n,c
10n\
gdzie n = 1,2,3.....Stąd A„ = E^zie n = 1,2,3.....Przyjmując
rt = 1,2,3 otrzymamy Aj as 4,08 m. Aa = 8,16 m, Aa s= 12,25 m.
• Przykład 5.28
Hala widowiskowa ma kształt trójkąta prostokątnego ABC o przyprostokątnych AB = 90 m, BC = 120 m. Płaski dach nad tą halą oparty jest na trzech pionowych podporach zamocowanych w punktach A, B, C. Wysokości tych podpór są równe odpowiednio hA = 15 m, Ap = 20 m, hc = 25 m. Obliczyć pole powierzchni tego dsrłm.
Rozwiązanie
Sytuację omawianą w zadaniu przedstawiono na rysunkuniiej. Współrzędne wierzchołków A . B , ćf dachu są wtedy równe A' = (00,0,15), B = (0,0,20), C = (0,120,25).
przykłady
Do obliczenia polo powierzchni dachu wykorzystamy iloczyn wektorowy. Pole trójkąta rozpiętego no wektoroch o, 6 wyraża się wzorem
5 = i|3x 6|.
Zatem pole trójkąta ABC wyraża się wzorem
B'c' = X. AC |.
Obliczymy teraz wektory A'B', XĆ. Mamy A'b'= (-90,0.5), AC = (-90,120,10). Zatem
* 3 k |
* 3 * |
Z 3 k | ||
-90 0 5 |
1 — 251 |
-18 0 1 |
l=25| |
-18 0 l |
-90 120 10 |
-9 12 1 |
-27 12 0 |
= 251 — 12» + 9j — 2l6fc| = 25v/123 +92 + 2163 = 75%/5209 « 5413 [m3] .
St±A'B'c'
Pole powierzchni dachu jest równe w przybliżeniu 5413m3.
• Przykład 5.29
Radiowa stacja nasłuchowa składa się z dwóch prostoliniowych anten zawieszonych na dwóch parach pionowych slupów. W każdej parze slupy ustawione są w przeciwległych wierzchołkach prostokąta ABCD o bokach AB = 40 m i AD = 30 in. Wysokości slupów ustawionych w punktach A, B,C, D są równe odpowiednio = 15 m, hg = 20 m, hc = 30 m, ho = 25 m. Obliczyć najmniejszą odległość między antenami.
Rozwiązanie
Sytuację opisaną w zadaniu przedstawiono na rysunku niżej. Osie Ox i Oy układu współrzędnych pokrywają się z bokami prostokąta, a oś Oz pokrywa się z jednym ze słupów. W tym układzie współrzędnych wierzchołki slupów, tj. punkty A , B', C', O'. mają współrzędne (podano w metrach) A = (30,0,15), B' = (30,40,20), C' = (0,40,30), D' = (0,0,25). Równanie odcinka anteny przechodzącej przez punkty X, C' ma postać ; , r x = 30 — 30t,
AC : < y = 4 Ot, gdzie t € 10, II,
l = = 15 + 161.