w CiąiyAski - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Częió 4 Charakterystyki caęstoUiwoiciowc układów elektronicznych
© |
®(B) |
®(C) |
® |
® (B) |
®(C) | ||
® |
jcoC„ |
-jcoC„ |
0 |
® |
yculO0 |
0 | |
®(B) |
-ja>C„ |
jaCńt+YB+yii |
0 |
®(B) |
-70)10° |
70) 10'J +1.025 |
0 |
®(C) |
0 |
yu |
Yc +V22 |
®(C) |
0 |
100 |
0,25 |
Rys. 4.14.3 Macierz admitancyjna układu z rysunku 4.14.2
Rys. 4.14.4 Postać liczbowa macierzy admitancyjnej z rysunku 4.14.3
Dopełnienia algebraiczne potrzebne do wyznaczenia wartości wzmocnienia to:
A13 = (-1)<U3) -JO)C„ jcoC„+YB+y„ A„ = (-!)<'
•jo)C„ |
jcoC^+Ya+yn |
0 |
yn |
jcoC„T+ Yg+yjj |
0 |
>)i |
łc+ya |
Wzmocnienie obliczamy ze znanej zależności:
*(»=—
-jvC«.y 2i
(-l)lł3-(-yoiCw)y2,
(-1)* (jtoC^ +YB + y,,)(Kr + yjj) (joiC^ +Ya + y,,)(ł'c ły^)
(4.14.4)
Dla wysokich częstotliwości dzieląc licznik i mianownik tego wyrażenia przez jcuCw i pomijając w pierwszym nawiasie mianownika wobec 1 wyrazy podzielone przez dużą teraz wartość jcuCw, otrzymujemy wartość wzmocnienia ku max, która dokładnie pokrywa się z uzyskaną w rozwiązaniu 1 (wyrażenie 4.14.1)
Moduł transmitancji wynikający z wyrażenia (4.14.4) dla częstotliwości granicznejyó jest mniejszy od ku o 3 dB, czyli wynosi:
__^ ____>21
(yc + y22)V(a)0C«)J+(ya + y„)J & Wc + yu)Ji Otrzymujemy więc zależność:
VKC«)2+(yfl + y„)J &
która po kolejnych przekształceniach przybiera postać: 2(co0C,„)2=(co0Cw)J+(yfl+yn)J KC«)2=(yfl + y„)2 U0^-»r = ^8 + yu _ + >il
c„
(4.14.5)
(4.14.6)
(4.14.7)
(4.14.8)
(4.14.9)
(4.14.10)
ł __ _kumax _
Jest to wynik identyczny z wyrażeniem (4.14.3) otrzymanym w rozwiązaniu 1.
w Ciqżvfiild - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Część 4 Charakterystyki częstotliwościowe układów elektronicznych
Rys. 4.15.1
Zadanie 4.15
Na wejście wzmacniacza z rysunku 4.15.1 podaje się przebieg sinusoidalny o częstotliwości zmienianej w zakresie 10 Hz do 100 kHz i stałej amplitudzie Uwem = 5 mV.
Zachowanie tranzystora dla małych przyrostów prądów i napięć w otoczeniu jego punktu pracy w tym układzie opisują parametry małosygnałowe typu y o wartościach: yn = 1 mS; yi2 = 0 mS:
yu = 100 mS; yn = 0 mS;
a w całym zakresie częstotliwości sygnału wejściowego impedancje kondensatorów sprzęgających Cs są równe zeru (tzn. każdy z tych kondensatorów można uważać za zwarcie).
Wzmacniacz pracuje w stanie biegu jałowego, bez zewnętrznego obciążenia (czyli traktujemy rezystor Rę jako jedyne obciążenie tranzystora).
Należy:
1. wyznaczyć 3 dB-ową dolną częstotliwość graniczną/d wzmacniacza;
2. obliczyć wartość Ce potrzebną dla uzyskania częstotliwości granicznej // równej ok. 16 Hz, przy niezmienionych pozostałych elementach układu.
Rozwiązanie
Ad 1. Schemat zastępczy analizowanego układu dla sygnału uwe ma postać jak na rysunku 4.15.2. Wejściowy kondensator sprzęgający C3 zgodnie z warunkami zadania jest na tyle duży, że nawet dla najniższych częstotliwości zwiera bazę tranzystora z wejściem. Drugi kondensator sprzęgający C, zapewnia zwarcie zacisku wyjściowego z kolektorem tranzystora.
Rezystor kolektorowy Rc jest drugim końcem podłączony do masy, a rezystory Ri i R2 obwodu polaryzacji są włączone równolegle pomiędzy bazą tranzystora a masą, tworząc rezystancję Rb = 40 kfl. Dla średnich częstotliwości sygnału, przy których możemy uznać że kondensator Ce zwiera rezystor ujemnego sprzężenia zwrotnego Re, tranzystor pracuje w konfiguracji WE, a jego wzmocnienie napięciowe (uwzględniając y22 = 0) jest maksymalne i wynosi:
k,^ = —= -y2lRc = —100 mS-5 kQ--500 (4.15.1)
Dla niskich częstotliwości sygnału kondensator Cenie będzie mógł już być uznany za zwarcie, co oznacza że na impedancji równoległego połączenia Re i Ce pojawi się napięcie ujemnego (bo jest ono w fazie z napięciem wejściowym) sprzężenia zwrotnego o charakterze prądowym (bo jest ono proporcjonalne do prądu emitera, który jest prawie równy prądowi wyjściowemu, czyli prądowi kolektora), szeregowym (bo jest ono porównywane z napięciem wejściowym w obwodzie
-213-