W Cią/ynski - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Część 4 Charakterystyki częstotliwościowe układów elektronicznych
Rys. 4.9.1 Filtr pasmowoprzepustowy RC
Zadanie 4.9
Przeanalizować częstotliwościowe
własności transmitancji napięciowej dwustopniowego filtru RC z rysunku 4.9.1.
Rozwiązanie
Ad 1. Układ z rysunku 4.9.1 ma strukturę układu pasmowo przepustowego przedstawionego na rysunku 4.8.3, z tym, że zarówno pierwsze ogniwo RC o charakterze dolno przepustowym, jak drugie ogniwo o charakterze górno przepustowym tworzą elementy o takich samych wartościach. Częstotliwości charakterystyczne obydwu ogniw rozpatrywanych oddzielnie są zatem takie same i równe:
(4.9.1)
f = —=_i—=_i_-!£_! = 15 9 Hz
0 2ti 2nRC 27t-10kQ-lpF 2n s
W takiej sytuacji na charakterystyce nie wystąpi odcinek płaski (o stałym wzmocnieniu), gdyż asymptoty dla niskich i wysokich częstotliwości zbliżają się do siebie i przecinają się w punkcie, dla którego (OoRC = 1 i ku = 1.
Gdyby obydwa ogniwa były rozdzielone (np. za pomocą wtórnika napięcia) złożenie ich charakterystyk amplitudowych k, i ^ dałoby efekt pokazany linią przerywaną na rysunku 4.9.5. Charakterystyka wypadkowa osiągałaby wtedy dla coo maksimum równe - 6 dB (ku = 14), gdyż każda z charakterystyk składowych wprowadzałaby tłumienie 3 dB.
W tematowym układzie nie można uważać obydwu ogniw RC .za. oddzielone od siebie, a zatem nie można mnożyć ich transmitancji rozpatrywanych oddzielnie. Transmitancję napięciową układu wyznaczymy metodą macierzy admitancyjnej, przyjmując węzeł © jako wejście, a węzeł ® jako wyjście układu. Przez Y oznaczono w macierzy admitancję Y = l/R.
© |
© | ||
© |
Y |
-Y |
0 |
© |
-Y |
Y + 2jmC |
-jcoC |
0 |
-jruC |
Y + jwC |
Rys. 4.9.2 Macierz admitancyjna układu z rysunku 4.9.1
Do wyznaczenia wzmocnienia zgodnie ze wzorem Nr 2 z tabeli W3.7 musimy obliczyć dwa dopełnienia algebraiczne Au i A// macierzy admitancyjnej. Podwyznaczniki potrzebne do tego celu pokazano na dwu kolejnych rysunkach 4.9.3 i 4.9.4. Na ich podstawie otrzymujemy:
(4.9.2)
(4.9.3)
gffnn-A»- (-i)lł3(-y)(-jcoC)
A„ (—1),+I[(P + 2jcoC)2(Y + j(oC)-(—j(oC)2] Po uporządkowaniu otrzymujemy:
Y juC
Y2+3Y(ju>C) + Ua>Cy
W Ciązyński - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Część 4 Charakterystyki częstotliwościowe układów elektronicznych
©
©
Rys. 4.9.3 Podwyznacznik do obliczenia Rys. 4.9.4 Podwyznacznik do obliczenia
dopełnienia algebraicznego dopełnienia algebraicznego J„
© ©
-Y |
Y + 2jwC |
0 |
-jeoC |
2Y+ jcuC |
-Y |
-Y |
2Y+ joiC |
Rys. 4.9.S Charakterystyki częstotliwościowe filtru pasmowo przepustowego z rysunku 4.9.1
- 193-