W Ciązyiiskł - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Część A Charakterystyki częstotliwościowe układów elektronicznych
1
10~3H1010_,C
106
= — Hz = 15,9 kHz 2071
(4.17.2)
Ad 2. Na podstawie powyższych uwag i schematu zastępczego możemy napisać wyrażenie na amplitudę prądu obciążenia w warunkach zwarcia wyjścia wzmacniacza:
(4.17.3)
!mma = 8m^m = 5 mS-0,1 V =0,5 mA
Ad 3. Zmiana wartości rezystancji Rs oznacza zmianę punktu pracy tranzystora na jego charakterystyce przejściowej i wyjściowej. W tranzystorach polowych wartość transkonduktancji gm zależy od prądu drenu. Często przyjmujemy, że charakterystyka przejściowa lp = f(UGs) (dla stałego napięcia UDS jako parametru) może być aproksymowana parabolą. Wtedy transkonduktancja gm jako nachylenie tej charakterystyki (pochodna funkcji aproksymującej) w punkcie pracy będzie funkcją liniową prądu drenu. A więc właściwie założenie stałości parametrów gm i gds oznacza, że w nowym punkcie pracy prąd drenu jest taki sam, lub różni się tylko nieznacznie. Zmiana wartości rezystancji Rs, o której mowa w temacie zadania wymagałaby dla zachowania stałego prądu drenu korekty wartości napięcia zasilającego tranzystor. W każdym razie, gdyby udało się zachować nie zmienioną wartość gm prąd lmmax wystąpiłby przy takiej samej częstotliwości sygnału równej 15,9 kHz i miałby, jak wynika z równania (4.17.3), taką samą wartość 0,5 mA.
Zmiana wartości rezystancji RD nie powoduje zmiany prądu drenu, a tylko przy stałym prądzie zmianę spadku napięcia 1dRd a zatem napięcia U os- Nawet znaczne zmniejszenie (jak w temacie o połowę) lub niewielki wzrost wartości Rp nie ma wpływoi na prąd lmmax, który wystąpiłby przy takiej samej częstotliwości sygnału równej 15,9 kHz i miałby taką samą wartość 0,5 mA, jeśli tylko tranzystor pozostałby w pentodowym obszarze charakterystyk wyjściowych (tzn. w' obszarze, w którym prąd drenu nie zależy od napięcia Udś).
Jakościową zmianę powoduje dopiero Rp = 0, gdyż wtedy podział prądu o wartości g,„Um =0,5 mA pomiędzy dwie zwarte gałęzie (jedna do obwodu zasilacza, a druga przez obwód rezonansu szeregowego) byłby niemożliwy do określenia.
Postać trygonometryczna liczby zespolonej
Jest to przedstawienie punktu płaszczyzny odpowiadającego liczbie zespolonej we współrzędnych biegunowych.
Każdą liczbę zespoloną można przedstawić w postaci: z =|z| [cos<p + ysintp]
gdzie liczba rzeczywista |z| jest modułem (wartością bezwzględną) liczby zespolonej, a liczba <p jest jednym z jej argumentów.
Przykład: Liczbę zespoloną z = 3-y3>/3 można przedstawić w postaci
trygonometrycznej jako z = 6(^-j^) = 6[cos(-^) + ;sin(-y)], z której wynika
że moduł liczby (długość odpowiadającego jej wektora na płaszczyźnie zespolonej) wynosi 6, a jej argument główny to —tc/3 radianów, czyli -60°.
W Ciążyński - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Część 4 Charakterystyki częstotliwościowe układów elektronicznych
powered by
Mi sio!
Zadanie 4.18
Na rysunku 4.18.1 pokazano układ z tranzystorem bipolarnym npn obciążonym obwodem równoległym LC, znany w literaturze jako „generator z dzieloną pojemnością” (generator Colpittsa). Pojemność tworząca obwód to szeregowe połączenie dwu kondensatorów C/ i C2. Z punktu wspólnego tych kondensatorów poprowadzono sprzężenie zwrotne na emiter tranzystora. Zachowanie tranzystora w punkcie pracy opisują parametry małosygnałowe typu y o wartościach rzeczywistych: yn = 1 mS; yn = 0 mS; y2i = 100 mS; yn = 0 mS.
Dla pokazanego układu należy:
1. obliczyć częstotliwość fo drgań sinusoidalnych, które mogą samorzutnie powstać w tym układzie;
tranzystorem o podanych
2. obliczyć minimalną wartość rezystancji R, przy której z parametrach drgania powstaną.
Rozwiązanie
dla
Ad 1. Schemat zastępczy analizowanego układu dla składowej zmiennej ma postać jak na rysunku 4.18.2. Tranzystor pracuje w konfiguracji WB, a schemat ma tylko dwa węzły. Układ może być generatorem, pod warunkiem że wyznacznik jego macierzy admitancyjnej przyjmuje wartość zerową.
Macierz admitancyjną uzyskaną przy oznaczeniach admitancji podanych na schemacie zastępczym w nawiasach i przyjętej tam numeracji węzłów pokazano na rysunku 4.18.3.
©(C)__® (E)
Y2+ yl |
-Y2 - yn |
-Y2 |
Y+Yi + Y2 + yu + y2i |
Rys. 4.18.3 Macierz admitancyjna układu generatora z rysunku 4.18.2
Warunek, aby wyznacznik macierzy admitancyjnej był równy zeru przyjmuje po uproszczeniu postać:
Y,.(Y + Y,+Yi + y„ + y21) + Tj(T + K, + y„) = 0 (4.18.1)
Po podstawieniu wartości admitancji otrzymujemy wyrażenie zespolone o postaci:
jaL
Wyrażenie zespolone przyjmuje wartość zerową wtedy, gdy zarówno jego część rzeczywista jak i część urojona przyjmują oddzielnie wartości zerowe. Tak więc spełnienie warunku (4.18.2) jest równoważne jednoczesnemu spełnieniu dwu warunków. Pierwszy z nich odpowiadający zerowej wartości części urojonej wyznacznika macierzy admitancyjnej, nazywany “warunkiem amplitudy” ma postać:
-221-