IMGR

w poszukiwaniu papierowego jednorożca

r .v nakładzie ponad miliona egzemplarzy podczas pierwszego tygodnia "ćcności na rynku. Matrix Reaktywacja, jeszcze zanim trafi! do kin, przez procent amerykańskich kinomanów był określany jako film, który ko-ecznie trzeba zobaczyć'.

. 11a trix to rozrywka doby konwergencji mediów - integruje niezliczo-r teksty kultury, by stworzyć opowieść tak wielką, że nie zmieściłaby się ednym tylko środku przekazu. Bracia Wachowscy doskonale znali zasady transmedialnej, pokazując najpierw oryginalny film, aby rozbudzić za-teresowanie, oferując kilka komiksów w sieci, żeby zaspokoić apetyt na formacje u najbardziej zagorzałych fanów, wypuszczając anime w oczeki-aniu na drugi film i równocześnie sprzedając grę komputerową, by utrzymać rozgłos. Doprowadzili cykl do ostatecznego rozwiązania w trzeciej _ zęści, Matrix Rewolucje, a potem udostępnili całą mitologię użytkownikom masowej gry sieciowej. Na każdym kroku korzystali z tego, co pojawiło się wcześniej, oferując jednocześnie nowe punkty dostępu do marki.

\latrix to także rozrywka ery zbiorowej inteligencji. Pierre Lew speku-jje na temat tego, jaka forma estetyczna dzieła mogłaby odpowiedzieć na potrzeby kultury wiedzy. Po pierwsze sugeruje, że „rozróżnienie pomiędzy autorami i czytelnikami, producentami i widzami, twórcami i interpreta-:orami zatrze się”, tworząc „obieg” (jeszcze nie całkiem matrycę, matrix) ekspresji, gdzie każdy uczestnik będzie pracował nad podtrzymaniem ak-tywności innych. Dzieło sztuki będzie tym, co Levy nazywa „atraktorem kulturowym”, przyciągającym i tworzącym wspólną płaszczyznę dla różnych społeczności. Możemy także określić je mianem aktywatora kulturowego, uruchamiającego możliwość odszyfrowywania, spekulacji, opracowania. Levy twierdzi, że wyzwaniem jest stworzenie dzieła, którego głębia usprawiedliwi wysiłki na tak wielką skalę: „Naszym podstawowym zadaniem powinno być uniemożliwienie zbyt szybkiego pojawienia się rozwiązania"⁴. Matrix jednoznacznie funkcjonuje zarówno jako atraktor, jak i aktywator kulturowy. Najbardziej oddani fani poszukują informacji rozproszonych w poszczególnych mediach, czytając każdy tekst, by zrozumieć ten wyimaginowany świat. Jak Keanu Reeves wyjaśnił czytelnikom „TV Guide”: „To, co widzowie wyciągną z Matriksa Rewolucje, zależy od ilości energii, którą w to włożą. Scenariusz pełen jest ślepych uliczek i sekretnych przejść”⁵. Widzowie mogą wydobyć z tego jeszcze więcej, jeśli porównają swoje notatki i podzielą się dostępnymi źródłami, zamiast robić wszystko samodzielnie.

W poniższym rozdziale opiszę fenomen Alatriksa jako opowiadania trans-medialnego. Opowieść transmedialna rozwija się na różnych platformach medialnych, a każdy tekst stanowi wyróżniającą się i w^rażną część całości. W idealnej formie opowiadania transmedialnego każde medium porusza

Więcej na temat komercyjnego sukcesu filmów w Mafris Reloaded\ „Entertainment Weekly” 10 maja 2001.

Picrre Levy, op. cit.

Franz Lidz, Ragę Agaimt The Machines. ..IV Guide”. 25 października 2003, hctp://w\v\v.recvesdrivc.com/ ne\vsarchivc/2003/tvg102503. h t m