398 II Anestezjologia ogólna
Należy przestrzegać następujących zasad dotyczących znieczulenia:
► Operacje planowe należy wykonywać wyłącznie u chorych właściwie leczonych farmakologicznie.
► Ostatnia doustna dawka leku powinna być podana rano w dniu operacji, jeśli po zabiegu nie jest możliwe leczenie doustne, należy przejściowo leki podawać dożylnie.
► Jeśli leczenie jest źle ustawione i napady drgawek są częste, trzeba odroczyć zabieg do czasu uzyskania optymalnego leczenia farmakologicznego.
► Do premedykacji nadają się przede wszystkim uspokajające leki przeciwdrgawkowe, np. ben-zodiazepiny i barbiturany.
► Znieczulenie regionalne ma tę zaletę, że nie ogranicza świadomości albo ograniczenie jest wynikiem działania innych dodatkowo podawanych leków; unika się także wpływu gwałtownego odstawienia anestetyku pod koniec znieczulenia. Środki znieczulające miejscowo podawane w małych dawkach działają przeciw-drgawkowo.
► Do znieczulenia ogólnego są przydatne metody znieczulenia złożonego oraz anestetyki wziew-ne. Wprowadzenie do znieczulenia można uzyskać podając barbiturany. Przy podawaniu en-11 u ran u należy zachować ostrożność, lek ten ma właściwości wywołujące padaczkę, które może dodatkowo nasilać hiperwentylacja i niskie stężenie w surowicy leków przeeiwdrgawkowych. Halotan i izofluran są środkami bezpiecznymi. Należy pamiętać, że niektóre leki przeciwpa-daczkowe mogą indukować dostępność enzymów wątrobowych. Może to być przyczyną przyspieszonego rozkładu preparatów stosowanych do znieczulenia.
► Ketaminę powinno się stosować z rozwagą, gdyż są doniesienia, że może wywoływać drgawki.
► Do zwiotczenia mięśni można podawać ogólnie stosowane depolaryżujące i niedepolaryżujące środki zwiotczające.
► Hiperwentylacja obniża próg drgawkowy i dlatego należy jej unikać.
► Po zakończeniu znieczulenia wraz z szybką eliminacją anestetyków wziewnych z mózgu mogą wystąpić drgawki. Działania zapobiegające: niewielkie dawki diazepamu podawane dożylnie i wznowienie leczenia przeciwdrgawkowe-go w odpowiednim czasie.
Zespół Parkinsona jest następstwem niedoboru dopaminy w zwojach podstawnych. Najważniejszymi objawami choroby są hipokineza lub aki-neza, wzmożone napięcie mięśni oraz drżenie. Choroba rozpoczyna się zwykle między 40 a 70 rokiem życia, z największą liczbą zachorowań przypadającą na 6 dekadę życia. Jest to schorzenie ważne dla anestezjologa, gdyż występuje często, niejednokrotnie wywołuje poważne upośledzenie sprawności pacjenta, a ponadto stosowane w nim leki wchodzą w interakcje z aneste-tykami.
Główne objawy choroby Parkinsona:
- brak mimiki (hipomimia),
- spowolnienie i zubożenie ruchowe,
- drżenie (skurcze antagonistycznych grup mięśniowych z częstością 3-5/s, objaw „przeliczania pieniędzy”),
- przygarbiona postawa, drepczący chód,
- sztywność.
Żaden z tych objawów nie musi być obecny w każdym przypadku. Mogą występować tez inne objawy:
- mikrografia, zaburzenia mowy,
- „osłabienie” motoryczne,
- upośledzenie odruchu kaszlowego i brak możliwości głębokiego oddychania z powodu zaburzeń motorycznych,
- łojotok skóry twarzy, ślinotok, napadowe poty,
- atonia jelit i zaparcia,
- atonia pęcherza moczowego,
- hipotonia ortostatyczna,
- spowolnienie procesów myślowych i reakcji psychicznych, chwiej ność nastroju, drażliwość.
Nie ma jednolitej przyczyny choroby. Najczęściej jest to tzw. postać idiopatyczna. Głównym zaburzeniem jest niedobór dopaminy w zwojach podstawnych mózgu. W prawidłowych warunkach funkcje dopaminergiczna (czyli hamująca) i choli-nergiczna (czyli pobudzająca) wzajemnie się równoważą. W chorobie Parkinsona aktywność dopaminergiczna jest zmniejszona, w następstwie ubytku neuronów w istocie czarnej. Spowodowany tym niedobór dopaminy jest przyczyną powyższych objawów.