496 II Anestezjologia ogólna
nie rurki należy sprawdzić poprzez staranne osłu-chiwanie klatki piersiowej. W przypadkach wątpliwych powinno się wykonać zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej.
Często podczas wprowadzania rurki w kierunku krtani mogą wystąpić typowe trudności:
- Koniec rurki trafia przed nagłośnię, tzn. pomiędzy podstawę języka a przednią powierzchnię nagłośni (zob. ryc. 21.14b). Przy tym powikłaniu następuje widoczne uwypuklenie na szyi w okolicy chrząstki tarczowatej. Przez zgięcie głowy można spróbować skierować rurkę bardziej ku tyłowi.
- Kurka zaczepia o przednie spoidło szpary głośni. W tym przypadku także można zaobserwować pojawienie się wypukłości szyi w okolicy chrząstki tarczowatej. Również tutaj można próbować poprzez zgięcie głowy skierować rurkę ku tyłowi.
- Rurka kierowana jest do przełyku. To błędne położenie rurki można zwykle rozpoznać po następujących objawach: łatwe wsuwanie się rurki, zniknięcie szmerów oddechowych przy końcu rurki, utrzymująca się tonacja u przytomnych pacjentów. W takim wypadku rurkę należy przede wszystkim wyciągnąć, a następnie przy większym wyproście głowy wprowadzić ją ponownie.
- Rurka zbacza bocznie do zachyłka gruszko-watego. Powikłanie to można rozpoznać na podstawie pojawienia się bocznego uwypuklenia szyi, znacznego oporu przy próbie wsuwania rurki i zniknięcia szmerów oddechowych na proksymalnym zakończeniu rurki. Próba korekcji: wysunąć rurkę o 2-3 cm, obrócić nią o 45-90° i wprowadzić ponownie; postępowaniem alternatywnym może być przygięcie głowy w bok przed wprowadzeniem rurki.
W tab. 21.6 zebrano pozostałe typowe powikłania intubacji nosowo-tchawiczej.
Intubację u przytomnego pacjenta można wykonać przez usta lub przez nos w zależności od wskazań i szczególnych okoliczności (np. bardzo duże ryzyko aspiracji lub ciężkie upośledzenie funkcji układu krążenia).
Tabela 21.6 Typowe powikłania intubacji nosowo--tchawiczej
- masywne krwawienie z nosa
- martwica w obrębie nosa spowodowana uciskiem
- uszkodzenia małżowiny nosowej, ściany gardła i migdałków gardłowych
- uciśnięcie trąbki Eustachiusza
- zapalenie zatoki szczękowej (przy długotrwałej intubacji)
- wprowadzenie mikroorganizmów z nosa i gardła do drzewa oskrzelowego
W tym przypadku wskazane jest wykonanie seda-cji i zastosowanie środków miejscowo znieczulających w celu zmniejszenia nieprzyjemnych doznań odczuwanych przez pacjenta. Stosowane są następujące metody znieczulenia miejscowego, oddzielnie lub w kombinacji:
- znieczulenie powierzchniowe,
- blokada nerwu krtaniowego górnego,
- wstrzyknięcie środka znieczulającego miejscowo do tchawicy.
Przy występującym ryzyku aspiracji należy zastosować jedynie znieczulenie powierzchniowe. Polega ono na spryskaniu warg, języka, podniebienia i gardła 3-5 ml 4% lidokainy (4% Xylocaina).
W celu uzyskania blokady nerwu krtaniowego górnego należy bezpośrednio poniżej dużego rogu kości gnykowej wstrzyknąć 2-3 ml 1 % lidokainy.
Aby znieczulić tchawicę, powinno się podać 2-3 ml 1 % lidokainy, wykonując pod koniec fazy wydechu nakłucie więzadła pierścienno-tarczowego do światła dolnego odcinka krtani i tchawicy. Wtedy środek znieczulający miejscowo wraz z początkiem następnego wdechu i pojawieniem się odruchu kaszlu zostaje rozprowadzony wzdłuż tchawic)'. Dochodzi do znieczulenia krtani poniżej strun głosowych, a także tchawicy. Zaraz po rozpoczęciu działania znieczulenia można ostrożnie wprowadzać rurkę, przemawiając uspokajająco do pacjenta. U pacjentów przestraszonych i zdenerwowanych należy wcześniej zastosować sedację, jednak niezbyt mocną, aby nie zwiększać ryzyka aspiracji.
Przy zastosowaniu znieczulenia miejscowego należy postępować w podobny sposób jak to opisano wcześniej w wypadku intubacji przez usta. Dodatkowo