larsen0576

576 II Anestezjologia ogólna

nie glukozy we krwi obwodowej. W znieczuleniu zewnątrzoponowym o odpowiednim zasięgu reakcja ta może nie występować, na jej brak trzeba zwrócić uwagę zwłaszcza u chorych na cukrzycę.

4.8    Drżenia mięśniowe

Dość często, wkrótce po zewnątrzoponowym wstrzyknięciu środka znieczulającego miejscowo, obserwuje się drżenia mięśniowe, które nie są wywołane spadkiem temperatury ciała. Ich dokładna przyczyna nie jest znana.

4.9    Ciąża

Następstwa działania znieczulenia zewnątrzopo-nowego u ciężarnych przedstawiono w rozdz. 37.

4.10    Powikłania zakrzepowo--zatorowe

Po znieczuleniu zewnątrzoponowym (i podpaję-czynówkowym), stosowanym szczególnie podczas operacji naczyniowych i ortopedycznych, częstość powikłań zakrzepowo-zatorowych (za-krzepica żylna, zatorowość płucna) jest istotnie mniejsza niż po znieczuleniu ogólnym. Przyczyny upatruje się w lepszym krążeniu krwi w kończynach dolnych, większej aktywności fibrynoli-tycznej i mniejszej skłonności do powstawania zakrzepów.

5 Porównanie znieczulenia zewnątrzoponowego i podpajęczynówkowego

Znieczulenie zewnątrzoponowe, mimo licznych podobieństw, różni się od znieczulenia podpajęczynówkowego (tab. 23.1). Istotne różnice o znaczeniu praktycznym między obydwiema metodami można streścić następująco:

-    Znieczulenie podpajęczynówkowe umożliwia przy stosowaniu bardzo niskiej dawki środka znieczulającego miejscowo regulację zasięgu, z widoczną blokadą czuciową i ruchową bez objawów toksycznego działania ogólnego. Zaletą znieczulenia podpajęczynówkowego jest możliwość stosowania przy operacjach wymagających niezawodnej pełnej blokady ruchowej, np. zabiegi na trzewiach lub implantacji endoprotezy biodrowej. Główne wady znieczulenia podpajęczynówkowego to możliwość wystąpienia popunkcyj-nych bólów głowy oraz ograniczona możliwość zastosowania w różnych sytuacjach klinicznych.

-    Znieczulenie zewnątrzoponowe wymaga wysokiej dawki środka znieczulającego miejscowo. Trudniej przewidzieć tu zasięg znieczulenia i gorzej poddaje się ono regulacji, gwarancja pełnej blokady czuciowej i ruchowej jest zaś niejednokrotnie mniejsza. Najważniejszą zaletą znieczulenia zewnątrzoponowego jest możliwość uzyskania zróżnicowanej i segmentamej blokady czynności współczulnych, czuciowych i rucho-

Tabela 23.1 Porównanie znieczulenia zewnątrzoponowego i podpajęczynówkowego
	Znieczulenie	Znieczulenie
	zewnątrzoponowe	podpajęczynówkowe
Miejsce wkłucia	odcinek lędźwiowy, krzyżowy, piersiowy, szyjny	odcinek lędźwiowy
Technika punkcji	trudna	łatwa
Miejsce wstrzyknięcia anestetyku	przestrzeń zewnątrzoponowa	przestrzeń podpajęczynówkowa
Ilość anestetyku	duża	mała
Początek działania	powolny	szybki
Czas trwania działania	długi	nie tak długi
Rozprzestrzenianie się po wstrzyknięciu	gorzej sterowalne	lepiej sterowalne (technika hiper- i hipobaryczna)
Jakość znieczulenia	mierna	bardzo dobra
Blokada ruchowa	słabo wyrażona	dobrze wyrażona
Reakcje toksyczne ze strony anestetyków	możliwe	nie należy oczekiwać
Popunkcyjne bóle głowy	nie występują	występują u 0,2-24% pacjentów