474 II Anestezjologia ogólna
14.1 Powikłania podczas intubacji............518
14.1.1 Uszkodzenia traumatyczno-
-mechaniczne..................518
14.1.2 Intubacja przełyku..............520
14.1.3 Intubacja oskrzela głównego......521
14.1.4 Wyzwalanie reakcji odruchowych .. 521
14.2 Powikłania po wprowadzeniu rurki.......521
14.2.1 Niedrożność rurki..............521
14.2.2 Pęknięcie tchawicy..............522
14.2.3 Aspiracja.....................522
14.3 Powikłania podczas ekstubacji...........522
14.4 Powikłania wczesne i późne............522
14.4.1 Dolegliwości ze strony gardła.....522
14.4.2 Zwichnięcie chrząstki
nalewkowatej.................522
14.4.3 Porażenie strun głosowych (niedowład
nerwu krtaniowego wstecznego). . . . 523
14.4.4 Owrzodzenia..................523
14.4.5 Zwężenie tchawicy..............523
14.4.6 Dolegliwości dotyczące stawu
skroniowo-żuchwowego..........524
15 Maska krtaniowa..................524
15.1 Budowa............................524
15.2 Zastosowanie kliniczne....... 525
15.3 Wprowadzenie maski krtaniowej.........526
15.4 Trudności - zaburzenia w funkcjonowaniu . . 529
15.5 Powikłania.........................529
Piśmiennictwo...........................530
Intubacją dotchawiczą nazywa się wprowadzenie rurki przez usta lub przez nos i gardło do tchawicy. Rurka intubacyjna udrażnia drogi oddechowe, chroni przed aspiracją do płuc i umożliwia podłączenie aparatu do znieczulenia lub respiratora.
W przeciwieństwie do intubacji, tracheotomia to operacyjne otwarcie tchawicy w przedniej części szyi i wprowadzenie rurki tracheotomijnej. Rurka tracheotomijna również udrażnia drogi oddechowe, a u wielu pacjentów oddziałów intensywnej terapii służy do podłączenia do respiratora.
Obie części jamy nosowej są podzielone przez boczne małżowiny przegrody na przewody nosowe: górny, środkowy i dolny. Przewody te łączą się z tyłu z jamą nosowo-gardłową. Przez nos odbywa się transport gazów oddechowych do nosogardzie-li. Podczas tej wędrów'ki gazy oddechowe zostają przez śluzówkę nosa ogrzane, nawilżone i oczyszczone dzięki turbulentnemu przepływowi. Błona śluzowa jest bogato unaczyniona, co podczas traumatycznej intubacji przez nos może być przyczyną masywmego krwawienia.
Czynności związane z intubacją dotyczą głównie górnych dróg oddechowych. Aby ułatwić prawidłowe postępowanie podczas intubacji, niżej przedstawiono ich budowę anatomiczną (ryc. 21.1).
Jama nosowa jest podzielona przez przegrodę nosową na dwie części. Przegroda składa się z częs'ci chrzęstnej i kostnej; jest ona pokryta błoną śluzową. Zazwyczaj przegroda znajduje się w linii środkowej; często jednak występują boczne skrzywienia, które utrudniają lub uniemożliwiają wprowadzenie rurki przez nos.
f Podczas intubacji przez nos należy starannie ocenić skrzywienia boczne przegrody.
Sklepienie części nosowej gardła jest utworzone przez kości podstawp czaszki. W okolicy podniebienia miękkiego część nosowa gardła przechodzi w część ustną. Na sklepieniu i tylnej ścianie nosogardzieli znajduje się migdałek gardłowy. Migdalek ten jest często u dzieci tak powiększony, że utrudnia lub uniemożliwia oddychanie przez nos.
Powiększony migdałek u dziecka może być przeszkodą w intubacji.
W ścianach bocznych nosogardzieli znajdują się trąbki słuchowe (trąbki Eustachiusza), które łączą nosogardziel z uchem środkowym. Trąbka Eustachiusza i ujścia do zatok przynosowych są często uciśnięte przez rurkę wprowadzoną przez nos, co przy długotrwałej intubacji sprzyja zakażeniom tej okolicy.