larsen0594

594 II Anestezjologia ogólna

powikłań po znieczuleniu zewnątrzoponowym odpowiadają powikłaniom w znieczuleniu podpajęczy-nówkowym (por. rozdz. 22). Najważniejsze powikłania przedstawiono schematycznie na ryc. 23.11.

Krwiak przestrzeni zewnątrzoponowej. Nakłucie żył przestrzeni zewnątrzoponowej nie prowadzi do powstawania krwiaków, jeżeli proces krzepnięcia krwi jest prawidłowy. U pacjentów leczonych antykoagulantami i wykazujących skłonność do krwawień, po nakłuciu żył przestrzeni zewnątrzoponowej bardzo łatwo dochodzi do masywnego krwawienia z uciskiem na rdzeń kręgowy.

Następujące objawy wskazują na krwiak w przestrzeni zewnątrzoponowej:

-    silny, ostry ból pleców lub nóg,

-    zaburzenia czucia, osłabienie obu kończyn dolnych lub ich porażenie.

Objawy neurologiczne występują najczęściej natychmiast po nakłuciu naczynia i powinny być szybko rozpoznane. Praktycznie jest ważne:

I W przypadku dodatniego wyniku badania mielo-graficznego konieczna jest natychmiastowa lami-nektomia w celu zapobieżenia nieodwracalnym uszkodzeniom neurologicznym.

z korzeniem nerwowym prowadzi do wystąpienia jednostronnych parestezji, które zmuszają do natychmiastowego wycofania igły lub cewnika w celu uniknięcia uszkodzenia korzeni i następstw neurologicznych tego urazu.

Zespół tętnicy rdzeniowej przedniej występuje na skutek bezpośredniego uszkodzenia naczynia (ale nie przez igłę punkcyjną!) lub wskutek spadku ciśnienia perfuzyjnego wywołującego niedokrwienie 2/3 przedniej dolnej części rdzenia kręgowego. Zespół ten charakteryzuje się osłabieniem czynności ruchowej kończyn dolnych, zaburzenia czucia natomiast mają charakter poletkowy i są niewielkie. Nie wiadomo, w jakim stopniu znieczulenie zewnątrzoponowe wpływa na powstawanie tego zespołu.

Zapalenie pajęczynówki i zapalenie rdzenia.

Zlepne zapalenie pajęczynówki lub poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego z objawami neurologicznymi mogą być wywołane zanieczyszczeniami i pozostałościami chemicznymi na narzędziach używanych do znieczulenia zewnątrzoponowego.

skurcz lub zakrzep tętnicy rdzeniowej przedniej \

Ryc. 23.11 Powikłania punkcji zewnątrzoponowej.

Odwlekanie laminektomii pogarsza rokowanie.

Ropień przestrzeni zewnątrzoponowej. Ropnie występują najczęściej po ciągłym znieczuleniu krzyżowym. W większości przypadków wywołuje je gronkowiec złocisty. Najważniejszymi objawami ropnia przestrzeni zewnątrzoponowej są:

-    silny ból pleców i ból w miejscu wkłucia przy ucisku, później promieniujący wzdłuż korzeni,

-    gorączka i leukocytoza,

-    po kilku dniach postępująca tetra- lub parapareza. Rozpoznanie zostaje ustalone po wykonaniu rezonansu magnetycznego (MR). Tak jak w przypadku krwiaka, konieczna jest natychmiastowa lami-nektomia i celowana antybiotykoterapia.

f Tylko przez wczesną diagnostykę i terapię można poprawić rokowanie w niekorzystnym, fatalnym przebiegu ropnia zewnątrzoponowego.

Uraz korzeni nerwowych. Podczas skośnego wprowadzania igły przez więzadło żółte i dalej ku przodowi może się zdarzyć nakłucie korzeni nerwowych (ryc. 23.11). Zetknięcie igły lub cewnika