larsen0537

22. Znieczulenie podpajęczynówkowe 537

nego korzenia nerwów rdzeniowych i oddają odgałęzienia, które wnikają do rdzenia kręgowego zaopatrując tylny sznur istoty białej, a także część słupa tylnego istoty szarej.

Ukrwienie rdzenia kręgowego, oprócz opisywanych tętnic, pochodzi również od gałęzi rdzeniowych tętnic kręgowych, tętnic szyjnych, międzyżebrowych, lędźwiowych i krzyżowych bocznych. Ich łączny udział w ukrwieniu rdzenia kręgowego jest jednak niewielki.

2.5 Dermatomy rdzeniowe

Każdemu segmentowi rdzeniowemu odpowiada określony obszar skóry unerwiony czuciowo przez ten segment poprzez odpowiednie nerwy rdzeniowe. Taki obszar skóry nazywa się dermatomem. Opierając się na zależnościach anatomicznych całą powierzchnię ciała można podzielić schematycznie na segmenty łub dermatomy oznaczone zgodnie z przynależnością do odpowiednich segmentów rdzeniowych (ryc. 22.5).

Przykład. Okolicę pępka zaopatruje czuciowo 10 segment rdzeniowy przez 10 nerw rdzeniowy.

Ten obszar skóry jest oznaczony jako Th W. Należy jednak zwrócić uwagę, że:

-    Różne dermatomy zachodzą na siebie, nigdy jednak nie przechodzą poza linię s'rodkową ciała.

-    Podział na dermatomy dotyczy wyłącznie skóry. Narządy lub mięśnie leżące na wysokości odpowiednich dermatomów są często unerwione przez zupełnie inne nerwy.

Przykład. Cięcie cesarskie dotyczy okolicy podbrzusza. Aby zapewnić bezbolesne jego przeprowadzenie, znieczulenie musi obejmować Th4-Th6 (!).

Praktyczne znaczenie dermatomów w znieczuleniu podpajęczynówkowym. Anestezjolog musi znać strefy unerwienia skóry w celu:

►    Ustalenia zakresu znieczulenia koniecznego do przeprowadzenia zaplanowanej operacji.

►    Ustalenia zasięgu znieczulenia po wstrzyknięciu hiperbarycznych lub hipobarycznych środków znieczulających miejscowo oraz ustalenia czasu zmiany ułożenia pacjenta.

►    Przeprowadzenia ostatecznej oceny zakresu znieczulenia i sprawdzenia, czy jest on wystarczający do przeprowadzenia planowanej operacji.

n. skórny tylny uda

gałęzie wargowe przednie n. biodrowo-pachwinowego i gałąź płciowa n. płciowo-udowego

nn. odbytniczo-guziczne (splot guziczny)    _/

nn. skórne środkowe pośladków ¹ (gałęzie grzbietowe nn. rdzeniowych S1-3)

n. skórny dolny pośladków (splot krzyżowy)

nn. skórne górne pośladków (gałęzie grzbietowe nn. rdzeniowych L1-3)

gałąź skórna przednia n. biodrowo-podbrzusznego gałęzie wargowe tylne (n. sromowy) j nn. odbytnicze dolne (n. sromowy)

Ryc. 22.5 Dermatomy i odpowiadające im segmenty rdzeniowe.