larsen0565

22. Znieczulenie podpajęczynówkowe 565

- zapaleniami rdzenia wywołanymi wstrzyknięciem środków znieczulających miejscowo do rdzenia kręgowego, przebiegającym z zaburzeniami właściwymi zapaleniu pajęczynówki,

- ropniem przestrzeni podpajęczynówkowej z uciskiem na rdzeń kręgowy,

- zespołem ogona końskiego z nietrzymaniem moczu i stolca oraz zaburzeniami czucia w zakresie segmentów krzyżowych (ku górze ostro odgraniczone „spodnie jeźdźca”) i porażenie m. trójgłowego łydki oraz małych mięśni stopy odpowiednio do segmentamego unerwienia,

- aseptycznym zapaleniem opon mózgowo--rdzeniowych ze sztywnością karku, bólami głowy i temperaturą w wyniku podrażnienia opon.

Stwierdzenie choćby najmniejszych powikłań neurologicznych po znieczuleniu podpajęczy-nówkowym jest wskazaniem do konsultacji neurologicznej.

Krwiak podpajęczynówkowy

Podpajęczynówkowe krwiaki występują wprawdzie rzadko, ale są poważnymi powikłaniami i muszą być wcześnie rozpoznane i leczone. Prawdziwa liczba tych powikłań nie jest znana, szacunkowo przyjmuje się 1 krwiak na 220 000 znieczuleń podpajęczynówkowych. Czynnikami ryzyka są: terapia antykoagulantami, zaburzenia krzepnięcia krwi i wypływ krwi przez igłę punkcyjną.

Zwiastuny i objawy. Typowymi objawami ostrego krwiaka podpajęczynówkowego są:

- ostry, promieniujący ból pleców,

- czuciowe i motoryczne ubytki trwające dłużej niż może to wynikać z czasu trwania znieczulenia podpajęczynówkowego.

Te objawy mogą występować niejednocześnie. Często pojawiają się również niecharakterystyczne dolegliwości, takie jak osłabienie mięśniowe czy zatrzymanie moczu.

B Podczas każdego znieczulenia podpajęczy-nówkowego należy pamiętać o możliwości ^ril powstania krwiaka podpajęczynówkowego niezależnie od tego czy pacjent otrzymywał antykoagulanty lub kwas acetylosalicylowy.

Dlatego też, przy każdym znieczuleniu podpaję-czynówkowym konieczne jest ponowne badanie w okresie pooperacyjnym. Podczas stosowania ciągłego znieczulenia podpajęczynówkowego, w okresie pooperacyjnym konieczne jest regularne przerwanie blokady, aby możliwe było przeprowadzenie neurologicznego badania (ocena funkcji neurologicznych).

Rozpoznanie i leczenie. Przy podejrzeniu krwiaka podpajęczynówkowego na podstawie badania klinicznego, musi być ono natychmiast potwierdzone przez wykonanie badania MR lub TK z mielogra-fią. Rozpoznanie krwiaka jest wskazaniem do natychmiastowej chirurgicznej dekompresji, ponieważ po upływie 24-godzinnego ucisku rdzenia kręgowego możliwość uzyskania pełnej poprawy neurologicznej jest bardzo mała.

Rokowanie. Jedynym skutecznym postępowaniem przy ucisku rdzenia kręgowego jest operacyjna dekompresja. Rokowanie po usunięciu krwiaka podpajęczynówkowego zależy od następujących czynników:

- szybkości powstawania krwiaka,

- rozmiaru neurologicznych ubytków przed rozpoczęciem dekompresji,

- wielkości krwiaka,

- czasu pomiędzy powstaniem a usunięciem krwiaka.

ł Pełna neurologiczna poprawa jest możliwa, jeżeli krwiak zostanie usunięty do 8 godz. liczonych od pojawienia się paraplegii.

Piśmiennictwo

Allen C, Glaszion P, Del Mar C: Bed rest: a potential-ly harmful treatment needing morę careful evalua-tion. Lancet 354:1229-33, 1999.

Aromaa U, Lahdensuu M, Cozanitis DA: Severe complications associated with epidural and spinał anaesthesia in Finland. Acta Anaesthesiol Scand 41: 445-452, 1997.

Bergqvist D, Lindblad B, Matzsch T: Low molecular weight heparin for thromboprophylaxis and epidu-ral/spinal anaesthesia - is there a risk? Acta Anaesthesiol Scand 36:605, 1992.

Bromage PR: Neurological complications of sub-arachnoid and epidural anesthesia. Acta Anaesthesiol Scand 41:439-444, 1997.

Cousins MJ, Bridenbaugh PO (eds.): Neural Block-ade, 3rd ed. Lippincolt, Philadelphia 1998.

Covino BG, Scott DB, Lambert DH: Spinalanasthe-sie. Fischer, Stuttgart 1995.