644 !l Anestezjologia ogólna
W przypadku tego postępowania, opracowanego w 1908 r. przez Augusta Biera, środek znieczulający miejscowo wstrzykuje się do żyły nieukrwionej kończyny. Wywołuje to powstanie znieczulenia i blokadę motoryczną.
Zasada. Proksymalnie od miejsca iniekcji, na ramieniu lub na udzie, zakłada się mankiet uciskowy i opaskę Esmarcha w celu opróżnienia kończyny z krwi. Przed rozpoczęciem podawania anestetyku zaciska się mankiet, odwija opaskę z danej kończyny, a następnie do opróżnionej z krwi żyły podaje się środek miejscowo znieczulający o małym stężeniu, np. 0,5% priłokainę lub 0,5% lidokainę.
f Nie należy stosować bupiwakainy i etidokainy z powodu niebezpieczeństwa kardiotoksycznych działań niepożądanych.
Znieczulenie pojawia się zaraz po podaniu środka znieczulającego miejscowo i trwa tak długo, dopóki nie opróżni się napompowanego mankietu uciskowego. Miejscem działania anestetyku są przypuszczalnie duże pnie nerwowe, a być może również i zakończenia nerwów (ryc. 24.51).
Ryc. 24.51 Odcinkowe znieczulenie dożylne.
Wskazania. Postępowanie to odpowiednie jest do przeprowadzenia operacji i zabiegów w obrębie przedramienia i ręki oraz do wykonania repozycji złamań w obrębie przedramienia. Operacje powyżej łokcia lepiej przeprowadzać stosując blokadę splotu. Dotyczy to również zabiegów w obrębie nogi, ponieważ w tym przypadku do wykonania odcinkowego znieczulenia dożylnego niezbędne jest zastosowanie dużej ilości środka znieczulającego miejscowo (do 60 ml 0,5% roztworu).
Przeciwwskazania. Nie są znane przeciwwskazania bezwzględne do wykonania odcinkowego znieczulenia dożylnego. Należy zachować ostrożność u pacjentów z padaczką lub chorobami serca, gdyż może tutaj dojść do wystąpienia drgawek lub ciężkiej bradykardii na skutek nagłego przedostania się środka znieczulającego miejscowo do układu krążenia po opróżnieniu mankietu uciskowego.
Za stosowaniem odcinkowego znieczulenia dożylnego przemawiają liczne zalety. Najważniejsze
z nich to:
- bardzo prosta technika,
- duży margines bezpieczeństwa,
- natychmiastowe wystąpienie działania,
- dobre zwiotczenie mięśni,
- sterowalny czas działania,
- dający się kontrolować zasięg znieczulenia: ograniczony do obszaru poniżej mankietu; im niżej założony jest mankiet, tym mniej rozległy jest obszar znieczulenia i potrzebna ilość środka znieczulającego miejscowo jest mniejsza,
- szybki powrót czucia: zaraz po odblokowaniu mankietu zaczyna mijać działanie znieczulenia. Jest to korzystne u pacjentów leczonych ambulatoryjnie oraz w przypadku sprawdzenia funkcji nerwu po nastawieniu złamania.
Wady:
■ Konieczne użycie mankietu uciskowego.
W ciągu całego okresu znieczulenia mankiet na ramieniu musi być wypełniony. Z tego powodu czas operacji jest ograniczony. Niektórzy pacjenci odczuwają zastój w kończynie jako zjawisko bardzo nieprzyjemne. W tym rodzaju znieczulenia nie można uzyskać znieczulenia w obrębie ramienia.
■ Stosując mankiet uciskowy na przedramieniu nie można całkowicie opróżnić z krwi obszaru operacji w obrębie ręki. Często niezbędne jest użycie drugiego mankietu.