52. Traumatologia 1423
^ Przede wszystkim należy założyć i dobrze umocować (najczęściej obwodowy) dostęp dożylny.
^ Podłączyć urządzenia monitorujące: EKG, pul-soksymetr, kapnometr, mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego, stetoskop.
^ Przygotować ssak oraz cewnik do odsysania o dużej średnicy.
Przygotować zestaw do intubacji: rurki intubacyjne, maskę, worek oddechowy itp. Zastosować wstępną oksygenację pacjenta.
^ Rozpocząć znieczulenie, podać środek zwiotczający, nałożyć maskę z tlenem na twarz pacjenta, jednak w miarę możliwości nie prowadzić oddechu przez maskę (ryzyko zachłyśnięcia!).
^ Przeprowadzić szybką intubację (ucisk na chrząstkę pierścieniowatą) z natychmiastowym wypełnieniem mankietu uszczelniającego.
^ Osłuchowo skontrolować położenie rurki intubacyjnej, jeżeli istnieje możliwość - sprawdzić jej położenie z użyciem kapnometru; trwale ją umocować.
^ Podłączyć respirator i ponownie skontrolować wentylację.
^ Ewentualnie założyć sondę do żołądka i odessać jego treść.
Trudności w intubacji. W pewnych okolicznościach konieczna jest intubacja dotchawicza od przodu, np. u uwięzionych w kabinie kierowców samochodów ciężarowych. W takiej sytuacji należy wprowadzić laryngoskop prawą ręką zamiast lewą, a asystent powinien mocno podeprzeć głowę pacjenta.
Zastosowanie maski krtaniowej - zob. rozdz. 21. Nacięcie krtani lub tchawicy stosuje się jako ultima rafio, jednak jeszcze zanim wystąpi u chorego ciężka hipoksja.
Przy krótko trwających zabiegach oraz u osób uwięzionych na miejscu wypadku, których nie można zaintubować, zaleca się stosowanie keta-miny w dawce 1 mg/kg w skojarzeniu z midazola-mem w dawce 0,1 mg/kg. Konieczne są wówczas również: dostęp dożylny i gotowość do intubacji. Należy brać pod uwagę możliwość zachłyśnięcia.
Zniesienie bólu u pacjentów uwięzionych na miejscu wypadku można uzyskać podając keta-minę w małych dawkach (0,5 mg/kg i.m. lub 0,25 mg/kg i.v.). Przy wyższym dawkowaniu trzeba się liczyć z ograniczeniem świadomości pacjenta.
Ahnefeld FW, Dick W, Kilian J, Schuster HP: Nol-fallmedizin, 2. Aufl. Klinische Anasthesiologie und Intensivtherapie, Bd. 30. Springer, Berlin-Hei-delberg-New York 1990.
Berman JM, Grandę CM (eds.): Pediatrie Trauma Anesthesia. International Anesthesiology Clinics, Vol. 32, Nr. 1, 1994.
Capan ML, Miller SM, Turndorf H: Trauma. Anesthesia and Intensive Care. Lippincott-Raven, Philadelphia, 1991.
Frank J, Marzi I, Mutschler W: Shock room manage-ment of polytrauma. Zentralbl Chir 121:943-949, 1996.
Gili W, Long WB: Shock Trauma Manuał. Williams & Wilkins, Baltimore 1979.
Hall JK, Bermann JB (eds.): Pediatrie Trauma. Anesthesia and Critical Care. Trauma Care Series. Futura, Armonk, New York 1996.
Madler C, Jauch K-W, Werdan K (Hrsg.): Das NAW-Buch. Praktische Notfallmedizin. Urban & Schwarzenberg, Mtinchen-Wien-Baltimore 1995.
Marzi I, Mutschler W: Strategy of surgical manage-ment of polytrauma. Zentralbl Chir 121:950-962, 1996.
Mutschler W, Marzi I: Management of polytrauma (editorial). Zentralbl Chir 121:895, 1996.
Schwartz GR, Cayten C, Mangelsen MA, Mayer TA, Hanke BK (eds.): Principles and Practice of Emer-gency Medicinc, 3rd ed. Lea & Febiger, Philadelphia 1992.
Tscherne H, Regel G (Hrsg.): Trauma-Management. Springer. Berlin-Heidelberg-New York 1997.
ZiegenfuB T: Checkliste Rettungsmedizin. Thieme, Stuttgart-New York 1997.
Piśmiennictwo z Internetu
Parker MJ, Griffiths R, Appadu BN: Nerve blocks (subcostal, lateral cutaneous, femoral, triple, psoas) for hip fractures (Cochrane Review). In: The Cochrane Library, Issuc 2, 2001. Oxford: Update Software.
Parker MJ, Unwin SC, Handoll HHG, Griffiths R: General versus spinal/epidural anaesthesia for sur-gery for hip fractures in adults (Cochrane Re-view). In: The Cochrane Library, Issue 2, 2001. Oxford: Update Software.Software.