larsen1397

52. Traumatologia 1397

Rozpoznanie. Możliwość tamponady serca należy zawsze brać pod uwagę w przypadku tępego urazu klatki piersiowej, zwłaszcza gdy niewielkim obrażeniom i nieznacznej utracie krwi towarzyszą objawy wstrząsu.

Przy ostrej tamponadzie serca rozpoznania najczęściej nie można ustalić na podstawie obrazu radiologicznego. Sylwetka serca może być powiększona lub prawidłowa. W zapisie EKG występuje niski woltaż. Nagromadzenie płynu w worku osierdziowym udaje się zazwyczaj stwierdzić za pomocą echokardiografii.

Leczenie. W uzasadnionym przypadku należy natychmiast wykonać nakłucie osierdzia z dojścia lewego podmostkowego (obok wyrostka mieczyko-watego).

1.5.6 Przenikające urazy serca

Obrażenia tego typu powstają najczęściej w wyniku ran kłutych łub postrzałowych klatki piersiowej lub brzucha. Śmiertelność jest wysoka. Ponad 50% poszkodowanych umiera krótko po urazie z powodu wykrwawienia lub tamponady serca, dlatego:

I Przenikający uraz serca należy leczyć natychmiast.

Obraz kliniczny. Objawy kliniczne przenikającego urazu serca zależą przede wszystkim od:

-    rozmiaru uszkodzenia serca,

-    miejsca uszkodzenia serca,

-    rodzaju uszkodzenia osierdzia.

Przy otwartym osierdziu krew może wypływać, dlatego zranienie serca objawia się krwawieniem i krwiakiem jamy opłucnowej.

Jeżeli rana osierdzia ponownie zamyka się, wówczas rozwija się tamponada serca (zob. pkt 1.5.5).

Leczenie. Jeżeli występują objawy krwiaka opłucnej i wstrząsu hipowolemicznego, należy przede wszystkim zdrenować klatkę piersiową i uzupełnić utratę krwi. Ostateczne leczenie polega na wykonaniu torakotomii i zeszyciu rany serca. Operacja powinna być wykonana możliwie jak najszybciej.

1.5.7 Pęknięcie serca

Najważniejszymi przyczynami pęknięcia serca są:

-    silne przyciśnięcie serca do kręgosłupa (pęknięcie natychmiastowe),

-    przebicie serca odłamem żebra lub mostka (natychmiast),

-    stłuczenie mięśnia sercowego: opóźnione pęknięcie (do dwóch tygodni po tępym urazie klatki piersiowej),

-    silny ucisk na brzuch (bardzo rzadko).

Obraz kliniczny. Pęknięcie wolnej ściany serca objawia się krwiakiem osierdzia i tamponadą serca.

Jeżeli nastąpi przerwanie przegrody międzyko-morowej, zastawki aortalnej, mitralńej lub trójdzielnej, wówczas występują objawy ostrej niewydolności krążenia.

Rozpoznanie. Przy ciężkim, tępym urazie klatki piersiowej zawsze należy brać pod uwagę możliwość pęknięcia serca!

Rozpoznanie różnicowe: ciężkie stłuczenie mięśnia sercowego. Przy podejrzeniu - punkcja osierdzia, następnie torakotomia ze wskazań nagłych i ostateczne zaopatrzenie uszkodzeń.

Urazowe pęknięcie aorty - zob. rozdz. 47.

1.5.8 Urazy dróg oddechowych

Częściowe lub całkowite rozerwanie tchawicy lub dużych oskrzeli może wystąpić jako następstwo ciężkiego, tępego urazu klatki piersiowej.

Obraz kliniczny. Zależy od wielu czynników:

-    wielkości urazu,

-    miejsca urazu,

-    towarzyszących uszkodzeń drugiego płuca,

-    wielkości przepływu powietrza z miejsca urazu do jamy opłucnowej: w jednym kierunku?, w obu kierunkach?, braku przepływu powietrza z powodu zamknięcia w miejscu uszkodzenia?

Jeżeli powietrze przepływa tylko do jamy opłucnowej, występują następujące objawy:

-    duszność,

-    spadek ciśnienia tętniczego spowodowany odmą prężną.

Jeżeli powietrze przepływa w obu kierunkach, obraz kliniczny zależy bezpośrednio od wielkości urazu i jego lokalizacji.

Jeżeli miejsce uszkodzenia jest zamknięte otaczającymi tkankami, objawy kliniczne są najczęściej nieznaczne, chyba że uraz powoduje niestabilność fragmentu oskrzela, który się zapada, zwłaszcza podczas wydechu.