52. Traumatologia 1387
Tabela 52.3 Zasady leczenia wstępnego u pacjentów z urazem wielonarządowym
Tabela 52.1 Skład zespołu zaopatrującego uraz wielonarządowy w sali wstrząsowej
Specjalność |
Liczba osób |
Chirurdzy |
2 |
Anestezjolodzy |
2 |
Pielęgniarki anestezjologiczne |
2 |
Pielęgniarki chirurgiczne |
2 |
Technik radiologii |
1 |
Łącznie |
9 |
ki, monitory, respiratory itd. Sprzęt medyczny powinien być w stanie pełnej gotowości, a także systematycznie kontrolowany pod względem przydatności do natychmiastowego użycia (tab. 52.2).
W tabeli 52.3 zestawione są zasady leczenia wstępnego u pacjentów z urazem wielonarządo-wym.
W leczeniu chorego z urazem wielonarządowym wyróżnia się następujące fazy:
- fazę ostrą lub resuscytacyjną: godzina 1-3
- fazę wstępną: godzina 3- 72
- fazę wtórną: dzień 3-10
- fazę trzeciorzędową: po 10 dniu do tygodni i miesięcy.
Selekcja (triage). Zadaniem ogólnej oceny pacjenta we wczesnej fazie leczenia jest szybkie dostarczenie informacji dotyczących stopnia zagrożenia
- Udrożnienie dróg oddechowych, zabezpieczenie wymiany gazowej
- Założenie dostępów dożylnych
- Przywrócenie objętości krwi krążącej
- Szybka ocena najcięższych obrażeń
- Dokładne zbadanie rozebranego chorego
- Unieruchomienie złamań
- Nieporuszanie bez potrzeby głową, plecami i kończynami chorego
- Wezwanie właściwego konsultanta
- Przeprowadzenie diagnostyki
- Ustalenie priorytetów leczenia
funkcji życiowych. W tej fazie nie ma jeszcze potrzeby ustalania dokładnego rozpoznania.
W myśl zasad selekcji należy odpowiedzieć na
następujące pytania:
- czy czynność układu oddechowego i krążenia jest niestabilna lub zagrożona?
- czy występuje zagrażające życiu uszkodzenie, które musi być natychmiast leczone?
- czy rdzeń kręgowy jest uszkodzony lub czy grozi jego uszkodzenie?
W zależności od stwierdzonego stanu można podzielić pacjentów na następujące kategorie:
- niestabilny: w znacznym stopniu zaburzona czynność układów oddechowego i krążenia,
- potencjalnie niestabilny: w średnim stopniu zaburzona czynność układów oddechowego i krążenia,
- stabilny: czynność układów oddechowego i/lub krążenia są względnie prawidłowe.
Tabela 52.2 Wyposażenie anestezjologiczne sali pomocy doraźnej (sali wstrząsowej)
- Zestaw do intubacji
- Respiratory stacjonarne i przystosowane do transportu
- Sprzęt do monitorowania łącznie z krwawym pomiarem ciśnienia tętniczego
- Aparaty do odsysania
- Defibrylator
- Leki stosowane w przypadkach nagłych (interwencyjne)
- Roztwory do przetoczeń oraz pompy infuzyjne
- Aparaty do szybkiego przetaczania
- Kaniule dożylne i dotętnicze
- Cewniki do żył centralnych
- Bronchofiberoskop
- Cewniki moczowe
- Systemy do ogrzewania pacjenta, preparatów krwi oraz płynów infuzyjnych
Przebieg dalszego leczenia powinien być zaplanowany. W tym celu członkowie zespołu muszą współpracować i zgodnie rozwiązywać poszczególne problemy. Dzięki temu w razie konieczności możliwe będzie jednoczesne przeprowadzenie niezbędnych zabiegów leczniczych. Spory kompetencyjne szkodzą pacjentowi. W tab. 52.4 przedstawiono schemat leczenia osób z urazami wielo-narządowymi. Jest on stosowany w Maryland Institute for Emergency Medicine.
1.3.1 Faza ostra lub resuscytacyjna
Głównym zadaniem w fazie ostrej jest rozpoznanie stanu bezpośredniego zagrożenia życia i przeciwdziałanie mu za pomocą odpowiednich metod. Ten okres postępowania z chorym dzieli się na kilka faz: